طرفداری | شش سال پیش، بوکایو ساکا به عنوان نوجوانی ۱۷ ساله در بازی آرسنال مقابل فورسکلا پولتاوا در لیگ اروپا به میدان رفت و کمتر کسی می‌توانست تاثیر شگرف این وینگر انگلیسی را در پیشرفت آرسنال پیش بینی کند. اکنون و پس از گذشت شش سال، استدلال‌های قدرمندی وجود دارد که ساکا می‌تواند طی دهه آینده رکوردهای لیگ برتر را به چالش بکشد.
آرسنال تا اینجای فصل نمایش‌های ناامیدکننده‌ای داشته و با ارائه عملکردی پایین‌تر از حد انتظار، در حال حاضر با ۹ امتیاز اختلاف نسبت به لیورپول صدرنشین در جایگاه چهارم جدول رده بندی این فصل لیگ برتر قرار گرفته است اما نمی‌توان چنین چیزی را در مورد بوکایو ساکا نیز گفت. این بازیکن ۲۳ ساله، در این فصل به سطح بالاتری از توانایی خود رسیده و پس از مصدومیت زودهنگام و تأثیرگذار مارتین اودگارد، نقش بسیار مهم‌تری در آرسنال ایفا می‌کند.
با بازگشت بازیکن کاپیتان اودگارد نروژی به میادین، پیروزی آرسنال در هفته دوازدهم لیگ برتر مقابل ناتینگهام فارست و برد پرگل ۵-۱ در لیگ قهرمانان برابر اسپورتینگ لیسبون، نشان داد که او و ساکا با همکاری یکدیگر می‌توانند خط دفاع هر حریفی را به هم بریزند. با حضور اودگارد در کنار ساکا، تمرکز توجه مدافعان حریف روی ساکا کمتر شد و او فضای بیشتری برای بازی پیدا کرد.
در بازی مقابل ناتینگهام فارست، ساکا شش شوت به سمت دروازه روانه کرده و چهار موقعیت گلزنی نیز برای هم‌تیمی‌هایش ایجاد کرد. این هشتمین بار از ابتدای فصل گذشته بود که او توانست در یک بازی لیگ برتر به ارقام دو رقمی برای مشارکت در شوت‌زنی برسد (چهار بار در این فصل و چهار بار در فصل گذشته)؛ آماری که بیش از هر بازیکن دیگری در این رقابت‌ها است.
با توجه به اینکه اودگارد تاکنون تنها ۴۲۵ دقیقه در لیگ برتر فصل ۲۰۲۴-۲۵ بازی کرده، بوکایو ساکا بخش زیادی از مسئولیت حملات آرسنال به دوش می‌کشد. در فصل جاری لیگ برتر تنها ماتئوس کونیا از ولورهمپتون (۴۴.۸ درصد) و کول پالمر از چلسی (۴۱.۲ درصد) بیشتر از ساکا، در موقعیت‌های شوت‌زنی لیگ برتر نقش داشته‌اند؛ چه با شوت‌زنی خود یا خلق موقعیت که این آمار برای ساکا در آرسنال ۴۰.۴ درصد است.
ساکا بازیکنی نیست که از بر عهده گرفتن مسئولیت فرار کند. از زمانی که میکل آرتتا در دسامبر ۲۰۱۹ سرمربی آرسنال شد، او در حملات توپچی‌ها تاثیر زیادی است. از آن زمان تاکنون، ساکا در میان پنج بازیکن برتر لیگ برتر از نظر مجموع تعداد خلق موقعیت (۳۱۹ موقعیت) و موقعیت‌های ساخته شده در جریان بازی (۲۴۸ موقعیت) قرار دارد. همچنین با ۹۳ مشارکت در گلزنی، تنها پنج بازیکن بالاتر از او قرار دارند.
فصل گذشته بهترین فصل ساکا از نظر گلزنی برای آرسنال بود؛ او موفق شد ۱۶ گل در لیگ برتر و ۲۰ گل در تمامی رقابت‌ها به ثمر برساند. همچنین، بهترین آمار پاس گل خود در تمامی رقابت‌ها را ثبت کرد (۱۴ پاس گل) و با ۱۱۳ خلق موقعیت، اولین فصلی بود که بیش از ۱۰۰ موقعیت گل ایجاد کرد.
اینکه ساکا هم در خلق موقعیت و هم مقابل دروازه یک تهدید به شمار می‌رود، او را از سایر بازیکنان لیگ برتر جدا می‌کند. از ابتدای فصل ۲۰۲۳-۲۴، هیچ بازیکنی که حداقل ۲۰۰۰ دقیقه به میدان رفته باشد، میانگین کیفیت پاس (xA) بیشتری نسبت به ساکا به ازای هر ۹۰ دقیقه نداشته است (۰.۳۴). همچنین او میان ۲۵ بازیکن برتر از نظر xG بدون احتساب پنالتی در هر ۹۰ دقیقه قرار دارد (۰.۳۲).
بهترین بازیکنان در خلق تهدید‌های جدی روی دروازه حریفان؛ مقایسه xG بدون پنالتی و xA به ازای هر ۹۰ دقیقه از فصل 24-2023
ساکای ۲۳ ساله از ابتدای فصل گذشته لیگ برتر، با ۳۱۷ مورد در رتبه اول مشارکت در سکانس‌های منجر به شوت در جریان بازی نیز قرار دارد. از این تعداد، ۷۱.۲ درصد موارد شامل شوت زدن خود او یا ایجاد موقعیت شوت‌زنی برای هم‌تیمی‌هایش بوده است. تنها در ۹۱ مورد از این ۳۱۷ موقعیت، نقش او محدود به مرحله بازی سازی قبل از ایجاد شانس گلزنی بوده است (۲۹.۸٪).
مشارکت درسکانس‌های تهاجمی در فصل گذشته و فصل جاری
این وینگر چپ پا میانگین خوبی در برداشتن یار مقابل دارد. از ابتدای فصل گذشته تنها هفت بازیکن بیش از ساکا تلاش برای دریبل زدن یار مقابل داشته‌اند (۱۷۹ بار). نرخ موفقیت او در این دریبل‌ها (۳۹٪) کمتر از بازیکنانی است که بیش از او اقدام به دریبل‌زنی کرده‌اند. بازیکنانی مانند محمد کودوس (۵۲٪)، جرمی دوکو (۴۷٪)، ماتئوس کونیا (۴۳٪)، ابرچی ازه (۴۴٪) و لوئیس دیاز (۴۵٪) در دربیل‌های خود موفق‌تر بوده‌اند.
اگر ساکا فرصت و فضای کافی برای دویدن با توپ داشته باشد، تیم‌های حریف به دردسر می‌افتند. از ابتدای فصل ۲۰۲۳-۲۴، تنها آلخاندرو گارناچو (۹۰ بار) و لوئیس دیاز (۸۲ بار) تعداد حمل توپ بیشتری (حرکت حداقل پنج متر با توپ) که به یک شوت یا خلق موقعیت منجر شده، نسبت به ساکا (۷۶ بار) ثبت کرده‌اند. اما چیزی که ساکا را از این دو بازیکن متمایز می‌کند این است که این حملات بیش از هر بازیکن دیگری با به ثمر رسیدن گل (۱۳ بار) پایان یافته است.
ساکا در زمینه نبردهای یک‌به‌یک هجومی در لیگ برتر انگلیس در این مدت پیشتاز است. نبرد یک‌به‌یک به شرایطی گفته می‌شود که یک بازیکن مهاجم با توپ در مقابل یک مدافع تنها قرار می‌گیرد. ساکا بیش از همه در این موقعیت قرار گرفته (۴۶۹ بار) که ۴۰۸ مورد در یک‌سوم پایانی زمین اتفاق افتاده است.
نکته جالب اینجاست که پس از ۹۸ مورد از این نبردهای یک‌به‌یک (۲۰.۹ درصد)، آرسنال توانسته ظرف ۱۰ ثانیه یک شوت ثبت کند. این نسبت بیشتر از هم‌تیمی‌اش گابریل مارتینلی است (۱۵.۱ درصد از ۳۷۲ نبرد یک‌به‌یک). مارتینلی نیز از تاکتیک میکل آرتتا بهره برده چرا که سرمربی اسپانیایی تلاش می‌کند وینگرهای تیم را در موقعیت‌های یک‌به‌یک با مدافعان حریف قرار دهد.
تقابل‌های یک به یک ساکا در فصل گذشته و فصل جاری
هم اکنون بوکایو ساکا هشتمین بازیکن تاریخ لیگ برتر انگلیس است که بیشترین مشارکت در گل را قبل از ۲۴ سالگی داشته و همچنان زمان کافی برای صعود در این لیست را دارد. پیش از تولد ۲۴ سالگی او در ۵ سپتامبر سال آینده (۱۴ شهریور 1404)، ساکا ۲۶ بازی در این فصل و چند بازی دیگر در ابتدای فصل آینده فرصت دارد تا از رکوردهای رحیم استرلینگ (۹۶)، فابرگاس (۱۰۵)، کریستیانو رونالدو (۱۱۰) و روملو لوکاکو (۱۱۲) نیز عبور کند.
می‌توان ادعا کرد که بوکایو ساکا می‌تواند رکورد بیشترین مشارکت در گل تاریخ لیگ برتر را به چالش بکشد. این رکورد در حال حاضر در اختیار آلن شیرر است (۳۲۴) و پس از او وین رونی (۳۱۱) و فرانک لمپارد (۲۷۹) قرار دارند. در سنی که ساکا در بازی مقابل ناتینگهام فارست داشت (۲۳ سال و ۷۹ روز)، شیرر تنها ۲۹ مشارکت در گل داشت (البته او پیش از تأسیس لیگ برتر در سال ۱۹۹۲ نیز در سطح اول فوتبال بازی کرده بود) که ۶۵ مشارکت کمتر از ساکا (۹۴) است.
حتی فرانک لمپارد نیز تا این سن تنها ۳۶ مشارکت در گل داشت اما در اواخر دهه سوم زندگی‌اش خیلی سریع عملکرد خود را بهبود بخشید. وین رونی (۱۱۷)، مایکل اوون (۱۱۷) و رابی فاولر (۱۱۰) تنها سه بازیکنی هستند که در سن ساکا تعداد گل‌ها و پاس گل‌های بیشتری در لیگ برتر داشته‌اند.
بیشترین مشارکت در گلزنی قبل ۲۴ سالگی
این را نیز باید اضافه کرد که خود ساکا نیز باید اعتماد به نفس کافی برای به چالش کشیدن بازیکنان بالاتر از خود در این لسیت را داشته باشد. به عقیده بسیاری از کارشناسان، بهترین ویژگی یک بازیکن این است که همیشه در دسترس تیم باشد و ساکا قطعا از این ویژگی برجسته برخوردار است.
از فصل 2021-22، تنها جیمز تارکوسکی (123) بیشتر از ساکا (122) در لیگ برتر بازی کرده است و این را نیز در نظر بگیریم که مهاجم آرسنال یکی از تنها 10 بازیکنی است که در این دوره بیش از 10,000 دقیقه در لیگ برتر بازی کرده است (10,022 دقیقه). در این مدت، ساکا تنها چهار بازی را از دست داده و در سپتامبر 2023 رکورد جدیدی برای آرسنال ثبت کرده است: 87 بازی متوالی در لیگ برتر، پیش از اینکه پیروزی 1-0 آرسنال مقابل منچسترسیتی در ورزشگاه امارات را از دست بدهد.
آیا ممکن است ساکا در آینده رکورد بیشترین بازی در تاریخ لیگ برتر را بشکند، رکوردی که در حال حاضر در اختیار گرت بری (653 بازی) است؟
در سنی که ساکا آخر هفته گذشته برابر ناتینگهام فارست داشت، بری تنها سه بازی بیشتر از ساکا در این رقابت‌ها انجام داده بود (181 بازی). در واقع، تنها پنج بازیکن در این سن، بازی‌های بیشتری نسبت به ساکا در لیگ برتر انجام داده‌اند: رونی (211)، جیمز میلنر (197)، فابرگاس (187)، رحیم استرلینگ (184) و بری (184). اگر به دقایق بازی در لیگ برتر در این سن نگاه کنیم، مجموع دقیقه‌های بازی ساکا (14,341) است که تنها چهار بازیکن بالاتر از او قرار دارند: رونی (15,738)، بری (15,176)، فابرگاس (14,893) و ریو فردیناند (14,879).
او تا پیش از ۲۴ سالگی تقریباً ۳۰۰ بازی حرفه‌ای برای باشگاه و تیم ملی انجام داده است و نگرانی‌هایی وجود دارد که بازی کردن زیاد در این سن تاثیر منفی روی عملکرد و آینده بازیکن بگذارد. این واقعیت نگران کننده هم وجود دارد که حریفان اغلب او را با خطا متوقف می‌کنند. از زمان اولین بازی آرتتا به عنوان سرمربی آرسنال، تنها روی شش بازیکن بیش از ۳۰۰ حطا صورت گرفته است که ساکا نیز با ۳۰۲ مورد در این لیست قرار دارد.
اگر ساکا در سال‌های آینده از مشکلات مصدومیت در امان بماند، بدون شک رکوردهای بزرگی در تاریخ لیگ برتر را به چالش خواهد کشید و آرسنال از حضور او بهره زیادی خواهد برد.
به قلم مت فرنیس از وب‌سایت اوپتا آنالیست