نشست غیرعلنی روز گذشته (۱۱ آذرماه) میان اعضای هیأت دولت و نمایندگان مجلس شورای اسلامی با حضور رؤسای دو قوه در صحن علنی مجلس برگزار شد. این نشست که پیش از آغاز بررسی جزئیات لایحه بودجه ۱۴۰۴ صورت گرفت، فرصت مناسبی برای بررسی مسائل اقتصادی کشور و تبادل نظر در مورد لایحه بودجه سال آینده فراهم آورد. محتوای این جلسه را باید پاسخی به دوقطبی سازان در چند روز گذشته دانست. در این جلسه، رئیس‌جمهور به تشریح مسائل اقتصادی موجود و تغییرات اعمال شده در لایحه بودجه توسط کمیسیون تلفیق پرداخت و نمایندگان مجلس نیز نظرات و پیشنهادات خود را در خصوص مسائل اقتصادی کشور بیان کردند. علاوه بر این، بررسی چالش‌های کلان اقتصادی کشور از جمله تورم، ارز، کسری بودجه و مشکلات معیشتی مردم، محور اصلی این نشست بود. در این میان، نظرات متفاوتی از سوی برخی نمایندگان درباره عملکرد دولت و راهکارهای پیشنهادی مطرح شد که در ادامه به بررسی این دیدگاه‌ها خواهیم پرداخت.
آغاز بررسی جزئیات لایحه بودجه ۱۴۰۴
این نشست پیش از آغاز بررسی جزئیات لایحه بودجه ۱۴۰۴ در صحن مجلس برگزار شد و رئیس‌جمهور درباره مسائل اقتصادی مورد نظر در لایحه بودجه سال آینده با نمایندگان سخن گفت.
همچنین برخی از تغییرات اعمال شده از سوی کمیسیون تلفیق لایحه بودجه ۱۴۰۴ به لایحه دولت و چند هزار پیشنهادی که نمایندگان به لایحه داده‌اند، محور گفت‌وگوی اعضای هیأت دولت و نمایندگان مجلس در این نشست بود. از سال گذشته با اصلاح آیین‌نامه داخلی مجلس، لایحه بودجه در دو بخش ماده واحده مشتمل بر احکام مورد نیاز برای اجرای بودجه کل کشور، سقف منابع بودجه عمومی دولت به تفکیک درآمدها و واگذاری دارایی‌های سرمایه‌ای و مالی و اجزای اصلی آنها و جداول تفصیلی شامل ارقام بودجه به مجلس تقدیم می‌شود. مسعود پزشکیان، رئیس‌جمهور یکم آبان‌ماه بخش اول لایحه بودجه سال ۱۴۰۴ را که شامل احکام بودجه است برای بررسی و تصویب به مجلس ارائه کرد و ۷ آبان‌ماه کلیات آن در کمیسیون تلفیق به تصویب رسید.
تبادل نظر در خصوص مسائل اقتصادی کشور
سپس نمایندگان مجلس شورای اسلامی روز ۸ آبان ۱۴۰۳، با ۱۴۶ رأی موافق، ۹۶ رأی مخالف و ۴ رأی ممتنع از ۲۴۹ نماینده حاضر با کلیات لایحه بودجه ۱۴۰۴ موافقت کردند. لازم به ذکر است که بررسی لایحه بودجه ۱۴۰۴ از روز ۲۲ آبان در کمیسیون تلفیق آغاز شد و ۶ آذرماه در این کمیسیون به پایان رسید.
قالیباف: حل مشکلات اقتصادی و معیشتی مردم با همکاری دولت و مجلس در اولویت است
محمدباقر قالیباف در پایان نشست مشترک مجلس و دولت که به مناسبت روز مجلس برگزار شد، با خیرمقدم به رئیس‌جمهور و اعضای هیأت دولت گفت: «امروز اولین روز بررسی بودجه در صحن مجلس است که مصادف با حضور اعضای هیأت دولت شد که درباره موضوعات اقتصادی صحبت شد.»
وی افزود: «در این چهار سال که مجلس بودم، امروز یکی از جلسات کم‌نظیر بین دولت و مجلس با محوریت موضوعات اقتصادی و گره‌گشایی از زندگی مردم با تأکید بر حل مشکلات اقتصادی و معیشتی بحث شد.»
رئیس مجلس شورای اسلامی گفت: «نکاتی که اینجا مورد بحث قرار گرفت و در برنامه هفتم هم پیش‌بینی شده، در اولویت کاری ما است؛ ما در حوزه معیشت به خصوص برای ۵ دهک پایین جامعه متمرکز به کالابرگ خواهیم شد تا بتوانیم از آنها هدفمندتر در مقابل تورم حمایت کنیم.»
وی با اشاره به اهمیت موضوع مسکن گفت: «موضوع مسکن باید در اولویت باشد که در این جلسه مورد بحث قرار گرفت.»
قالیباف درباره مباحث مطرح شده در حوزه انرژی گفت: «ما در این حوزه دو بحث مصرف بالا داریم؛ یک زمانی پرمصرفی است که در اسلام حرام است و مردم هم باید برای صرفه‌جویی کمک کنند؛ اما زمانی هدررفت داریم که باید با کمک دولت و مجلس و همکاری مردم از آن جلوگیری شود، چون سرمایه‌ها نه‌تنها هدر رفته که به خاک، آب و هوا صدمه زده و باعث آلودگی صوتی هم می‌شود.»
وی با تأکید بر اینکه موضوع اشتغال در اولویت است، گفت: «ان‌شاءالله از امروز بعدازظهر بررسی بودجه شروع می‌شود و کار را باید با هماهنگی و همدلی پیش ببریم.»
قالیباف با تأکید بر اینکه رابطه دولت و رابطه مجلس یک رابطه پایدار، همراه و هماهنگ است، گفت: «قطعا بدون همدلی و همکاری، هم‌افزایی صورت نمی‌گیرد و ما به این هم‌افزایی نیاز داریم که ذی‌نفع نهایی این هم‌افزایی مردم هستند. امیدوارم مردم با بودجه سال آینده و در ادامه کار شاهد کاهش آثار تورمی و ثبات اقتصادی به خصوص برای سرمایه‌گذاران و امنیت سرمایه باشند. در این‌باره بعدا مفصل‌تر و در جلسه سران موضوعاتی را به اطلاع مردم می‌رسانیم.»
نگاه رئیس‌جمهور به مشکلات اقتصادی و روابط خارجی
پس از برگزاری نشست مشترک مجلس و دولت، مسعود پزشکیان در اظهاراتی تأکید کرد: مجلس و ما (دولت) مصمم هستیم در خدمت مردم باشیم.
تلاش خواهیم کرد مشکلات مختلف را با همراهی و همفکری از پیش رو برداریم و تلاش می‌کنیم وفاق و وحدت را به‌عنوان میثاق مشترک داشته باشیم.»
رئیس‌جمهور همچنین تصریح کرد: «باید دست به دست هم دهیم و ناترازی‌ها و مشکلات را حل کنیم. این امکان‌پذیر نیست مگر با کمک شما، مردم و روحانیت. امیدوار هستم با کمک شما بتوانیم برای ناترازی‌های موجود راه چاره پیدا کنیم. باید به هم‌زبانی و نگاه مشترک برسیم. در مباحث خارجی تلاش کردیم تا جای ممکن روابط خود را با همسایگان اصلاح کنیم. در این گفت‌وگوها نگاه و سیاست خود را اعلام کردیم. ما به دنبال گسترش جنگ و خونریزی نیستیم. آنهایی که در دنیا و منطقه جنگ را گسترش می‌دهند، همان‌هایی هستند که شعار آزادی و دموکراسی سر می‌دهند. به‌عنوان یک انسان، فارغ از اینکه رئیس‌جمهور یک کشور هستم، وقتی می‌بینم کشوری بمب را بر سر کودکان و زنان می‌ریزد و قتل‌عام می‌کند و بیش از ۱۰ هزار کودک را کشته و دنیا صرفا نظاره‌گر است، شرم‌آور است.»
چالش‌های اقتصادی و پیشنهادهای راهگشا
به گفته عباس گودرزی، سخنگوی هیأت رئیسه مجلس شورای اسلامی، مهم‌ترین مسائل و مشکلات کشور به صورت صریح و شفاف میان نمایندگان مردم و دولت بررسی شد. در این نشست سه نفر از نمایندگان به قید قرعه و همچنین رؤسای کمیسیون‌های اقتصادی و برنامه و بودجه مجلس به بیان دیدگاه‌های خود و مطالبات مردم درباره شاخص‌ها و مسائل روز کشور از جمله کنترل گرانی‌ها، رفع ناترازی بخش‌های مختلف از جمله بانک‌ها و انرژی، مدیریت تورم و تأمین ارز مورد نیاز کالاهای اساسی و دیگر مسائل پرداختند.
سخنگوی هیأت رئیسه مجلس شورای اسلامی تصریح کرد: «همچنین وزیر اقتصاد و دارایی و رئیس سازمان برنامه و بودجه در گزارشی مبسوط و محرمانه، شاخص‌های کنونی کشور و چالش‌های خرد و کلان بودجه‌ای و اقتصادی را توصیف و راهکارهای دولت برای برون‌رفت از شرایط کنونی را تشریح کردند.»
گودرزی گفت: «در انتهای این نشست غیررسمی و غیرعلنی، رئیس مجلس و رئیس‌جمهور در سخنانی که بسیار شفاف، صریح و مصداقی بود به ارائه راهکارهای حل ناترازی‌های کنونی و برون‌رفت از شرایط کنونی با تمرکز بر حمایت از معیشت مردم، به خصوص اقشار ضعیف پرداختند.»
وی تأکید کرد: «این نشست امیدبخش و راهگشا برای حل مشکلات کشور بود و امیدواریم با همدلی و هماهنگی بین دولت و مجلس با محوریت برنامه هفتم و قوانین بالادستی و تلاش برای حل مشکلات و تأمین منافع مردم، آینده‌ای بهتر را شاهد باشیم.»
برخی از نمایندگان مجلس در خصوص جلسه غیرعلنی با رئیس‌جمهور و اعضای هیأت دولت نظرات متفاوتی داشتند. حسینعلی حاجی‌دلیگانی، عضو کمیسیون اصل ۹۰ تأکید کرد که در این جلسه هیچ برنامه جامع اقتصادی از سوی دولت ارائه نشد و از دولت خواست تا یک بسته اقتصادی کامل و منسجم برای حل مشکلات اقتصادی کشور از جمله تورم، ارز و معیشت مردم معرفی کند. او معتقد است که دولت باید شفاف‌سازی کند که اجرای چنین بسته‌ای چه تأثیراتی در کوتاه‌مدت و بلندمدت خواهد داشت.
از سوی دیگر، سید سلمان ذاکر، عضو کمیسیون صنایع و معادن این جلسه را شفاف‌ترین و صریح‌ترین جلسه در طول دوران حضورش در مجلس دانست و گفت که مسائل اقتصادی و تهدیدات کشور به‌طور جدی مطرح شد. او بر اهمیت همکاری جهادی مسئولین و مشارکت مردم در حل بحران‌های اقتصادی تأکید کرد و همچنین به لزوم توجه به اقشار آسیب‌پذیر جامعه اشاره کرد. وی معتقد است که توجه به بخش خصوصی و رعایت الگوی مصرف از راه‌حل‌های کلیدی برای عبور از مشکلات اقتصادی است.
در مجموع، برخی نمایندگان بر لزوم ارائه بسته‌ای جامع و عملیاتی از سوی دولت تأکید دارند، درحالی‌که دیگران بر اهمیت همکاری و هماهنگی میان دولت و مجلس برای حل بحران‌ها و بهبود وضعیت اقتصادی کشور تأکید می‌کنند.
صبح نو