امیرحسین میراسماعیلی - ایندیپندنت فارسی
علی خامنهای، رهبر جمهوری اسلامی ایران، در حکمی اعضای شورای عالی حوزههای علمیه ایران را منصوب کرد و احمد خاتمی، امام جمعه موقت تهران، را از فهرست سیاستگذاران کلان عالیترین نهاد حوزوی ایران کنار گذاشت.
وبسایت جماران، وابسته به خانواده روحالله خمینی، بنیانگذار جمهوری اسلامی، نوشت که اعضای نهمین دوره شورای عالی حوزههای علمیه برای چهار سال آینده با پیشنهاد جامعه مدرسین و تایید رهبر جمهوری اسلامی انتخاب شدند که بر این اساس، احمد خاتمی و هاشم حسینی بروجردی «به دلایلی نامعلوم» دیگر در این شورا حضور ندارند.
احمد خاتمی که رسانههای حکومتی در سالهای اخیر، از او با عنوان «آیتالله سید احمد خاتمی» نام میبرند، پیش از این از طرف برخی روحانیون در قم یکی از گزینههای جانشینی خامنهای محسوب میشد هرچند به نظر میرسید که بخت چندانی هم ندارد. مهدی نصیری، نماینده پیشین علی خامنهای در روزنامه کیهان، هم بهتازگی مدعی شد که احمد خاتمی در کنار ابراهیم رئیسی، از اصلیترین مخالفان انتخاب مجتبی خامنهای، فرزند دوم علی خامنهای، برای جانشینی پدرش بودند.
به گفته نصیری، در یکی از آخرین جلسات دور پیشین مجلس خبرگان رهبری، چند نماینده این مجلس به نفع جانشینی مجتبی خامنهای سخن گفتند اما ابراهیم رئیسی، رئيسجمهوری پیشین، و احمد خاتمی با طرح این بحث مخالفت کردند. تا حدی که جو جلسه متشنج شد و به تعطیلی جلسه انجامید.
مطالب بیشتر در سایت ایندیپندنت فارسی
چند ماه بعد نیز دور جدید مجلس خبرگان رهبری در حالی آغاز شد که به نظر میرسید علاوه بر ترکیب نمایندگان، ترکیب هیئترئیسه این مجلس حکومتی نیز به سود مجتبی خامنهای تغییر کرده است. دو روز پیش از افتتاح مجلس جدید، حادثه سقوط یا انفجار هلیکوپتر حامل ابراهیم رئیسی رخ داد که منجر به کشتهشدن رئیسجمهوری ایران شد و سپس احمد خاتمی هم از هیئترئیسه خبرگان حذف شد و عباس کعبی جایگزین او شد.
قبل از این حادثه، چند چهره پرنفوذ و حکومتی مانند وحید حقانیان، از اعضای دفتر رهبر جمهوری اسلامی، یا سعید محمد، فرمانده سابق قرارگاه خاتمالانبیای سپاه پاسداران، درباره تلاشها و لابیهای رئیسی برای جانشینی خامنهای اخبار متعددی منتشر کرده بودند.
با حکم علی خامنهای، اکنون جواد مروی، محسن اراکی، محمود رجبی، محمدمهدی شبزندهدار، علیرضا اعرافی، محمود عبداللهی و محمد غروی به عضویت نهمین دوره شورای عالی حوزههای علمیه انتخاب شدهاند که در این میان، غروی و عبداللهی جایگزین خاتمی و حسینی بروجردی شدهاند.
طی سالهای اخیر به جز ابراهیم رئیسی و احمد خاتمی، چند گزینه نامدار دیگر برای جانشینی خامنهای هم از عرصه قدرت کنار گذاشته شدند. از جمله حسن روحانی، رئيسجمهوری پیشین، که رحیم توکل، نماینده مازندران در مجلس خبرگان، با سخنرانی و سپس انتشار یک ویدیو علیه او، زمینهساز ردصلاحیتش در انتخابات مجلس خبرگان شد.
صادق آملی لاریجانی، رئیس پیشین قوه قضاییه جمهوری اسلامی، هم که از دیگر گزینههای جانشینی خامنهای بود، پس از بازداشت و محاکمه شماری از معاونانش در این قوه به اتهام فساد مالی، به حاشیه رانده شد و سپس علی لاریجانی، برادر او، برای دومین بار پیاپی در انتخابات ریاستجمهوری ردصلاحیت شد.
در حالی که علی خامنهای در آخرین جلسه با اعضای جدید مجلس خبرگان برای اولینبار خواستار تصمیم اعضای مجلس برای انتخاب جانشین او شد، سخنان تازه عباس پالیزدار، عضو هیئت تحقیق و تفحص مجلس هفتم و افشاگر چند پرونده بزرگ فساد حکومتی، در حمایت از رهبر شدن مجتبی خامنهای، بار دیگر ثابت کرد که سیاسیترین و پرنفوذترین فرزند رهبر جمهوری اسلامی که از انتخابات سالهای ۱۳۸۴ و ۱۳۸۸ تا ماجرای مرگ مشکوک ابراهیم رئیسی دائما به رد پای او اشاره میشود، در شرایط فعلی به اصلیترین گزینه جانشینی پدرش تبدیل شده است.
اکنون در پایگاه رسمی شورای عالی حوزههای علمیه آمده که «با توجه به شرایطی که عصر و زمان ما مخصوصا بعد از پیروزی انقلاب پیدا کرده است و نیازها و ضرورتهای فراوانی که در جهات مختلف احساس میشود، لازم بود حرکت تازهای در حوزههای علمیه، مخصوصا حوزه علمیه قم به وجود آید و روح تازهای در کالبد آن دمیده شود»؛ روح تازهای که میتواند به معنای افزایش قدرت مجتبی خامنهای در نهادهای حاکمیتی و تاثیرگذار جمهوری اسلامی باشد.
فردی که مخالفانش او را با بشار اسد در سوریه مقایسه میکنند اما برخی موافقان رهبر شدن او مدعیاند که مجتبی خامنهای میتواند در سیاستهای پدرش تجدیدنظر کند. ادعایی که با سوابق موجود از فرزند دوم خامنهای در حمایت از سرکوب و کشتار گسترده منتقدان و معترضان خیابانی یا حمایت از به قدرت رسیدن چهرههای تندرو و افراطی، آشکارا در تضاد است.