به گزارش ایرنا، مستند «لعبت باز» با حضور پوریا نوری کارگردان این اثر و به میزبانی روزبه رحیمی نژاد و احسان طهماسبی در برنامه «اکران» نقد و بررسی شد.
نوری در این برنامه اظهار کرد: سیاوس ستاری را به واسطه ستاره اسکندری شناختم. او می خواست از عروسک های خیمه شب بازی عکاسی کند و دیدم سیاوش ستاری، شخصیت جذابی است. وقتی باخبر شدم او می خواهد با تماشاخانه سیار به روستاهای اطراف چابهار برود و خیمه شب بازی اجرا کند، مستند «لعبت باز» در ذهنم کلید خورد.
وی ادامه داد: سیاوش بذرهای امید در دل مردم سیستان و بلوچستان کاشت و وقتی شنیدم او قرار است ماشین خیمه شب بازی را درست کند، وارد چابهار شدم و فیلمبرداری «لعبت باز» آغاز شد.
این کارگردان سینمای مستند تاکید کرد: مخاطب با دیدن فیلم «لعبت باز» با خیمه شب بازی آشنا می‌شود و فردی مانند سیاوش ستاری، چقدر همت شخصی اش زیاد است و زندگی خود را وقف این هنر ایرانی کرده است. عموما دولت ها، فرهنگ را زنده نگه نداشته اند؛ بلکه آدم ها این کار را کرده‌اند. ستاری رئیس یونیما هم هست و در حال پیشبرد این فرهنگ است و بازخوردها از دیدن فیلم «لعبت باز» قابل توجه بوده است.
نوری افزود: «لعبت باز» همان عروسک باز است و از شعر خیام که «ما لعبتکانیم و فلک لعبت باز» وام گرفته شد. راش برای این مستند خیلی زیاد داشتیم و در طول چهار سال، فیلمبرداری‌های جسته گریخته ای داشتیم و به سیستان و بلوچستان، زنجان و اصفهان رفتیم. یکی از اتفاقات، مهاجرت دختر سیاوش ستاری بود که ورودی فیلم با این بخش آغاز می‌شود. او علاوه بر اینکه دخترش بود، همکار هنری‌اش هم بود.
وی تصریح کرد: پخش بین المللی «لعبت باز» در حال پیگیری است و آنچه در ذهنم بود در نسخه ۶۳ دقیقه ای اثر شکل گرفت. ما فیلمساز مستقل هستیم و سرنوشت نامشخصی پیش روی ماست. ما می خواستیم تلاش های بی وقفه سیاوش ستاری را ثبت کنیم. در این راه با رسانه ها گفت‌وگوهای بسیاری داشتیم اما هیچ تماسی از هیچ مسئولی نداشتیم.
احسان طهماسبی در این برنامه اظهار کرد: «لعبت باز» از منظر ثبت یک اتفاق ملی، فیلم مهمی است. وقتی یک پرتره از شخصی می سازید، سعی در نمایش زوایای مختلف زندگی یک شخصیت دارید و ثبت آن برای آیندگان اهمیت دارد اما «لعبت باز» سخت تر است؛ چراکه قرار است این اثر بعدها مورد استناد قرار گیرد. آثاری داریم که در بازه تاریخی به آنها رجوع می شود و گذشته تصویری از یک اتفاق مهم تاریخی هستند.
وی ادامه داد: «لعبت باز» به یک هنر در حال انقراض می پردازد و قرار است بعدها به این اثر مراجعه شود؛ از این رو از منظر کیفی و محتوایی باید جامعیت نسبی داشته باشد و مهمترین موضوع برای چنین فیلمی توجه مخاطب است و باید توجه ویژه‌ای به چنین آثاری شود.
نوری نیز یادآور شد: در مستند «لعبت باز» مخاطب ما مسئول فرهنگی نبود. دلیل اینکه به سراغ این فیلم رفتم این بود که فهمیدم ماشین خیمه شب بازی قرار است با سیاوش ستاری به سیستان و بلوچستان برود. بچه های بلوچ را مخاطبان دوست دارند و شور و نشاط و صداقت این بچه ها مثال‌زدنی است. اینکه تصور کنیم یک هنر سنتی به واسطه یک فیلم مورد اقبال مخاطبان قرار بگیرد اشتباه است اما فکر می کنم این فیلم در این تاریخ ثبت شده است.
وی توضیح داد: من خودم با یکی از مدیران وزارت میراث فرهنگی تماس گرفتم و او کار را دوست داشت اما دیگر پاسخی از او نشنیدم. برای تولید فیلم هم من مستقل کار کردم و فیلمساز مستقل متوجه شده نباید در انتظار نهادهای دولتی بماند. به جشنواره میراث فرهنگی هم فیلم را نفرستادم و آنها هم دنبال فیلم من نیامدند.
عدم شناخت جلوه‌های ویژه
محمدرضا نجفی امامی مسئول جلوه های ویژه بصری نیز در این برنامه اظهار کرد: ویژوال در ایران بیشتر به پرده سبز و کلین محدود شده است و عدم شناخت موجب شده ویژوال در همین حد در سینمای ما بماند. در سینما و تلویزیون کارهایی با ویژوال ساخته شده که قابل تامل هستند.
وی ادامه داد: علاقه دارم شخصیت های سه بعدی وارد فضای حقیقی شوند اما ما به این باور نرسیدیم و همه چیز به کروماکی ختم می‌شود. ورود به این بخش موجب ورود سینمای ما به عرصه های جهانی می‌شود. معتقدم کارگردانان ما هیچ علاقه ای برای ورود شخصیت های مجازی به فضای حقیقی ندارند و هوش مصنوعی به این مسئله در آینده نزدیک کمک خواهد کرد.
این مسئول جلوه های ویژه تاکید کرد: بازیگران معتبر دنیا امروز در آثار رئال انیمیشن بازی می‌کنند و معتقدم اگر این صنعت رواج یابد، فضا تغییر می کند.
نجفی امامی توضیح داد: تجربه فیلم «مبارک» تجربه خوبی بود و چند بار به سازمان سینمایی و فارابی برای تولید قسمت دوم مبارک رفتم اما متاسفانه نمی دانم چه دلیلی دارد که به ساخت این سبک فیلم ها علاقه ندارند. بعد از مبارک، «رسوایی ۲» را کار کردم و در آن سریال زلزله ساختیم و مسعود ده نمکی به من اعتماد کرد و پس از ساخت این بخش، با همین رزومه بچه های همراه با کشورهای دیگر همکاری می‌کنند.
وی گفت: سفینه ۱۲۰ متری را در فیلم «ترنادو» ساختیم و هیچ پروژه ای در سینمای ایران دست به چنین اقدامی نزد. سید جواد هاشمی قدم به این راه گذاشت اما بقیه خیلی علاقه ای به این بخش ندارند. من امروز بیشتر انرژی ام را برای همکاری با کشورهای دیگر می گذارم. امیدوارم به جلوه های ویژه در سازمان سینمایی در دوره جدید نگاه بیشتری داشته باشند و فضای تبادل نظر ایجاد شود.