جلسه فصلی شورای حکام آژانس بینالمللی انرژی اتمی دیروز در وین شروع شد؛ نشستی که سه دولت اروپایی معروف به تروئیکا قصد دارند در آن علیه ایران قطعنامه صادر کنند. وزیر خارجه دیروز با مدیرکل آژانس و وزیر خارجه فرانسه تلفنی تماس گرفت و به آنها هشدار داد که ایران به نحو مقتضی و متناسب پاسخ اقدامات غیرسازنده در شورای حکام را خواهد داد.
دیپلماتهای غربی صبح دیروز خبر دادند که سه کشور اروپایی آلمان، فرانسه و انگلیس قطعنامه ضدایرانی جدیدی را به شورای حکام آژانس بینالمللی انرژی اتمی ارائه کردهاند، با این ادعا که همکاری ایران با آژانس بینالمللی انرژی اتمی «ضعیف» شده و تا بهار ۱۴۰۴ (مارس ۲۰۲۵) به ایران مهلت داده که با آژانس برای حل مسئله موادهستهای اعلامشده در چهار مکان همکاری کند. دیپلماتها به خبرگزاری فرانسه گفتهاند که این قطعنامه تنبیهی با هدف افزایش فشارهای دیپلماتیک بر ایران برای بازگشت به پایبندی به تعهدات هستهای خود و رسیدگی به نگرانیهای دیرینه آژانس ارائه میشود. این قطعنامه که همزمان با شروع نشست فصلی آژانس ارائه شده، در صورت تصویب احتمالاً تنشها بین ایران با سه دولت اروپایی و امریکا را تشدید خواهد کرد، ولی دستکم تا لحظه تنظیم این گزارش در شامگاه روز چهارشنبه، هیچ چیز قطعی نیست. صبح دیروز عباس عراقچی، وزیر خارجه که چند روز قبل در تهران میزبان رافائل گروسی، مدیرکل آژانس بود، با گروسی تماس تلفنی گرفت و به او یادآوری کرد که تفاهمات انجام شده در جریان این سفر، بار دیگر حسننیت و اراده جمهوری اسلامی ایران را برای ارتقای تعاملات و همکاریها با آژانس اثبات کرد. خبر رسمی منتشر شده از گفتوگوی عراقچی با گروسی این است که در این گفتوگوی تلفنی، دو طرف بر اراده خود برای ادامه مسیر گفتگو و تعامل به منظور حلوفصل اختلافات و پرداختن به دیگر موضوعات در دستور کار و پرهیز از رویکردهای غیرسازنده و تقابلی تأکید کردند ولی عراقچی در عین حال، هشدار داده که اگر طرفهای مقابل بیتوجه به حسننیت و رویکرد تعاملی ایران، اقدامات غیرسازنده را در نشست شورای حکام از طریق صدور قطعنامه در دستورکار قرار دهند، ایران به نحو مقتضی و متناسب پاسخ خواهد داد. هنوز مشخص نیست که تفاهمی که عراقچی و گروسی درباره آن صحبت کردهاند چه بوده، به خصوص که گروسی برخلاف دفعات قبل، بلافاصله بعد از سفر به تهران، اظهاری نظر نکرد. با این حال، او عصر دیروز در موضعی که شاید بتوان آن را تعبیر به تغییر شرایط حول قطعنامه مدنظر اروپا کرد، در ایکس نوشت: «طی جلسات سطح بالا بین آژانس و ایران در تهران در ۱۴نوامبر ۲۰۲۴، امکان توقف افزایش بیشتر ذخایر اورانیوم غنی شده با غلظت ۶۰ درصد توسط ایران، از جمله انجام اقدامات راستیآزمایی فنی لازم برای آژانس مورد بحث قرار گرفت.» او همچنین در یک نشست خبری در وین، درباره سفرش به تهران و قطعنامه پیشنهادی اروپا در شورای حکام گفت ایران پذیرفته است «افزایش ذخایر غنیسازی بیش از ۶۰ درصد را متوقف کند.» گروسی گفت: «این برای اولین بار است که ایرانیها میگویند افزایش ذخایر غنیسازی بیش از ۶۰ درصد را متوقف میکنند. این جدی و اتفاقی از نقطهنظر منع اشاعه تسلیحات هستهای مهم است.» در عین حال، خبرنگار بیبیسی فارسی از رافائل گروسی درباره دستاورد سفرش به تهران پرسیده که او گفت است: «وقتی من تهران میروم و برمیگردم قرار نیست همه چیز حل شود. این یک پروسه ۲۰ ساله است.»
تهران ۶۰ درصد را تأیید نکرده است
مقامهای ایرانی تاکنون موضع گروسی را درباره توافق بر سر بیشتر نشدن ذخایر اورانیوم ۶۰ درصدی تأیید نکردهاند ولی موضع عراقچی در گفتوگوی صبح دیروز با گروسی که درباره «بیتوجه» بودن طرفهای اروپایی «به حسننیت و رویکرد تعاملی ایران» هشدار داده، میتواند نشانهای از صحت گفته گروسی تعبیر شود. «رافائل گروسی» دیروز در بخش دیگری از نشست خبری در وین همچنین گفت که ایران احتمالاً به صدور قطعنامه در شورای حکام آژانس واکنش نشان خواهد داد ولی گفت که تهران «نگفته است که در مقابل قطعنامه شورای حکام چه واکنشی نشان خواهند داد.» او به «یک بازرسی میدانی از نطنز و فردو» در سفر به تهران خبر داده که گروسی گفته «بسیار برای من مهم بود» و خبر داده که چهار بازرس باتجربه جدید نیز به ایران اعزام خواهند شد.
هشدار به تروئیکا
وزیر خارجه علاوه بر تماس تلفنی با گروسی، با «ژان نوئل بارو» وزیر امور خارجه فرانسه نیز گفتگو کرد و تحولات مربوط به مذاکرات هستهای و تحولات منطقهای مورد بحث و تبادل نظر قرار گرفت. عراقچی در این تماس هم، از اقدام ناموجه و تحریکآمیز کشورهای اروپایی در تصویب تحریمهای جدید علیه جمهوری اسلامی ایران به شدت انتقاد کرد. او همچنین تصمیم سه کشور آلمان، فرانسه و انگلیس برای ارائه قطعنامه در نشست شورای حکام آژانس بینالمللی انرژی اتمی را به شدت تقبیح و تصریح کرد این حرکت سه کشور اروپایی در تقابل آشکار با فضای مثبت ایجاد شده در تعاملات ایران و آژانس تلقی میشود و صرفاً به پیچیدهتر شدن موضوع خواهد انجامید. وزیر امور خارجه همچنین درباره تحولات منطقه با اشاره به استمرار تجاوز رژیم صهیونیستی علیه لبنان و ادامه نسلکشی در غزه، مسئولیت حامیان رژیم اشغالگر در ادامه این فجایع را متذکر شد و خواستار اقدام جدی همه طرفهای ذیمدخل برای وادار کردن رژیم متجاوز اسرائیل به توقف تجاوز در لبنان و غزه شد. موضوعی که عراقچی در ملاقات دیروز با وزیر خارجه قطر نیز آن را تکرار کرد. ساعاتی بعد از این تماس وزارت خارجه فرانسه در بیانیهای اعلام کرد که این کشور به همراه بریتانیا و آلمان تلاش خواهد کرد با اقدامات دیپلماتیک، راه را برای احیای مذاکرات هستهای با ایران هموار کند. در این بیانیه همچنین آمده است که ژان نوئل بارو در گفتوگوی تلفنی عباس عراقچی همتای ایرانی خود گفته است اجرای تعهدات هستهای ایران و همکاری کامل این کشور با آژانس بینالمللی انرژی اتمی «ضروری» است.
منبع: روزنامه جوان