شفقنا- از زمان تأسیس پاکستان در سال ۱۹۴۸، روابط این کشور با ایالات متحده آمریکا بین همکاری استراتژیک در برابر چالشهای جهانی مانند جنگ سرد و مقابله با اشغال افغانستان توسط شوروی، و تنش ناشی از ساخت بمب اتمی توسط پاکستان، نزدیکی به چین و ایفای نقش دوگانه در طول اشغال، نوسان داشته است.
به گزارش شفقنا؛ وبگاه شبکه الجزیره نوشت: «دولت دونالد ترامپ در دوره اول ریاست جمهوری خود، اسلامآباد را به فریبکاری متهم کرد و مدعی شد که این کشور به گروههایی که آنها را تروریست مینامند، پناهگاه داده است. این روایت به تنشهای شدیدی در روابط دوجانبه در اوایل دوره ریاستجمهوری او منجر شد».
ترامپ در توییتی در سال ۲۰۱۸ با تهدید به قطع کمکها گفت: ایالات متحده به طور احمقانه بیش از ۳۳ میلیارد دلار در ۱۵ سال گذشته به پاکستان کمک کرده است و آنها در عوض دروغ و فریبکاری به ما ارائه دادهاند.
سپس ترامپ موضع سختگیرانهای در برابر پاکستان اتخاذ کرد که به تعلیق موقت کمکهای نظامی به اسلامآباد به عنوان مجازات منجر شد.
بعدها، تلاش پاکستان برای گشودن کانالهای گفتگو در مورد افغانستان، به بازسازی روابط بین دو کشور انجامید. ترامپ برای تسهیل مذاکرات صلح با طالبان افغانستان در دوحه، پایتخت قطر، به اسلامآباد متکی بود؛ مذاکراتی که در نهایت به خروج نیروهای آمریکایی از افغانستان منجر شد.
با پیروزی دوباره ترامپ در انتخابات و بازگشت قریب الوقوع او به کاخ سفید، و با از بین رفتن اهمیت افغانستان به عنوان نقطه کانونی روابط بین پاکستان و ایالات متحده، نگرانیهایی در مورد اهمیت اسلامآباد در دستور کار واشنگتن وجود دارد. آیا رئیس جمهور آمریکا به حفظ روابط موجود با حداقل تعامل اکتفا خواهد کرد، یا پیشرفتی قابل توجه در زمینههای اقتصادی و نظامی حاصل خواهد شد؟
شهباز شریف: پیروزی ترامپ در انتخابات یک پیروزی تاریخی برای دور دوم ریاست جمهوری استانتخاب مجدد دونالد ترامپ به عنوان رئیس جمهور ایالات متحده، با استقبال گسترده رهبران پاکستان مواجه شد. شهباز شریف، نخستوزیر پاکستان، این پیروزی را “پیروزی تاریخی برای دور دوم” توصیف کرد و عمران خان، نخستوزیر سابق، نیز از طریق شبکههای اجتماعی به ترامپ تبریک گفت.
توئیتهای زلمی خلیلزاد، نماینده سابق آمریکا در افغانستان و از نزدیکان جمهوریخواه ترامپ، که از عمران خان حمایت کرده است، امیدهای حامیان حزب او را برای آزادی احتمالی خان در دوره جدید ریاست جمهوری ترامپ افزایش داده است. ممتاز زهرا بلوچ، سخنگوی وزارت خارجه پاکستان، ضمن اعلام مواضع کشورش در مورد پیروزی ترامپ، بر دوستی و همکاری دیرینه پاکستان و ایالات متحده تاکید کرد و اظهار داشت که پاکستان به روابطی مبتنی بر احترام، اعتماد متقابل و عدم مداخله در امور داخلی یکدیگر ادامه خواهد داد.
اظهارات مقامات دولتی و رهبران سیاسی پاکستان نشان میدهد که استراتژی پاکستان در قبال ایالات متحده، بر تقویت روابط مثبت با ترامپ در ابتدای دوره ریاست جمهوری وی متمرکز است و حاکی از تمایل رهبری پاکستان به نزدیکی، برقراری روابط دوستانه و تحکیم روابط مثبت با ترامپ در دوره جدید ریاست جمهوری اوست.
بلوچ: پاکستان و آمریکا دوستان و شرکای قدیمی هستند و ما به روابط خود بر اساس احترام و اعتماد متقابل ادامه خواهیم دادسیاست آمریکا و تأثیر آن بر روابط با پاکستان
ناظران معتقدند که رفتار ترامپ با پاکستان، باید در بستر سیاست خارجی دولت وی در دوره آتی تحلیل شود. انتظار میرود که دولت ترامپ، با تمرکز بر اصلاح نظام مهاجرت، اتخاذ سیاستهای اقتصادی محافظهکارانهتر، کاهش کمکهای خارجی و کاهش دخالت در منازعات بینالمللی، تقویت شود.
همچنین، پیشبینی میشود که سیاستهای وی شامل اعمال محدودیتهای سختگیرانهتر بر مهاجرت، افزایش استقلال انرژی و تداوم تمرکز بر رقابت با چین باشد؛ عواملی که بیشک بر اتحادهای تجاری و ژئوپلیتیکی جهانی تأثیرگذار خواهند بود. این تغییرات، به معنای تحولات چشمگیر در سیاست خارجی ایالات متحده، بهخصوص در روابط با متحدان و رقبایی مانند اعضای ناتو، روسیه و چین است.
دولت جدید آمریکا احتمالا به جای توافقهای چندجانبه، بر توافقهای دوجانبه تمرکز کرده و روابط مبتنی بر منافع متقابل را در اولویت قرار دهد. این تحول در سیاست خارجی آمریکا، برای کشوری مانند پاکستان نیازمند تطبیق با رویکردی کمتر مداخلهگرانه از سوی ایالات متحده در منازعات منطقهای جنوب آسیا و تمرکز بیشتر بر مقابله با نفوذ چین خواهد بود. این امر، تعادل اقتصادی و دیپلماتیک پاکستان را، به ویژه با توجه به روابط قوی سیاسی و اقتصادی اسلامآباد و پکن و نزدیکی استراتژیک این دو کشور در برابر نفوذ فزاینده هند در منطقه، تحت تأثیر قرار میدهد.
برخی تحلیلگران بر این باورند که ترامپ از مدتها قبل خواستار کاهش دخالت نظامی آمریکا در درگیریهای طولانی مدت شده است که ممکن است به کاهش حضور آمریکا در جنوب آسیا منجر شود. این تغییر ممکن است قدرتهای منطقهای را وادار به افزایش نفوذ خود کند و چالشهایی را برای پاکستان ایجاد کند.
به عنوان مثال، ترامپ روابط مستحکمی با دولت فعلی هند دارد که موقعیت هند را در منطقه به ویژه در درگیری با پاکستان بر سر مسئله کشمیر تقویت میکند و این ممکن است با توجه به سختگیریهای ترامپ منجر به تشدید تنش در منطقه شود.
پاکستان ممکن است با فشار آمریکا برای ارزیابی مجدد شراکت اقتصادی خود با چین، از جمله پروژه کریدور اقتصادی چین و پاکستان (CPEC) مواجه شود که بر اساس توافقنامه منعقد شده بین دو کشور، چین در حال اجرای یک بسته زیرساختی است پروژههایی در سرتاسر پاکستان که ارزش آنها در زمان امضای این قرارداد حدود 47 میلیارد دلار بود، در حالی که ارزش پروژهها در سال 2020 به بیش از 70 میلیارد دلار افزایش یافت.
در مورد پرونده تروریسم، ترامپ ممکن است همچنان بر همکاری امنیتی مستقیم با پاکستان تمرکز کند، اما ممکن است برای این همکاری شرایط سختی مانند اتخاذ اقدامات قاطع علیه گروههای مسلح خاص تعیین کند.
در همین راستا؛ پاکستان ممکن است خود را مجبور به ارزیابی مجدد اولویتهای منطقهای و بین المللی خود برای جلوگیری از به حاشیه رانده شدن از سوی آمریکا، ببینید و در عین حال به تلاشهای خود برای تقویت مشارکتهای منطقهای آن و معرفی خود به عنوان یک بازیگر محوری در مسائل صلح و امنیت منطقهای ادامه دهد.