بر اساس روایات معتبر، حضرت زهرا (س) به حضرت علی (ع) وصیت فرمودند که ایشان را شبانه و به‌صورت مخفیانه دفن کنند. در واقع، این وصیت حاکی از ناراحتی عمیق ایشان از رفتار برخی از مسلمانان و خلفای وقت بود. حضرت زهرا (س) در دوران بیماری خویش از برخی مسلمانان شکایت کرده و صراحتاً ناراحتی و نارضایتی خود را ابراز نمودند. ایشان فرمودند:
«به خدا سوگند، دنیای شما را دوست نمی‌دارم و از مردان شما بیزارم! درون و بیرون‌شان را آزمودم و از آنچه کردند ناخشنودم»
(بحارالانوار، ج۴۳، ص۲۰۶)
دلایل دفن شبانه
1. اعتراض به غصب خلافت: حضرت زهرا (س) با این اقدام می‌خواستند مظلومیت حضرت علی (ع) و غصب خلافت ایشان را برای آیندگان ثبت کنند.
2. عدم شرکت خلفا در مراسم دفن: طبق نقل امام صادق (ع)، حضرت زهرا (س) وصیت کردند که خلفای اول و دوم در تشییع جنازه و نماز بر پیکر ایشان شرکت نکنند: «لِأَنَّهَا أَوْصَتْ أَنْ لَا یُصَلِّی عَلَیْهَا الرَّجُلَانِ الْأَعْرَابِیَّانِ.»(بحارالانوار، ج۴۳، ص۲۰۶)
3. اعتراض به ظلم‌ها و حق‌کشی‌ها: دفن شبانه و مخفی ماندن محل قبر، اعتراض آشکاری به ستم‌هایی بود که بر اهل‌بیت پیامبر (ص) روا داشته شد.
4. تأثیرگذاری بر تاریخ و افکار عمومی: این تصمیم سبب شد تا در طول تاریخ، این پرسش باقی بماند که چرا دختر پیامبر (ص) به‌صورت شبانه و مخفی دفن شد و چرا محل قبر ایشان مشخص نیست.
واکنش منابع اهل سنت
2. عدم شرکت خلفا در مراسم دفن: طبق نقل امام صادق (ع)، حضرت زهرا (س) وصیت کردند که خلفای اول و دوم در تشییع جنازه و نماز بر پیکر ایشان شرکت نکنند: «لِأَنَّهَا أَوْصَتْ أَنْ لَا یُصَلِّی عَلَیْهَا الرَّجُلَانِ الْأَعْرَابِیَّانِ.»(بحارالانوار، ج۴۳، ص۲۰۶)
3. اعتراض به ظلم‌ها و حق‌کشی‌ها: دفن شبانه و مخفی ماندن محل قبر، اعتراض آشکاری به ستم‌هایی بود که بر اهل‌بیت پیامبر (ص) روا داشته شد.
4. تأثیرگذاری بر تاریخ و افکار عمومی: این تصمیم سبب شد تا در طول تاریخ، این پرسش باقی بماند که چرا دختر پیامبر (ص) به‌صورت شبانه و مخفی دفن شد و چرا محل قبر ایشان مشخص نیست.
واکنش منابع اهل سنت
حتی در منابع معتبر اهل سنت آمده است که حضرت زهرا (س) تا لحظه وفات از خلفا ناراضی بودند و با آنها قطع رابطه کردند. صحیح بخاری نقل می‌کند:
«فَغَضِبَتْ فَاطِمَةُ فَهَجَرَتْ أَبَا بَكْرٍ حَتَّى تُوُفِّيَتْ.»
(صحیح بخاری، ج۵، ص۷۲)
این موضوع نشان می‌دهد که دفن شبانه اقدامی هدفمند برای بیان اعتراض و مظلومیت بوده است.
پیام دفن شبانه
«فَغَضِبَتْ فَاطِمَةُ فَهَجَرَتْ أَبَا بَكْرٍ حَتَّى تُوُفِّيَتْ.»
(صحیح بخاری، ج۵، ص۷۲)
این موضوع نشان می‌دهد که دفن شبانه اقدامی هدفمند برای بیان اعتراض و مظلومیت بوده است.
پیام دفن شبانه
دفن شبانه حضرت زهرا(س) نمادی از اعتراض، مظلومیت و حق‌خواهی بود. این اقدام، توجه جهانیان را به ستم‌هایی که بر اهل‌بیت پیامبر (ص) روا شد، جلب کرد. پنهان ماندن محل قبر ایشان نیز تا امروز یادآور این اعتراض تاریخی است.
دفن شبانه حضرت زهرا(س) تنها یک تصمیم شخصی نبود؛ بلکه یک پیام برای تمام تاریخ و نسل‌های آینده بود که مظلومیت اهل‌بیت پیامبر(ص) و ظلم‌های صورت‌گرفته علیه آنها را آشکار کند.
دفن شبانه حضرت زهرا(س) تنها یک تصمیم شخصی نبود؛ بلکه یک پیام برای تمام تاریخ و نسل‌های آینده بود که مظلومیت اهل‌بیت پیامبر(ص) و ظلم‌های صورت‌گرفته علیه آنها را آشکار کند.
منبع : فارس