به گزارش خبرگزاری ایمنا، رسانههای آزاد، روزنامهها و مطبوعات در هر جامعهای از ارکان توسعه و دموکراسی بهشمار میآید، بر این اساس خبرگزاری ایمنا، مرور عناوین مطبوعات کشور را بهصورت روزانه در دستور کار خود دارد.
روزنامه ایران در صفحه نخست امروز خود با تیتر «گام اول ایران و اروپا» نوشت: مدتها پس از رابطه پرفراز و فرود ایران و اروپا برای حل و فصل موضوعات اختلافی در زمین مذاکرات هستهای که از مناقشات برآمده از جنگ اوکراین هم تأثیر گرفت و این روند را در سراشیبی قرار داد، هیأتهای دیپلماتیک ایران و سه کشور اروپایی فرانسه، آلمان و انگلیس در ژنو گرد هم آمدند، در حالی که ایران سعی کرده بود اروپاییها را متوجه این واقعیت کند که عدم حل مسائل چگونه این رابطه را مستعد بحرانهای جدیتر میسازد. سیدعباس عراقچی وزیر خارجه دو روز پیش از آنکه هیأت مذاکره کننده ایران به ریاست مجید تخت روانچی را راهی ژنو کند، ترجیح داد با موضع متفاوتی که درباره دکترین هستهای ایران گرفت، شروع متفاوتی برای نشست ژنو رقم بزند. او هشدار داد اگر غرب به تهدید درباره بازگرداندن همه تحریمهای سازمان ملل ادامه دهد، احتمالاً رویکرد هستهای در داخل ایران به سمت ساخت سلاح هستهای تغییر خواهد کرد.
اشاره عراقچی ناظر بر زمزمههای جدی اروپاییها درباره سازوکار موسوم به «اسنپ بک» بود که در هفتههای اخیر، سایه آن بر سر مناسبات ایران و غرب سنگینی میکرد. اینچنین بود که عراقچی با گفتن اینکه «تغییر احتمالی در مسیر صلحآمیز صنعت هستهای ایران تابعی از حسن نیت متقابل غرب خواهد بود» سعی کرد ضرورت اجتناب این کشورها از لجاجت و مواجهه سیاسی با ایران در روند مذاکرات آتی را نشان دهد؛ اینکه این رابطه به رغم همکاری سازنده تهران با آژانس بینالمللی انرژی اتمی متأثر از قطعنامه شورای حکام در مخاطره تبدیل شدن به یک رابطه فرسایشی قرار دارد؛ اینکه مواضع صریح ایران مبنی بر عدم سمت و سوی همکاری نظامیاش با روسیه در جنگ اوکراین همچنان از سوی اروپاییها نادیده گرفته میشود، ایجاب میکند برای جلوگیری از تعمیق بحران به مذاکرات دور جدید نگاه غیر سیاسی شود. نگاهی که به شرط عبور از گزارههای ثابت همچون تهدید با حربه تحریم یک معادله برد- برد قابل دفاع خواهد بود و در میان گذاشتن ابعاد مختلف موضوعات مورد مناقشه به جای تبدیل مسأله به ابزار فشار میتواند این رابطه را با یک اصلاح بنیادین به سمت و سوی کاهش تنش و ترمیم و تقویت رابطه ایران و غرب به پیش براند.
روزنامه کیهان در صفحه نخست امروز خود با تیتر «سرگرم کردن ایران به مذاکره عملیات فریب اروپاست» نوشت: توالی اتفاقات ماههای اخیر با افزایش فشارها از سوی اروپاییها، ظن ایذایی بودن مذاکره از سوی اروپاییها و نیت سرگرمسازی ایران برای از بین رفتن تمرکز کشور بر مقابله با جنایات اسرائیل را به ذهن متبادر میسازد.
دور جدید مذاکرات با طرفین اروپایی در حالی پس از ۳ سال این بار در ژنو از سرگرفته شد که بررسی روند و توالی تحولات و مواضع و اتفاقات میان ایران و غرب در سطوح منطقهای و جهانی، نکات زیادی را در بر دارد.
شدت یافتن جنایات اسرائیل در طی ماههای اخیر، فعال شدن تکفیریها در سوریه و فشارهایی سیاسی و نظامی بر سوریه در روزهای اخیر و از نفس افتادن اسرائیل بعد از ۱۴ ماه جنگ، گوشهای کوچک از مهمترین اتفاقاتی است که در کنار فشارهای سیاسی و تحریمهای جدید اتحادیه اروپا و قطعنامه شورای حکام، سعی در وقوع و به سرانجام رساندن هدفی خاص در برابر ایران دارد.
هدف غایی غرب در این مقطع نه مذاکره و حل و فصل معضلات و عدم تفاهم با ایران در موضوع هستهای است و نه ایجاد چارچوبی برای گفتوگو درباره ادعاهای واهی در موضوع اوکراین است.
تلاقی این اتفاقات به خوبی نشانگر این است که مذاکره فعلی بیش از هر چیز عملیاتی ایذایی برای سرگرمسازی ایران و خرید مهلت برای ضربه سهمگینتر به کشورمان است.
نمونه واضحی از این روند را میتوان در خویشتنداری ناشی از حسن نیت ایران به صلح در منطقه در زمان پس از ترور شهید هنیه مشاهده کرد.
صبر ایران در آن زمان نه تنها با پاسخ مثبتی از سوی غربیها به عنوان حامیان اصلی اسرائیل روبهرو نشد که رژیم اسرائیل را در شدت دادن به جنایات خود جریتر کرد.
به نظر میرسد اصرار اروپا به مذاکره و ورود تکفیریها به عرصه نبرد، دو عنصر جدید بازی آمریکایی برای کاهش فشار بر اسرائیل است.
روزنامه جوان در صفحه نخست امروز خود با تیتر «شبیخون سلفی- عثمانی در شام» نوشت: توافق آتشبس غیرمستقیمی که سال ۲۰۲۰ بین هیئت تحریرالشام و دولت سوریه در ادلب پا گرفت، روز چهارشنبه با شروع عملیات نسبتاً بزرگ سلفیهای سوریه بیاثر شد؛ حملهای که سحرگاه چهارشنبه همزمان با آتشبس رژیم صهیونیستی با حزبالله، با حرکت نیروهای زیر چتر تحریرالشام به سمت حلب، دولت سوریه را یک بار دیگر با چالشی قابلتوجه روبهرو کرد. «هیئت تحریرالشام» یک گروه مرکب از سلفیهای مخالف دولت بشار اسد، از جمله جبهه فتح شام (جبهه النصره سابق)، جنبش نورالدین زنکی، لواءالحق، جبهه انصارالدین و جیش السنه و چندین گروه کوچک و بزرگ دیگر است که در ژانویه ۲۰۱۷ با هم ترکیب شدند. این گروهها، در مارس ۲۰۲۰، به توافق بین ایران، روسیه و ترکیه موسوم به توافق آستانه برای ایجاد منطقه کاهش تنش تن دادند و به این ترتیب یک دوره حدوداً پنجساله از آتشبس در استانهای حلب و ادلب به وجود آمد. توافق ۲۰۲۰ که ترکیه در آن حضور داشت، باعث جلوگیری از بازپسگیری ادلب توسط نیروهای بشار اسد شد و آن را به آتش زیر خاکستری تبدیل کرد که حالا مجدداً شعلهور شده است. ایران و روسیه در توافق سال ۲۰۲۰ به عنوان ضامن توافق از طرف دولت سوریه بودند و دولت ترکیه به ریاست جمهوری رجب طیب اردوغان نیز به عنوان ضامن پایبندی گروههای سلفی به این توافق عمل کردند، هرچند دولت ترکیه هیچگاه خود را رسماً «ضامن» از طرف سلفیها ننامید. حالا قریب به پنج سال بعد از این توافق، به نظر میرسد سلفیهای مستقر در شمال غرب سوریه که عمدتاً در ادلب مستقر هستند، تحت شرایط جدیدی که ۱۴ ماه جنگ در غزه و ۶۶ روز جنگ حزبالله با اسرائیل به وجود آورده، ترتیبات امنیتی قبلی در سوریه را به چالش کشیدهاند و در یک عملیات غافلگیرانه، در حال حرکت به سمت حلب هستند. هرچند برخی با اشاره به تجدید قوای گروههای سلفی در ادلب که طی هفتههای اخیر حملات هوایی مشترک روسها و سوریها را به دنبال داشت، میگویند که درباره عملیات تحریرالشام هشدار داده شده، ولی گستردگی عملیات جدید هیئت تحریرالشام تا حد زیادی غافلگیرکننده به نظر میرسد؛ رویدادی که برخی آن را با سقوط موصل عراق به دست داعش نیز مقایسه کردهاند.
روزنامه وطن امروز در صفحه نخست امروز خود تیتر «مزدوران تلآویو» را برگزید و نوشت: روز چهارشنبه و همزمان با اجرای آتشبس در جنوب لبنان، تروریستهای تحت حمایت ترکیه دوباره عملیات خود را علیه تمامیت ارضی سوریه تحت عنوان ردع العدوان (مقابله با یورش) پس از چند سال وقفه آغاز کرده و به سوی ریف غربی شهر حلب حملهور شدند. همزمانی این حمله با آتشبس لبنان نشاندهنده آمادگی تکفیریها و معارضان دولت سوریه برای انجام عملیات علیه حلب در شرایطی است که محور مقاومت و دولت سوریه طی یک سال گذشته درگیر جنگ تمامعیار با رژیم صهیونیستی و پشتیبانی از مقاومت غزه بود و تکفیریها با سوءاستفاده از فرصت به وجود آمده از درگیری محور مقاومت با رژیم صهیونیستی، اقدام به تدارک حمله به شهر حلب کردند. این حمله تجاوزکارانه صبح روز چهارشنبه هفته گذشته و تنها ساعاتی پس از اجرای آتشبس در لبنان و با استفاده از مه صبحگاهی رخ داد و منجر به پیشروی ناگهانی تکفیریها و تروریستهای بینالمللی تحت حمایت ترکیه به سوی شهر حلب شد. در ساعات ابتدایی حمله، گروههایی همچون تحریرالشام و سایر نیروهای تحت حمایت ارتش ترکیه توانستند با پیشروی سریع و ناگهانی، نیروهای سوری و روسی حاضر در ریف غربی حلب را غافلگیر کرده و مستطیلی به مساحت ۴۵۰ کیلومتر مربع را اشغال کنند اما پس از چند ساعت و با فرو نشستن مه صبحگاهی، نیروهای مقاومت مردمی این کشور با حمایت و پشتیبانی آتش نیروی هوایی روسیه و ارتش سوریه توانستند سرعت پیشروی آنها را کند کرده و با اجرای آتش هوایی و توپخانه، ستونهای تروریستهای بینالمللی را در محورهای درگیری هدف قرار دهند.
روزنامه شرق در صفحه نخست امروز خود تیتر «بازیابی دیپلماسی در ژنو» را برگزید و نوشت: بر اساس آنچه از پیش مطرح شد، کاظم غریبآبادی و مجید تختروانچی، به ترتیب معاون حقوقی و سیاسی وزیر امور خارجه ایران، با انریکه مو را در ژنو دیدار و گفتوگو کردند. دراینباره پنجشنبه شب (به وقت محلی ژنو) معاون دبیر کل سرویس اقدام خارجی اتحادیه اروپا (مو را) با اشاره به محورهای ملاقات با معاونان وزیر امور خارجه کشورمان در ژنو تصریح کرد که مسئله هستهای ایران به راهحل دیپلماتیک نیاز دارد. انریکه مو را پنجشنبهشب (به وقت محلی ژنو) با انتشار پیامی در شبکه اجتماعی ایکس (توئیتر سابق) نوشت: در جریان ملاقات با کاظم غریبآبادی و مجید تختروانچی، گفتوگوهای «صریحی» را درباره مسئله هستهای، دخالت ادعایی ایران در جنگ اوکراین، تنشهای منطقهای و حقوق بشری داشته است. وی در نوشتهاش افزود «حمایت نظامی ایران از روسیه باید متوقف و از تشدید بیشتر تنشها در منطقه جلوگیری شود». معاون دبیر کل سرویس اقدام خارجی اروپا همچنین تصریح کرد «مسئله هستهای ایران به راهحل دیپلماتیک نیاز دارد».
«کاظم غریبآبادی» هم در صفحه خود در شبکه اجتماعی ایکس درباره محتوای این دیدار نوشت: «با انریکه مو را گفتوگوی صریحی درباره طیفی از موضوعات و همچنین چشمانداز مذاکرات هستهای و رفع تحریم در پرتو تحولات جدید داشتیم». وی افزود: «به مو را گفته شد اتحادیه اروپا باید از رفتار خود بینانه و غیرمسئولانه خود در قبال موضوعات و چالشهای این قاره و مسائل بینالمللی دست بردارد». غریبآبادی تأکید کرد «اروپا نباید مشکلات و اشتباهات خودش، از جمله در رابطه با منازعه اوکراین را با درگیر کردن دیگران فرافکنی کند. اروپا با رفتار همدستانهای که بهویژه سه کشور مهم آن در قبال نسلکشی در غزه داشتهاند، اکنون هیچ جایگاه اخلاقی برای نصیحتکردن دیگران در مورد حقوق بشر ندارد». معاون امور حقوقی و بینالمللی وزارت امور خارجه خاطرنشان کرد «اروپا در موضوع هستهای ایران نیز به دلیل عدم برخورداری از روحیه مسئولیتپذیری و اعتمادبهنفس لازم، مدتهاست از بازیگری تأثیرگذار فاصله گرفته است. اروپا نیازمند خود بازیابی است».
روزنامه دنیای اقتصاد در صفحه نخست امروز خود با تیتر «بازارسازی برای هوای پاک» نوشت: مدل اقتصادی اروپا برای مقابله با آلودگی هوا جواب داد. بررسیهای «دنیایاقتصاد» درباره نتایج طرحی که از اوایل ۲۰۲۰ در کشورهای اروپایی برای «تولید انگیزه در شرکتها برای کاستن از انتشار گازها و ذرات آلاینده هوا» آغاز شد، نشان میدهد: این طرح ظرف فقط یکسال به کاهش ۱۵.۵ درصدی آلاینده کربن انجامید. طرح «معامله اوراق حق انتشار آلودگی» با تعیین سقف مشخص آلایندگی برای منابع آلودگیهوا اجازه داده است، کربن قیمت پیدا کند و اوراق آن بین صنایع یا نیروگاهها خرید و فروش شود. کارنامه قابل قبول این طرح که نوعی ابزار بازارمحور برای آثار خارجی و مخرب گازهای گلخانهای محسوب میشود، از نگاه کارشناسان تغییرات اقلیمی، بهترین راه و مقرون به صرفهترین سیاست برای دستیابی به هوای پاک است. پیشتر، نسبت به احتمال تنها ۱۴ درصدی تحقق اهداف معاهده پاریس برای کاهش ۲۸ تا ۴۲ درصدی گازهای آلاینده هوا، هشدار داده شده بود و بر «عزم دولتها برای اجرای برنامه جدی» تاکید شده بود. طرح «تجارت حق انتشار آلاینده» جایگزین سیاستهای دستوری کاهنده آلودگی است که میتواند در کشور ما نیز مورد استفاده قرار گیرد.