«آموس هوکشتاین» فرستاده آمریکا که برای تکمیل رایزنی‌های مربوط به پرونده آتش بس به لبنان سفر کرده بود، دیروز بیروت را به مقصد تل‌آویو ترک کرد. با خروج هوکشتاین از لبنان، گمانه زنی‌هایی آغاز شد؛ مبنی بر اینکه مذاکراتی که او در بیروت با مقامات لبنانی انجام داد، درباره بند‌های مربوط به اجرای قطعنامه ۱۷۰۱ و ساز و کار نظارت بر وضعیت کلی مرزها بعد از توقف جنگ در سایه تردید درباره نیات اسرائیل است.
جزئیات مذاکرات آتش‌بس در لبنان و خواسته‌های بیروت
بعد از دو دیدار هوکشتاین با نبیه بری، رئیس پارلمان لبنان و یک شب طولانی ارتباطات فشرده در سفارت آمریکا با حضور علی حمدان، مشاور نبیه بری و اعضای تیم هیئت آمریکایی برای بررسی ملاحظات لبنان درباره پیشنهاد آتش بس، منابع مربوطه اعلام کردند که گفتگو‌های شبانه‌ای به صورت تلفنی میان مسئولان اسرائیلی و تیم آمریکایی وابسته به دونالد ترامپ، رئیس جمهور منتخب این کشور انجام شده است.
هوکشتاین دیروز بعد از دومین دیدار خود با نبیه بری اعلام کرد که برای تکمیل رایزنی‌ها درباره آتش بس به تل‌آویو سفر می‌کند. او در سخنانی کوتاه گفت که ما به پیشرفت‌هایی رسیده‌ایم و من به تل‌آویو می‌روم تا اگر توانستم به این موضوع پایان دهیم. من نمی‌خواهم نکات بحث برانگیز درباره توافق آتش بس را به طور علنی فاش کنم، اما قدم به قدم پیش می‌رویم و با دولت لبنان و همچنین اسرائیل همکاری نزدیکی خواهیم داشت.
اما روزنامه الاخبار لبنان صبح امروز در گزارشی اعلام کرد که گفتگو‌های شبانه در سفارت آمریکا در خصوص پیش‌نویس توافق آتش بس، شامل موارد متعددی می‌شود که لبنان آنها را دارای اهمیت بالایی می‌داند؛ از جمله موارد مربوط به موضوع مرزها، تاریخ اجرای توافق آتش بس و مفاد مربوط به آن.
منابع آگاه در این زمینه به الاخبار گزارش دادند که لبنان خواستار تدوین یکی از بند‌هایی شد که بر اساس آن، خط آبی به عنوان مرز نهایی در نظر گرفته می‌شود و دشمن باید از نقاط مورد توافق عقب نشینی کند و سایر نقاط هم به عنوان محل مورد مناقشه تثبیت گردد. همچنین نیرو‌های اشغالگر باید به پشت مرزها عقب نشینی کنند و وضعیت به قبل از جنگ برگردد؛ یعنی ۶ اکتبر ۲۰۲۳.
بر اساس این گزارش، لبنان همچنین می‌خواهد که رژیم صهیونیستی بعد از اعلام آتش بس زمان دقیقی را برای عقب نشینی کاملِ همزمان و سریع از تمام خاک لبنان تعیین کند و این امر باید همراه با آزادی اسرا و تحویل پیکر تعدادی از شهدای مقاومت باشد. همچنین تیم مذاکره کننده لبنانی و هیئت آمریکا تاکید کردند که تلاش‌ها برای توقف جنگ، مستلزم تعهد کامل اسرائیل به عقب نشینی کامل و عدم ماندن در هیچ نقطه‌ای از لبنان است؛ زیرا اگر اسرائیل بخواهد اشغالگری کند، به ناچار با مقاومت مواجه خواهد شد و به این ترتیب دیگر آتش بسی وجود نخواهد داشت. همچنین اگر اسرائیل بخواهد پیکر شهدای مقاومت را حتی برای چند ساعت نگه دارد، مقاومت برای آزادی آنها اقدام خواهد کرد و این یعنی عدم رسیدن به آتش بس.
توپ به زمین اسرائیل برمی‌گردد
این منابع به روزنامه الاخبار فاش کردند که لبنان به هیئت آمریکا تاکید کرد که همه این امور را در سند آتش بس درج کند و اگر اسرائیل توافق را رد کرد، این رژیم مسئول شکست تلاش‌های آمریکا در مسیر آتش بس باشد. همچنین لبنان تحت هیچ شرایطی مسئولیت هرگونه شکست مذاکرات و توافق آتش بس را نمی‌پذیرد؛ زیرا خود آمریکایی‌ها اعتراف کردند که خواسته‌های لبنان منطقی است؛ بنابراین اگر اسرائیل آنها را رد کند جنگ ادامه خواهد داشت و این رژیم با موج جدیدی از ضربات دردناک مقاومت مواجه خواهد شد.
همه این اظهارات و فضای مثبتی که درباره آتش بس در لبنان ایجاد شده و مواضع رسمی این کشور، یک بدبینی و احتیاط شدید هم در میان مقامات لبنانی نسبت به مانور‌های احتمالی دشمن وجود دارد بر این اساس که ممکن است بنیامین نتانیاهو، نخست وزیر رژیم صهیونیستی مجدداً تحت حمایت آمریکا نمایش جدیدی را برای دور زدن توافق آتش بس آغاز کند؛ به ویژه اینکه دیروز آمریکا در شورای امنیت از صدور قطعنامه آتش بس غزه جلوگیری کرد.
۲ نکته بحث برانگیز درباره پیش‌نویس آتش‌بس.
اما منابع آگاه لبنان به روزنامه الاخبار در ادامه تاکید کردند که علی رغم همه افشاگری‌ها درباره توافق بر سر مفاد پیش نویس آتش بس، ما منتظر دو نکته هستیم که یک گره اصلی را در مذاکرات به وجود آورده است. یکی از آنها مربوط به درخواست اسرائیل برای آزادی عمل نظامی در لبنان و دیگری مربوط به مسئله مرزهاست. در این راستا دولت لبنان کاملا به وظیفه خود عمل کرده و هر کاری که می‌تواند انجام می‌دهد تا بر اساس قطعنامه ۱۷۰۱، به توافقی قابل قبول برسد که آسیبی به حاکمیت این کشور نزند. همچنین تحولات نشان می‌دهد که لبنان موفق شد توپ را به زمین اسرائیل برگرداند.
خوش‌بینی آمریکایی‌ها و صهیونیست‌ها درباره توافق آتش‌بس با لبنان
از طرف دیگر، رسانه‌های عبری شروع به افشای پی در پی برخی جزئیات باقیمانده و تعیین تاریخ آتش بس کردند. در حالی که برخی از این رسانه‌ها فضای بدبینانه‌ای به وجود آورده‌اند و معتقدند که توافق آتش بس با لبنان به این زودی‌ها برقرار نمی‌شود، شبکه کان رژیم صهیونیستی به نقل از مقا مات این رژیم اعلام کرد که ممکن است هفته آینده شاهد آتش بس با لبنان باشیم.
شبکه ۱۲ تلویزیون رژیم صهیونیستی هم به نقل از مقامات بلندپایه این رژیم گفت که اگر توافق بر سر ۲ نقطه بحث برانگیز حاصل شود، می‌توان ظرف یک هفته به آتش بس دست یافت و این دو نکته مربوط به آزادی عمل نظامی اسرائیل در لبنان و تشکیل کمیته نظارت بر لبنان است. اسرائیل آزادی عمل نظامی در لبنان را خط قرمزی غیرقابل مذاکره برای خود می‌داند؛ اما در هر صورت ممکن است این دو نکته در یک توافق جانبی با ایالات متحده گنجانده شود.
این شبکه همچنین به نقل از یک مقام آمریکایی گزارش داد که مذاکرات درباره آتش بس میان اسرائیل و لبنان شاهد پیشرفت‌های بزرگی بوده و مرحله کنونی مستلزم تصمیم گیری قاطع طرف‌های مربوطه است.
منابع آمریکایی هم در این زمینه گزارش دادند که هوکشتاین یک سند آمریکایی به مسئولان اسرائیلی ارائه خواهد کرد که نشان می‌دهد واشنگتن حق اسرائیل برای اتخاذ اقدامات قاطع، در صورت وقوع هرگونه نقض توافقنامه آتش بس توسط لبنان را درک می‌کند. این سند به عنوان بخشی از تلاش‌های آمریکا برای تسهیل مذاکرات میان دو طرف در بحبوحه فشار‌های بین‌المللی برای مهار تشدید تنش‌ها در مرز لبنان و اسرائیل (فلسطین اشغالی) است.
شبکه کان همچنین به نقل از منابعی اعلام کرد که ۹۰ درصد مفاد پیش‌نویس آتش بس در لبنان مورد توافق قرار گرفته و مصر، امارات و اردن در تقویت ارتش لبنان نقش خواهند داشت.
تاثیر قدرت نظامی حزب‌الله بر مذاکرات سیاسی
در این زمینه منابع سیاسی در گفتگو با الاخبار، درباره تاثیرات میدانی بر مذاکرات سیاسی صحبت کرده و گفتند: عملیاتی که اخیراً حزب‌الله در پاسخ به تجاوزات اسرائیل به بیروت، علیه تل آویو انجام داد و این عملیات در آستانه ورود هوکشتاین به لبنان انجام شد، نقش مهمی در مذاکرات داشت و حاوی پیام‌هایی درباره ترمیم قدرت حزب الله بود. این بدان معناست که اسرائیل آنطور که می‌خواست نتوانست شرایط خود را تحمیل کند.
این همان چیزی است که روزنامه نیویورک تایمز به نقل از مقامات آمریکایی اعلام و تاکید کرد که اسرائیل در از بین بردن موشک‌های کوتاه برد حزب‌الله شکست خورد و تا زمانی که شلیک موشک‌ها از لبنان ادامه داشته باشد، اسرائیل نمی‌تواند به هدف خود در بازگرداندن ده‌ها هزار نفر از ساکنان مناطق شمالی برسد؛ بنابراین شکست اسرائیل در کاهش تهدیدات موشکی حزب الله، کابینه اسرائیل را تحت فشار قرار داده تا تن به آتش بس بدهد و حداقل به طور موقت درگیری‌ها را متوقف کند.
∎