محمدجواد ظریف، معاون راهبردی رئیسجمهور، در نخستین همایش بینالمللی «الگوهای امنیت و چشمانداز ثبات در منطقه غرب آسیا» که ظهر امروز، سهشنبه ششم آذرماه، در دانشکده حقوق و علوم سیاسی دانشگاه تهران برگزار شد، با بیان اینکه امنیت درونزاست و نه قابل اجاره و نه قابل خرید است، گفت: این را همه کشورهای منطقه درک کردهاند یا درک خواهند کرد. امنیت خریداریشده هزینه دارد و کشورهای منطقه نزدیک به صد میلیارد دلار که ۷۵ میلیارد دلار آن مربوط به عربستان است فقط به صدام حسین پول دادند تا امنیت را بخرند و صدام به واسطه این پولها ماشین جنگی گستردهای را ساخت ولی بعد که به اهدافش نرسید این ماشین جنگی را به سمت همین کشورها نشانه گرفت و کویت که برای عراق نفت حمل میکرد و آن را میفروخت توسط عراق اشغال شد.
به گزارش ایکنا، وی افزود: خرید امنیت موفق نبود و پیمانهایی مانند پیمان ابراهیم هم مانند سراب است، چون اسرائیل هیچگاه به جز ارباب خود یعنی آمریکا اقدامی در راستای تأمین امنیت انجام نداده و کشورهایی مانند آذربایجان به خاکریز اسرائیل برای تأمین امنیت تبدیل شدهاند. وجه دیگر پیمان ابراهیم قاعده برونسپاری ایالات متحده است چون این کشور انگیزهای برای حضور در منطقه ندارد و تمام تمرکزش بر چین و روسیه است. پس پیمان ابراهیم بخشی از پروژه آمریکا برای کاهش حضور این کشور در منطقه محسوب میشود البته باید گفت برجام هم همین کارکرد را داشت ولی ما با عینک بدبینی به آن نگاه کردیم.
*معاون راهبردی رئیس جمهور یادآور شد: در دولت آقای روحانی طرح هرمز را مطرح کردیم و این طرح در اجلاس مجمع عمومی سازمان ملل مطرح شد. در آن جلسه اتفاق عجیبی افتاد و نماینده انگلیس گفت چرا ایران این طرح را مطرح کرده است؟ خود ایران جزء منطقه است و من گفتم اشتباه شما همین است که فکر میکنید شما باید برای منطقه طرح دهید و لذا طرحهای وارداتی برای منطقه فایدهای ندارند و این طرحها باید درونزا باشند.
ظریف با بیان اینکه ایران بزرگترین و قدرتمندترین کشور منطقه است، اظهار کرد: هزینههای نظامی که کشورهای منطقه صرف میکنند هیچگاه این واقعیت را از بین نمیبرد که ایران محور اصلی تأمین امنیت منطقه است و از آنجا که ایران امنیت درونزا دارد باید نقش پدرانه داشته باشد و ضرورت دارد این نقش را با عطوفت اجرا کند.
معاون راهبردی رئیسجمهور با بیان اینکه چین صد سال تحقیر شده بود و مائو توانست به این تحقیر پایان دهد که بزرگترین خدمت مائو به چین محسوب میشود، گفت: پهلوی دوم از طریق وابستگی تلاش میکرد به تحقیرهای تاریخی مانند از دست دادن آرارات و دیگر قراردادهای اشغالی پایان دهد. شاه با حمایت آمریکا دکترین دو ستونه نیکسون را به سیاست تک ستونه تبدیل کرد و عربستان را کنار زد. البته فراموش نکنیم همین شاه هم قسمتی از خاک ایران را در زمان حکومت خود از دست داد.
ظریف ادامه داد: تا پیش از انقلاب اسلامی دوران ۲۰۰ ساله تحقیر را تجربه کرده بودیم و مدام بخشهایی از سرزمین خود را از دست میدادیم. به واسطه انقلاب اسلامی نظامی روی کار آمد که وابستگیهای خارجی را، به رغم برخی اشتباهات، قطع کرد. در واقع این نظام عظمتی را به وجود آورد که منجر به این شد بتوانیم روی پای خود بایستیم و از امنیت کشور حفاظت کنیم و نه خاک از دست دادیم و نه تسلیم شدیم.
وی با بیان اینکه امروز اگر تصمیم میگیریم نگاه تهدیدمحور نداریم، گفت: در گذشته همه تصمیمگیریها مبتنی بر نگاه تهدیدمحور بود و امروز این دستاورد وامدار نیروهای مسلح، مقاومت مردم و نگاه مقام معظم رهبری است.
معاون راهبردی رئیسجمهور با بیان اینکه باید امنیت را نهادینه کرده و به جلو پیش برویم، اظهار کرد: نباید نگاه تهدیدمحور به همسایگان داشته باشیم بلکه به آنها پدرانه نگاه کنیم. امروز ایران یک کشور مطمئن است و همه دنیا میدانند که ایرانیها از خود به هر قیمتی دفاع خواهند کرد و باید به این واقعیت ارج بگذاریم و این به سکوی پرش به سمت توسعه تبدیل شود. زیرا همسایگی و پیشرفت با تهدیدمحوری میسر نیست.
*ظریف تصریح کرد: ایرانیان تهدید نیستند و نباید نگران ایرانی بود و نباید به اسم تهدید، دسترسی ایرانیان به فضای مجازی را محدود کرد. حتی ایرانیان و زنان ایرانی خارج از کشور فرصت هستند و اینکه طور دیگر میاندیشند را نباید تهدید دانست. برای تأمین امنیت رضایتمندی مردم ضروری است. اعتقاد دارم بعد از بقا به عنوان یک رکن امنیت ملی؛ رضایتمندی و عزت مردم دو رکن دیگر تأمین امنیت و منافع ملی محسوب میشوند. امروز باید مردم ایران در معیشت و رفاه خوب زندگی کنند. امروز هیچکس نمیتواند یک ایرانی را تهدید کند و زمان آن رسیده رفاه و رضایتمندی ایرانیان هم جلب شود.
معاون راهبردی رئیسجمهور درباره نوع رفتار ایران در دوران ریاست جمهوری ترامپ گفت: ایران باید به این باور برسد که بازیگر است. امروز همه کشورها تلاش میکنند حضور ترامپ در کاخ سفید را به نفع منافع خود هدایت کنند و ما هم باید در این زمینه به کنشگر تبدیل شویم و منافع ملی را در نظر بگیریم.
ظریف در پایان درباره تلاش کشورها برای حضور در افغانستان و تعلل سیاست خارجی ایران در این عرصه اظهار کرد: متأسفانه ما فقط با ترک میز مذاکره به دنبال مشروعیتزدایی هستیم؛ در صورتی که ترک میز مذاکره ضد منافع ملی است و باید تلاش کنیم برای منافع ملی مذاکره کنیم و اجازه ندهیم منافع ما وجهالمصالحه قرار گیرد.