دومین جلسه از سیزدهمین دوره سلسله کُرسی‌های آزاداندیشی با موضوع «وفاق ملی؛ پیشران گام دوم انقلاب اسلامی» به همت مجمع هماهنگی پیروان امام و رهبری استان قم و اندیشکده مطالعات انقلاب اسلامی طلوع مهر در دانشگاه طلوع مهر قم به صورت حضوری و مجازی برگزار شد.
حجت الاسلام والمسلمین محسن مهاجرنیا در این نشست با اشاره به مبانی شکل‌گیری انقلاب اسلامی، وحدت کلمه را یکی از اساسی‌ترین عوامل پیروزی انقلاب دانست و گفت: امام راحل از همان ابتدا، انقلاب را بر اساس اتحاد همه‌جانبه میان اقوام، مذاهب و گروه‌های مختلف آغاز کردند. این وحدت، علاوه بر تحقق انقلاب، باید عامل تداوم آن نیز باشد. وی با تأکید بر ضرورت وفاق در شرایط کنونی افزود: در جهانی که فشارهای بین‌المللی و تحولات اجتماعی پیچیده‌تر شده است، وفاق ملی سنگ‌بنای قدرت ملی ما است.
استاد فلسفه سیاسی حوزه و دانشگاه با بررسی شرایط موجود، ورود به دنیای جدید را چالشی بزرگ توصیف کرد و تصریح کرد: ما وارد عصری شده‌ایم که از بسیاری جهات با دوران گذشته تفاوت دارد. فضای رسانه‌ای، تحولات تکنولوژیکی نظیر هوش مصنوعی و متاورس، و ظهور نسل‌های جدید، ما را با واقعیت‌هایی روبرو کرده‌اند که نیازمند بازنگری جدّی در حکمرانی است.
وی به نسل‌های دهه هشتاد و نود به‌عنوان نسل‌های نوپدید اشاره کرد و گفت: این نسل‌ها با ادبیات انقلاب آشنا نیستند، اما انقلاب برای ادامه حیات خود باید با این نسل‌ها ارتباط برقرار کرده و از توانمندی‌های آنان بهره‌برداری کند. در حقیقت این نسل‌ها کارگزاران آینده انقلاب اسلامی هستند.
مولف کتاب گفتمان انقلاب اسلامی با اشاره به کاهش نقش مرجعیت‌های سنتی، از جمله احزاب، خانواده‌ها و نهادهای دینی، این پدیده را تهدیدی برای وفاق ملی دانست و اظهار داشت: امروز دیگر بیانیه احزاب، حتی در زمان انتخابات، مورد توجه توده مردم نیست. مردم خودشان تصمیم‌گیری می‌کنند و این نشان‌دهنده جابه‌جایی مرجعیت در جامعه است. این جابه‌جایی، ما را وادار می‌کند که ساختارهای حکمرانی را بازبینی کنیم.
وی همچنین به اهمیت تقویت مرجعیت‌های ارزشی و دینی اشاره کرد و گفت: اگر ما بتوانیم دل‌های مردم را به ارزش‌های انقلاب اسلامی نزدیک کنیم، می‌توانیم پایه‌های وفاق ملی را مستحکم کنیم.
استاد حوزه و دانشگاه، فشارهای بین‌المللی و تحریم‌ها را بخشی از چالش‌هایی دانست که بدون اتحاد داخلی نمی‌توان با آن مقابله کرد. وی تصریح کرد: هیچ کشوری نمی‌تواند بدون قدرت ملی در نظام بین‌الملل بازیگری کند. این قدرت ملی از دل وفاق و انسجام داخلی به دست می‌آید.
وی با اشاره به تجربه‌های جهانی افزود: حتی کشورهایی مانند چین و روسیه که ابرقدرت‌های جهانی محسوب می‌شوند، تحت فشارهای بین‌المللی دچار تزلزل شده‌اند. ما برای عبور از این فشارها، نیازمند وفاقی مستحکم در داخل هستیم.
رئیس اندیشکده مطالعات انقلاب اسلامی طلوع مهر، با بهره‌گیری از آموزه‌های دینی، وفاق ملی را یکی از رسالت‌های اصلی انبیا دانست و با استناد به آیه ۲۱۳سوره بقره گفت: انسان‌های اولیه، امت واحد بودند، اما اختلاف بر سر ثروت، قدرت و قومیت، این اتحاد را از بین برد. انبیا برای رفع این اختلاف‌ها و ایجاد اتحادی بر اساس ارزش‌های الهی مبعوث شدند. بنابراین اگر ما بتوانیم دل‌های مردم را بر اساس آموزه‌های وحیانی به یکدیگر نزدیک کنیم، می‌توانیم اتحاد و انسجام ملی را تقویت کنیم. در واقع اتحاد و وفاق ملی یکی از اساسی‌ترین ره‌آوردهای رسالت انبیا بوده است.
استاد مهاجرنیا در ادامه سه راهبرد مهم برای تقویت وفاق ملی را ارائه داد:
۱. حکمت در تصمیم‌گیری‌ها: وی تأکید کرد که تمام برنامه‌ریزی‌ها و اقدامات باید بر اساس منطق و استدلال عمیق باشد تا اعتماد مردم جلب شود.
۲. موعظه حسنه: وی با اشاره به روش انبیا، تأکید کرد که مسئولان باید با مردم با صداقت و خیرخواهی رفتار کنند تا اعتماد عمومی تقویت شود.
۳. جدال احسن: او گفت که باید با مخالفان و منتقدان از دریچه‌ای مشترک وارد بحث شد و نظرات آنان را شنید و پاسخ داد.
وی با مرور پیامدهای احتمالی نبود وفاق ملی، از ضرورت تقویت اتحاد میان جناح‌ها و گروه‌های سیاسی صحبت کرد و گفت: بسیاری از نیروهای وفادار به انقلاب، به‌دلیل اختلاف‌سلیقه یا گرایش‌های جناحی، از همکاری با یکدیگر خودداری می‌کنند. این وضعیت باید اصلاح شود.
وی در پایان، شرایط کنونی را فرصتی برای بازنگری و تقویت انسجام ملی دانست و تأکید کرد: وحدت ملی و وفاق، علاوه بر اینکه یک ضرورت دینی است، تضمینی برای حفظ اقتدار و ثبات نظام اسلامی در دنیای پرتلاطم امروز است.
∎
حجت الاسلام والمسلمین محسن مهاجرنیا در این نشست با اشاره به مبانی شکل‌گیری انقلاب اسلامی، وحدت کلمه را یکی از اساسی‌ترین عوامل پیروزی انقلاب دانست و گفت: امام راحل از همان ابتدا، انقلاب را بر اساس اتحاد همه‌جانبه میان اقوام، مذاهب و گروه‌های مختلف آغاز کردند. این وحدت، علاوه بر تحقق انقلاب، باید عامل تداوم آن نیز باشد. وی با تأکید بر ضرورت وفاق در شرایط کنونی افزود: در جهانی که فشارهای بین‌المللی و تحولات اجتماعی پیچیده‌تر شده است، وفاق ملی سنگ‌بنای قدرت ملی ما است.
استاد فلسفه سیاسی حوزه و دانشگاه با بررسی شرایط موجود، ورود به دنیای جدید را چالشی بزرگ توصیف کرد و تصریح کرد: ما وارد عصری شده‌ایم که از بسیاری جهات با دوران گذشته تفاوت دارد. فضای رسانه‌ای، تحولات تکنولوژیکی نظیر هوش مصنوعی و متاورس، و ظهور نسل‌های جدید، ما را با واقعیت‌هایی روبرو کرده‌اند که نیازمند بازنگری جدّی در حکمرانی است.
وی به نسل‌های دهه هشتاد و نود به‌عنوان نسل‌های نوپدید اشاره کرد و گفت: این نسل‌ها با ادبیات انقلاب آشنا نیستند، اما انقلاب برای ادامه حیات خود باید با این نسل‌ها ارتباط برقرار کرده و از توانمندی‌های آنان بهره‌برداری کند. در حقیقت این نسل‌ها کارگزاران آینده انقلاب اسلامی هستند.
مولف کتاب گفتمان انقلاب اسلامی با اشاره به کاهش نقش مرجعیت‌های سنتی، از جمله احزاب، خانواده‌ها و نهادهای دینی، این پدیده را تهدیدی برای وفاق ملی دانست و اظهار داشت: امروز دیگر بیانیه احزاب، حتی در زمان انتخابات، مورد توجه توده مردم نیست. مردم خودشان تصمیم‌گیری می‌کنند و این نشان‌دهنده جابه‌جایی مرجعیت در جامعه است. این جابه‌جایی، ما را وادار می‌کند که ساختارهای حکمرانی را بازبینی کنیم.
وی همچنین به اهمیت تقویت مرجعیت‌های ارزشی و دینی اشاره کرد و گفت: اگر ما بتوانیم دل‌های مردم را به ارزش‌های انقلاب اسلامی نزدیک کنیم، می‌توانیم پایه‌های وفاق ملی را مستحکم کنیم.
استاد حوزه و دانشگاه، فشارهای بین‌المللی و تحریم‌ها را بخشی از چالش‌هایی دانست که بدون اتحاد داخلی نمی‌توان با آن مقابله کرد. وی تصریح کرد: هیچ کشوری نمی‌تواند بدون قدرت ملی در نظام بین‌الملل بازیگری کند. این قدرت ملی از دل وفاق و انسجام داخلی به دست می‌آید.
وی با اشاره به تجربه‌های جهانی افزود: حتی کشورهایی مانند چین و روسیه که ابرقدرت‌های جهانی محسوب می‌شوند، تحت فشارهای بین‌المللی دچار تزلزل شده‌اند. ما برای عبور از این فشارها، نیازمند وفاقی مستحکم در داخل هستیم.
رئیس اندیشکده مطالعات انقلاب اسلامی طلوع مهر، با بهره‌گیری از آموزه‌های دینی، وفاق ملی را یکی از رسالت‌های اصلی انبیا دانست و با استناد به آیه ۲۱۳سوره بقره گفت: انسان‌های اولیه، امت واحد بودند، اما اختلاف بر سر ثروت، قدرت و قومیت، این اتحاد را از بین برد. انبیا برای رفع این اختلاف‌ها و ایجاد اتحادی بر اساس ارزش‌های الهی مبعوث شدند. بنابراین اگر ما بتوانیم دل‌های مردم را بر اساس آموزه‌های وحیانی به یکدیگر نزدیک کنیم، می‌توانیم اتحاد و انسجام ملی را تقویت کنیم. در واقع اتحاد و وفاق ملی یکی از اساسی‌ترین ره‌آوردهای رسالت انبیا بوده است.
استاد مهاجرنیا در ادامه سه راهبرد مهم برای تقویت وفاق ملی را ارائه داد:
۱. حکمت در تصمیم‌گیری‌ها: وی تأکید کرد که تمام برنامه‌ریزی‌ها و اقدامات باید بر اساس منطق و استدلال عمیق باشد تا اعتماد مردم جلب شود.
۲. موعظه حسنه: وی با اشاره به روش انبیا، تأکید کرد که مسئولان باید با مردم با صداقت و خیرخواهی رفتار کنند تا اعتماد عمومی تقویت شود.
۳. جدال احسن: او گفت که باید با مخالفان و منتقدان از دریچه‌ای مشترک وارد بحث شد و نظرات آنان را شنید و پاسخ داد.
وی با مرور پیامدهای احتمالی نبود وفاق ملی، از ضرورت تقویت اتحاد میان جناح‌ها و گروه‌های سیاسی صحبت کرد و گفت: بسیاری از نیروهای وفادار به انقلاب، به‌دلیل اختلاف‌سلیقه یا گرایش‌های جناحی، از همکاری با یکدیگر خودداری می‌کنند. این وضعیت باید اصلاح شود.
وی در پایان، شرایط کنونی را فرصتی برای بازنگری و تقویت انسجام ملی دانست و تأکید کرد: وحدت ملی و وفاق، علاوه بر اینکه یک ضرورت دینی است، تضمینی برای حفظ اقتدار و ثبات نظام اسلامی در دنیای پرتلاطم امروز است.