آمارهای بانک مرکزی نشان می‌دهد به‌رغم آن که دولت ایران در سه سال اخیر بانک‌ها را موظف کرده که مسکن سهمی ۲۰ درصدی در تسهیلات اعطایی آنها داشته باشد، سهم مسکن تنها دو و نیم درصد بوده است.
خبرگزاری تسنیم روز یکشنبه ۱۱ آذرماه با استناد به آمارهای بانک مرکزی گزارش داد که طی سه سال و نیم گذشته تسهیلات اعطایی بانک‌ها مجموعا ۱۶.۷هزار همت (هزار میلیارد تومان) بوده که تنها ۲.۵ درصد آن به بخش مسکن ارائه شده است.
این گزارش با اشاره به سرپیچی بانک‌ها از دستور دولت برای تامین وام بخش مسکن نوشته است تا کنون بانک‌ها حتی با وجود اعمال جرایم میلیاردی هم زیر بار این موضوع نرفته‌اند.
در این گزارش آمده که «بعد از گذشت سه و نیم سال از اجرای قانون الزام سهم ۲۰ درصدی مسکن در تسهیلات بانک‌ها، جمعاً ۹۲ همت وام مسکن به طرح نهضت ملی پرداخت شده و ۱۴ بانک هم تاکنون هیچ وامی در این حوزه پرداخت نکرده‌اند».
انتظار دولت از بانک‌ها برای اعطای وام مسکن در حالی است که سقوط پیاپی ارزش ریال و پایین بودن سود وام، بانک‌ها را تشویق به ورود به عرصه خرید املاک، شرکت‌ها، واردات و صادرات، همچنین دلالی ارز کرده و به رغم این موضوع، زیان انباشته بانک‌های کشور به ۴۷۰ هزار میلیارد تومان اوج گرفته است.
بانک‌ها همچنین برای حفظ دارایی‌های ریالی خود، حجم عظیمی از تسهیلات را به شرکت‌ها و افراد زیرمجموعه خود پرداخت کرده‌اند و بنابر آمارهای بانک مرکزی، حجم این وام‌ها به ۲۶۶ هزار میلیارد تومان رسیده است.
محمدرضا فرزین رئیس بانک مرکزی ۲۶ آبان اعلام کرد که ۱۴ بانک کشور زیان انباشته دارند.
او در ادامه تصریح کرد: «مطابق قانون برنامه، سرمایه نظام بانکی باید هشت درصد شود که امروز منفی یک درصد است. باید ۱۱۰۰ همت پول وارد نظام بانکی کنیم تا به هدف برنامه برسیم. حدود ۴۷۰ همت اضافه برداشت بانک‌ها از بانک مرکزی داریم که با محاسبه بازار غیربانکی به ۷۵۰ همت هم خواهد رسید».
او از لزوم اصلاحات در نظام بانکی خبر داد.
از سوی دیگر اجتناب بانک‌ها از پرداخت وام مسکن به نابسامانی در این حوزه منجر شده و نه تنها اهداف رشد ساخت مسکن محقق نشده، بلکه مستاجران با تورم سالانه بالای ۴۰ درصدی اجاره‌بها و ناتوانی در پرداخت ودیعه مسکن مواجه هستند.
در حالی که دولت ابراهیم رئیسی قول ساخت سالانه یک میلیون واحد مسکن را داده بود، مهرداد بذرپاش، وزیر راه و شهرسازی دولت او، مهرماه امسال اعلام کرد در سه سال گذشته ۱۴۰ هزار واحد مسکن مهر تحویل مردم شده است.
مرکز پژوهش‌های مجلس نیز ماه گذشته گزارش داد از سال ۱۴۰۰ تاکنون تنها «۲۰هزار واحد مسکونی» از «طرح نهضت ملی مسکن» که قرار بود سالی یک میلیون مسکن بسازد، به مرحله اتمام کارهای پایانی رسیده است.