آتش‌بس بین اسرائیل و گروه شبه‌نظامی حزب‌الله لبنان روز چهارشنبه پس از پذیرش توافق با میانجی‌گری ایالات متحده و فرانسه، اجرایی شد. برقراری این آتش‌بس در منطقه‌ای که بیش از یک سال است از دو جنگ ویرانگر آسیب می‌بیند، یک پیروزی دیپلماتیک نادر محسوب می‌شود.
به گزارش رویترز، ارتش لبنان که وظیفه کمک به تضمین برقراری آتش‌بس را بر عهده دارد، روز چهارشنبه در بیانیه‌ای اعلام کرد که برای استقرار در جنوب این کشور آماده است. در این بیانیه، از ساکنان روستاهای مرزی خواسته شد تا زمانی که ارتش اسرائیل از منطقه خارج شود، بازگشت به خانه‌هایشان را به تاخیر بیندازند. ارتش اسرائیل حدود شش کیلومتر در داخل خاک لبنان پیشروی کرده است.
با این حال ساکنان مناطق تخلیه‌شده بلافاصله پس از اعلام توافق آتش‌بس، راهی خانه‌هایشان شدند. آنها با خودروها و ون‌هایی مملو از اثاثیه به سمت مناطق جنوبی که آنجا را ترک کرده بودند، به راه افتادند و با به صدا درآوردن بوق خودروها و تکان دادن پرچم، ابراز خوشحالی کردند. این خوشحالی در شرایطی است که بسیاری از روستاهایی که مردم در حال بازگشت به آنها بودند، ویران شده‌اند.
Read More
This section contains relevant reference points, placed in (Inner related node field)
پیش از این بخش‌هایی از مفاد توافق آتش‌بس منتشر و اعلام شده بود که این توافق عمدتا مطابق قطعنامه ۱۷۰۱ شورای امنیت سازمان ملل است که به جنگ ۲۰۰۶ میان اسرائیل و حزب‌الله پایان داد. بر اساس این قطعنامه، مناطق جنوب رودخانه لیتانی باید از هر نیروی مسلح یا سلاح به‌جز آنچه به نیروهای دولت لبنان و نیروهای حافظ صلح سازمان ملل (یونیفیل) تعلق دارد، تخلیه شود.
طبق مفاد آتش‌بس، حزب‌الله ظرف ۶۰ روز نیروها و تسلیحاتش را از منطقه بین خط آبی‌‌ــ مرز غیررسمی لبنان و اسرائیل‌ــ و رود لیتانی (حدود ۳۰ کیلومتر به سمت شمال) خارج خواهد کرد.
به گزارش سرویس جهانی بی‌بی‌سی به نقل از یک مقام ارشد آمریکایی، بر اساس این توافق، نیروهای حزب‌الله در این منطقه با نیروهای ارتش لبنان جایگزین می‌شوند که وظیفه خواهند داشت زیرساخت‌ها یا تسلیحات موجود را از بین ببرند و مانع بازسازی آنها شوند.
در این بازه ۶۰ روزه، اسرائیل هم به‌تدریج نیروها و شهروندان باقی‌مانده خود در این مناطق را خارج خواهد کرد.
در همین حال وب‌سایت العربیه به نقل از یک مقام ارشد ایالات متحده آمریکا، جزئیات دیگری را از توافقنامه آتش‌بس بین اسرائیل و لبنان منتشر و اعلام کرد که در بندهای مختلف، بر خلع سلاح حزب‌الله و از بین بردن پایگاه‌های نظامی و مراکز تسلیحاتی این گروه تاکید شده است.
بر اساس گزارش العربیه، در توافق ۱۳ بندی بین اسرائیل و لبنان آمده است که تنها نیروهای امنیتی و ارتش رسمی لبنان اجازه حمل سلاح دارند و حزب‌الله و دیگر گروه‌های مسلح در خاک لبنان حق ندارند هیچ‌گونه اقدام مسلحانه‌ای علیه اسرائیل انجام دهند.
واکنش آمریکا، اسرائیل، جمهوری اسلامی، حزب‌الله و حماس
جو بایدن، رئیس‌جمهوری آمریکا، روز سه‌شنبه اندکی پس از آنکه کابینه امنیتی اسرائیل این توافق تصویب کرد، در کاخ سفید سخنرانی کرد. او گفت که با بنیامین نتانیاهو، نخست‌وزیر اسرائیل، و نجیب میقاتی، نخست‌وزیر موقت لبنان، صحبت کرده است و نبرد در ساعت ۴ صبح به وقت محلی پایان خواهد یافت.
بایدن گفت: «این توافق برای توقف دائمی خصومت‌ها طراحی شده است. آنچه از حزب‌الله و دیگر سازمان‌های تروریستی باقی مانده، اجازه نخواهد داشت دوباره امنیت اسرائیل را تهدید کند.»
او همچنین اعلام کرد که دولتش بر برقراری آتش‌بس در غزه هم فشار می‌آورد و این امکان وجود دارد که عربستان سعودی و اسرائیل بتوانند روابطشان را عادی کنند.
حزب‌الله در مورد آتش‌بس رسما اظهارنظر نکرده است، اما حسن فضل‌الله، یکی از مقام‌های ارشد این گروه، به تلویزیون الجدید لبنان گفت که اگرچه از تمدید اختیارات دولت لبنان حمایت می‌کند، این گروه از جنگ قوی‌تر از قبل خارج خواهد شد. فضل‌الله که هم‌زمان نماینده پارلمان لبنان است، افزود: «هزاران نفر به مقاومت خواهند پیوست... خلع سلاح مقاومت پیشنهاد اسرائیل بود که با شکست مواجه شد.»
جمهوری اسلامی ایران که از حزب‌الله، حماس و همچنین شورشیان حوثی یمن حمایت می‌کند، نیز مدعی شد که از آتش‌بس استقبال می‌کند. اسماعیل بقایی، سخنگوی وزارت امور خارجه جمهوری اسلامی، در بیانیه‌ای که پس از آتش‌بس بین اسرائیل و حزب‌الله لبنان منتشر شد، بر حمایت قاطع تهران از «دولت، ملت و مقاومت لبنان» تاکید کرد.
او در عین حال افزود که «با توجه به حکم بازداشت سران اسرائیل از سوی دیوان کیفری بین‌المللی، افکار عمومی جهان در انتظار محاکمه و مجازات آنها هستند.»
نجیب میقاتی، نخست‌وزیر موقت لبنان، با صدور بیانیه‌ای از این توافق استقبال کرد. عبدالله بو حبیب، وزیر خارجه لبنان، نیز گفت که ارتش لبنان حداقل پنج هزار سرباز در جنوب لبنان مستقر خواهد کرد تا نیروهای اسرائیلی عقب‌نشینی کنند.
نتانیاهو نیز اعلام کرد که آماده اجرای آتش‌بس است اما به هرگونه نقض این توافق از سوی حزب‌الله با قاطعیت پاسخ خواهد داد. او اضافه کرد که این آتش‌بس به اسرائیل اجازه می‌دهد بر تهدید ایران تمرکز کند و به ارتش هم فرصت استراحت و تکمیل تدارکات می‌دهد و حماس را منزوی می‌کند.
لوید آستین، وزیر دفاع ایالات متحده آمریکا، با صدور بیانیه‌ای «پایان مخاصمه» را لحظه‌ای تاریخی توصیف کرد و نوشت: «آتش‌بس برای لبنان، اسرائیل و ثبات و امنیت منطقه خوب است.»
یک مقام ارشد حماس نیز اعلام کرد که این گروه برای دستیابی به آتش‌بس در غزه آمادگی دارد و از توافق آتش‌بس میان اسرائیل و حزب‌الله در لبنان استقبال کرد.
با برقراری آتش‌بس در لبنان، مقام‌های ایالات متحده و اسرائیل ابراز امیدواری کرده‌اند که از دست رفتن حمایت نظامی حزب‌الله حماس را نیز به پذیرش صلح وادار کند. با این حال اسرائیل اعلام کرد که حماس تاکنون شرایط این کشور را برای آزادی گروگان‌ها نپذیرفته است.
واکنش کشورهای مختلف
ژان نوئل بارو، وزیر خارجه فرانسه، با استقبال از این آتش‌بس گفت: «زور باید جایش را به گفت‌وگو و مذاکره بدهد. این موضوع اکنون در لبنان محقق شده است و باید در نوار غزه هم هرچه سریع‌تر اتفاق بیفتد.»
استارمر، نخست‌وزیر بریتانیا، هم مقام دیگری بود که اظهار امیدواری کرد این توافق به پایان جنگ غزه منجر شود. او گفت: «آتش‌بس امروز بین اسرائیل و حزب‌الله لبنان به جمعیت غیرنظامی لبنان و شمال اسرائیل که در درگیری ویرانگر چند ماه گذشته عواقبی غیرقابل تصور متحمل شدند، کمک خواهد کرد. لازم است در جهت توافق آتش‌بس در غزه، آزادی همه گروگان‌ها و برداشتن محدودیت‌ها برای ارسال کمک‌های بشردوستانه هم پیشرفت‌های فوری صورت بگیرد.»
اورسولا فون در لاین، رئیس کمیسیون اروپا، نیز درباره آتش‌بس اعلام‌شده بین اسرائیل و حزب‌الله گفت: «این موضوع بسیار امیدوارکننده است. معتقدیم لبنان با کاهش نفوذ حزب‌الله، افزایش امنیت داخلی و ثبات را شاهد خواهد بود.»
جوزپ بورل، رئیس سیاست خارجی اتحادیه اروپا، هم از آتش‌بس اسرائیل و حزب‌الله استقبال کرد و آن را «تسکینی برای شرایط فعلی در خاورمیانه» دانست.
اولف کریسترسون، نخست‌وزیر سوئد، دیک شوف، نخست‌وزیر هلند، سناتور پنی وانگ، وزیر خارجه استرالیا و وینستون پیترز، وزیر خارجه نیوزیلند، هم از دیگر مقام‌هایی بودند که از این توافق استقبال و اظهار امیدواری کردند که آتش‌بس اسرائیل و حزب‌الله به ایجاد ثبات در منطقه و پایان جنگ غزه منجر شود.