حمیدرضا صالحی، عضو هیات نمایندگان اتاق بازرگانی تهران در گفت وگو با خبرنگار گروه آنلاین روزنامه دنیای اقتصاد با بیان اینکه هنوز کشور روی ریل صادرات قرار نگرفته است، معتقد است به دلایل مختلف صادرات در کشور مهجور واقع شده و تمایل به واردات بیشتر است.
وی کاهش ارزش کالاهای صادراتی را موضوع قابل تاملی دانست که نیازمند بررسی عمیق و آسیب‌شناسی است و افزود: بخشی از کاهش صادرات کشور را در ارتباط به سیاست‌های کلان و ارزی کشور عنوان کرد که صادرکننده را به نوعی تنبیه می‌کند.
این عضو هیات نمایندگان اتاق بازرگانی همچنین با اشاره به ریشه‌های تاریخی، نفتی بودن کشور را از جمله دلایلی می‌داند که باعث شده بیشتر واردکننده باشیم. به گفته صالحی نرخ ارز نیز موجب شده که واردات جذابیت بیشتری نسبت به صادرات داشته باشد.
این فعال اقتصادی معتقد است در موضوع صادرات در کشور بسیار کمرنگ عمل کردیم و طی این سال‌ها سند جامع صادرات و صادرات غیرنفتی نداشتیم و در ساختار حکمرانی کشور نیز جایگاهی در حد معاون رئیس جمهور یا معاون وزیر تعریف نشده که موضوع صادرات را به طور ویژه پیگیری کند.
به گفته وی، براساس هدف گذاری صورت گرفته مقرر شده بود در افق ۱۴۰۴ به درآمد صادراتی ۲۰۰ میلیارد دلار برسیم که ۸۰ درصد آن از درآمد صادرات غیرنفتی باشد، ولی متاسفانه میزان صادرات غیرنفتی بسیار پایین آمده و شاهد تراز تجاری منفی در سال‌های اخیر هستیم.
صالحی با بیان اینکه سال گذشته به میزان ۱۶.۷ میلیارد دلار و امسال در ۶ ماهه ۷ میلیارد دلار تراز تجاری، منفی بوده است، افزود: طی سال‌های اخیر ارزش صادراتی محصولات از ارزش کالاهای وارداتی بسیار پایین‌تر بوده است؛ ضمن اینکه اگر یک تن محصول پتروشیمی را حدود ۷۰۰-۶۰۰ دلار صادر کردیم، در صورت نیاز آن را حدود ۱۳۴۰۰ دلار وارد کردیم. به عبارتی ارزش آنچه صادر کردیم نصف ارزش واردات همان کالا بوده است.
این عضو هیات نمایندگان اتاق بازرگانی تهران با بیان اینکه مقوله ارز یک پایه اساسی برای صادرات است، ادامه داد: سیاست‌های کلان کشور در سال‌های اخیر ضد صادرات بوده است؛ ضمن اینکه وقتی شاهد سیاست ارز چندنرخی هستیم، همین موضوع بر صادرات تاثیرگذار است؛ به همین دلیل است که بسیاری از تجار و صادرکننده‌های بزرگ کناره‌گیری کرده‌اند.
صالحی ادامه داد: از طرفی برای ارز صادراتی قیمت تعیین شده و همین صادرکننده برای رفع نیازهای ارزی باید ارز را به قیمت آزاد تهیه کند؛ در حالی که اگر سیاست‌گذار و بانک مرکزی به دنبال افزایش صادرات است، باید حتی ارز صادرکننده را به قیمت بالاتری خریداری کند.
صالحی افزود: ما زمینه تشویق صادرات را ایجاد نکردیم و به جای اینکه کسب و کارها و تولیدات داخلی تقویت شود تا ارزش افزوده تولیدات داخلی بالا برود، بیشتر به صورت خام و نیمه خام صادر کردیم که نقد شوندگی بالاتری داشته باشد. بنابراین ضروری است در فرمول‌های صادراتی تجدیدنظر کنیم و به سمت روش‌های عمق بخشی به صادرات وتولید در بخش‌های مختلف پیش برویم.