به گزارش خبرنگار ایلنا، محمد حمیدیمقدم دبیر جشنواره در ابتدای این نشست اظهار کرد: امسال هجدهمین دوره جشنواره فیلم مستند ایران برگزار میشود، این جشنواره نوجوان دارد وارد دوران جوانی میشود و به بلوغ میرسد. امسال در جشنواره سینماحقیقت سعی کردیم یک نگاه تعاملی بیش از گذشته داشته باشیم و اتفاق مهم این است که سلایق مختلف و فیلمسازان نسلهای متفاوت در این رویداد حضور دارند. امسال یکی دیگر از ویژگیهای جشنواره نگاه حداکثری و تعامل با صنوف سینما است، همه ارگانها و نهادهای موثر در تولید فیلم مستند در این رویداد حضور دارند.
حمیدیمقدم خاطرنشان کرد: حدود ۵۳۳ فیلم متقاضی حضور در جشنواره شدند که نسبت تولید فیلم مستند با سال گذشته تقریبا برابر بود ولی میزان رجوع به ما کمی بیشتر بود. رشد چشمگیری تولید مستند نداشته و از این ۵۳۳ اثر ۶۵ فیلم برای بخش مسابقه ملی انتخاب شدند که متشکل از ۲۴ فیلم بلند، ۲۱ اثر نیمه بلند و ۲۰ فیلم کوتاه هستند و در بخش شهید آوینی هم ۲۶ فیلم داریم. امسال بخش ویژه غزه را داریم که واکنش صریح و وظیفه جشنواره سینماحقیقت نسبت به وقایع غزه بود، این بخش زینتی نیست، بخشی مهم، تعاملی و گفتگوکننده با فیلمسازان جهان است و همچنان که ما صندوق حمایت غزه را راهاندازی کردیم، فعالیتهای یک سال اخیرمان منجر به تولید چند فیلم شد و امسال در بخش غزه ۱۲ فیلم را به نمایش در میآوریم. در بخش خارج از مسابقه ۱۰ فیلم داریم که آثار مهمی هستند. در بخش مسابقه بینالملل ۲۳۱۴ فیلم متقاضی بودند که ۵۹ فیلم انتخاب شدند.
وی افزود: کارگاههای آموزشی را به صنوف سپردیم و هوش مصنوعی که امروز بحث مهمی است یکی از موضوعات کارگاههای آموزشی است که مستند را وارد تهدیدات و خطرهایی میکند و شناخت مستندسازان ما از این فضای جدید یک ضرورت و نیاز است. مستندسازی با تجهیزات جدید، بحث قراردادهای حقوقی هم دیگر موضوعات هستند. امسال باز هم موزه سینما را کنار خودمان داریم، گسترش فضای نمایشی هم یکی از مسائل مدنظر است ولی امسال بخش آنلاین نداریم. سال گذشته به این نتیجه رسیدیم که خیلی از آثار مهم ما فقط باید در فضای جشنواره به نمایش در بیایند و برای پاسخ اشتیاق شهرستانها در ۳۹ شهر و ۴۰ نقطه اول، دوم و سوم دیماه منتخبی از آثار جشنواره نمایش داده میشود.
حمیدی مقدم خاطرنشان کرد: جشنواره امسال بر موضوع خانواده تمرکز دارد و بحث شکاف نسل و انقطاع نسل جدید، معیشت، ارکان خانواده، معضلات اجتماعی و... مسائل مهمی هستند که امسال از موضوعات مهم مدنظر جشنواره به حساب میآید. خوشبختانه امسال یکی از دورههای بسیار خوب تعامل مرکز با اداره نظارت و ارزشیابی است و از این تعداد فیلم درباره یک یا دو فیلم بحثهایی شکل گرفت که خوشبختانه همه فیلمهایی که مرکز اعلام کرد بدون هیچ مشکلی به نمایش در میآید. تاریخ معاصر، تاریخ سیاسی و... در صحن سینماحقیقت باید به نمایش در بیایند و در این رویداد توانستهایم یک رنگین کمان و یک فضای متنوع را از فیلمسازان و فیلمها ایجاد کنیم. امسال سعی کردیم اکثر ژانرها حضور داشته باشند و فقط سینمای اجتماعی غالب نباشد؛ هر چند که این حوزه همیشه بخش مهمی از سینمای دنیا است و در ایند وره جشنواره موضوعاتی مثل محیط زیست، باستانشناسی، قومشناسی و ورزش و... نمایندهای در جشنواره دارند.
دبیر هجدهمین جشنواره سینماحقیقت درباره سهم سینمای مستقل در این دوره گفت: حضور کمپانیها و شرکتها در حوزه تولید کمرنگ است و بخش اعظم تولیدات هنوز به ارگانها مربوط است و از ۶۵ فیلم ۱۶ فیلم متعلق به بخش خصوصی است که نشاندهنده رشد خوبی است و حدود ۵۰ اثر متعلق به ارگانها و نهادها هستند که البته باید بگویم منظور ما از سینمای غیرمستقل آثاری است که تولیدشان متصل به بودجه عمومی کشور است. ما باید این را آسیبشناسی کنیم و امیدوارم نقش فیلمسازان مستقل و شرکتها و موسسات خصوصی گسترش پیدا کند.
حمیدیمقدم تصریح کرد: اضافه شدن بخش غزه واکنش طبیعی و نرمال جشنواره به بزرگترین پدیده نسلکشی دنیای معاصر است، خیلی از جشنوارههای مختلف دنیا خارج از مسائل سیاسی حتی جشنوارههایی در قلب اروپا صندوقهایی برای حمایت از آثاری مربوط به این وقایع در نظر میگیرند و فیلمهایی با این موضوعات را به راحتی میپذیرند و این در جشنواره سینماحقیقت اتفاقی طبیعی است. ما در حوزه برونمرزی قطعا باید وارد حوزه تولید مشترک شویم، صندوق برای مستندسازان ایرانی و جهانی تشکیل شده است.
وی درباره محل برگزاری جشنواره گفت: ماهها درگیر نظرسنجی درباره انتخاب محل برگزاری جشنواره بودیم که در نهایت در نظرسنجی با دوستان مستندساز چارسو بیشترین رای را داشت و انتخاب شد. ما هم ناراحتیم و این معضل جشنوارههای ماست که همواره باید به دنبال پیدا کردن یک محل برای برگزاری باشیم و امیدوارم خانه جشنوارههای سینمایی کشور راهاندازی شود ولی تا این لحظه برای این فضای گرم و پرشور جشنواره چارسو انتخاب شده است.
حمیدیمقدم تأکید کرد: در سینماحقیقت سعی کردیم خیلی روشن و شفاف صحبت کنیم. فیلمها توسط گروه مشاوران انتخاب میشوند و این فضا به ما کمک کرده که از بین فیلمها بهترینها انتخاب شوند. ما آنچه که به ما رجوع میشود را پالایش میکنیم نه آنچه که در طول سال ساخته میشود. در میان ۵۳۳ فیلمی که به ما رجوع شده سعی کردیم فیلمهای اندیمشند، صاحب حرف و مسئله انتخاب شود. ما در حوزه اتفاقات ۱۴۰۱ فیلمی را داریم که در بخش ویژه به نمایش در میآید. موضوعاتی اینچنین را پذیرا هستیم و شاید برخی فیلمسازان هنوز امسال را برای شرکت در جشنواره مناسب ندیدند، امیدوارم از سال بعد فیلمهایی که مساله دارند دوباره به جشنواره رجوع کنند. برای رایگیری جایزه از نگاه تماشاگر هم رأیگیری توسط صنف انجام میشود. نظارت و میزانسنجی بر عهده انجمن صنفی است و تحت نظارت خانه سینماست و سال گذشته هم اتفاق خوبی بود و امسال هم دوباره با همین دوستان وارد تعامل شدیم.
وی افزود: درباره اکران فیلم کوتاه، مستند و... آنچه که در توان بوده در هنر و تجربه که زیرمجموعه مرکز گسترش است را انجام دادهایم. به عنوان یک بحث پژوهشی میگویم خیلی از آثار حتی آثار فاخر ما امکان جذب مخاطب را ندارد و نمایش مدیوم مستند اساسا برای تلویزیون و پلتفرم است. اگر قائل به عرضه و تقاضا هستیم باید نگاه سوبسیدی را برداریم و فیلم باید قابلیت جذب مخاطب را داشته باشد.
مدیرعامل مرکز گسترش سینمای مستند، تجربی و پویانمایی گفت: امیدوارم چندپارگی موجود در سینما از بین برود و خانواده سینما به یکپارچگی خود برسد و ما هم در قابلیت دو طرفه بتوانیم آثار همه مستندسازان را نمایش دهیم.
حمیدیمقدم درباره عملکرد مدرسه سینماحقیقت اظهار کرد: مدرسه سینماحقیقت نگاه درست به سینماحقیقت را نشان میدهد و توجه پراکندگی فضای جغرافیایی ما در چند سال اخیر مدنظر ما بوده و توجه به استانها ما را بر آن داشت که مدرسه حقیقت را راه بیندازیم. تا الان ۹۰ درصد کارگاهها و ورکشاپهای ما در جشنواره رزرو شده است و حتی فیلمسازان حرفهای ما هم در این کارگاهها شرکت کردهاند.
وی درباره برگزاری پیچینگ در جشنواره سینماحقیقت گفت: امسال شانیت و ویژگی خاصی به پیچینگ دادیم و آن را از جشنواره جدا کردیم چراکه با آسیب شناسیهای انجام شده به این نتیجه رسیدیم که پیچینگهای ما معمولاً در جشنواره نادیده و گم میشوند و بهتر دانستیم که این رویداد را جداگانه برگزار کنیم که فکر میکنم پیچینگ فراخوانش در جشنواره منتشر شود و سال بعد در اردیبهشت پیچینگ را انجام خواهیم داد.
حمیدیمقدم تأکید کرد: من هیچوقت مدیر دولتی نبودم و هیچوقت هم برای من بحث حوزههای سیاسی ویژگی نداشته و چون با مستند ارتباط بهتری میگیرم در این سمت قرار گرفتم. در زمان دکتر انتظامی حمایتهای ویژهای از مرکز گسترش شد، پس از آن که در دولت سیزدهم حضورم ادامهدار شد آقای خزاعی هم بالاترین حمایتها را داشتند ولی ما اتفاقا به بودجه در همه ادوار معترض هستیم چراکه بودجه مرکز گسترش بسیار کم است. آقای خزاعی بالاترین حمایتها را در حوزه مستند داشتند و با وجود آقای فریدزاده به بهتر شدن وضعیت امیدوار هستیم.
وی در پایان به گسترش فضای اکران در جشنواره سینما حقیقت اشاره کرد و گفت: سینمای مستند بسیار پر مخاطب شده و اکرانهای گعدهای و حلقهای خیلی خوب شده و فیلمها پس از جشنواره در دانشگاهها و محافل مختلف نمایش داده میشود. امسال قصد داشتیم فضای جشنواره را گسترش دهیم و سینما فلسطین را به این رویداد اضافه کنیم ولی فکر کردم ممکن است تمرکز از خانه جشنواره کم شود اما سال بعد احتمالا فضایی در نظر گرفته خواهد شد.
وی افزود: برای نمایش بیشتر آثار ما تعامل خوبی با پلتفرم فیلیمو داریم و وارد یک درگاه جدید سینمای مستند و حقیقت خواهیم شد و آثارمان را پخش خواهیم کرد و وارد بحث پلتفرمی و فروش میشویم و فیلمخبرهایمان را سعی کردیم بلافاصه در روزهای جشنواره بارگذاری شوند اما به دلیل تعداد زیاد فیلمها، محدودیت سالن و فاصله سانسها نمیتوانیم نشست نقد و بررسی فیلمها را داشته باشیم که در واقع یکی از نقصانهای چارسو همین عدم امکان فیزیکی برای جلسات نقد و بررسی است و ما فقط همان فیلمخبر را خواهیم داشت.
دبیر هجدهمین جشنواره سینماحقیقت در پایان اظهار کرد: فیلمهای ما خیلی مطالبهگر و جسور هستند. ما مستند میسازیم که طرح موضوع کنیم و به نقاط سیاه نور بتابانیم. ما دوست داریم فیلمهای جشنواره جسور باشند، مسائل امروز را در چارچوب عدالت و انصاف مطرح کنند.