ایسنا: ویروس «HIV» که عامل اصلی بیماری ایدز (AIDS) به شمار می‌رود، می‌تواند از طریق تماس جنسی محافظت‌نشده، استفاده مشترک از سرنگ آلوده، انتقال خون غیربهداشتی و از مادر به فرزند منتقل شود. با‌این‌حال، با آگاهی‌بخشی، آموزش و اتخاذ راهبردهای مؤثر می‌توان به‌طور قابل توجهی از گسترش آن جلوگیری کرد. کتایون طایری، متخصص عفونی و فلوشیپ HIV و مشاور فنی مرکز مدیریت بیماری‌های واگیر وزارت بهداشت، درباره پیشگیری از ابتلا به HIV‌ گفت: بیماری HIV مخصوص طبقه، قشر یا گروه خاصی نیست. این بیماری یک بیماری عفونی است که اگر عامل آن وارد بدن هر‌کسی شود، آن فرد می‌تواند به بیماری مبتلا شود؛ چون ویروس درون گلبول‌های سفید خون و ترشحات جنسی وجود دارد و همه افراد گلبول سفید در خون و ترشحات‌ خود دارند. پس هر‌کسی که با ویروس در تماس باشد، می‌تواند مبتلا به عفونت HIV شود. او افزود: مانند همه بیماری‌های عفونی، یکی از روش‌های پیشگیری، مانع‌شدن ورود ویروس به بدن فرد است. استفاده از سرنگ‌های یکبارمصرف در تزریق و کاندوم در روابط جنسی می‌تواند از راه‌های اصلی پیشگیری از انتفال بیماری باشد. اما‌ یکی از روش‌های مهم پیشگیری از ابتلا به HIV، درمان افراد مبتلا‌ست. دارو‌درمانی با کاهش ویروس در خون و ترشحات، منجر می‌شود که حتی در صورت تماس اتفاقی با خون و ترشحات این افراد، ویروسی برای انتقال وجود نداشته باشد. دکتر طایری خاطرنشان کرد: بدیهی است هر‌کسی که بیشتر با خون و ترشحات جنسی سروکار داشته باشد، بیشتر احتمال دارد که با ویروس در تماس بوده و به بیماری HIV مبتلا شود، اما این به آن معنا نیست که فقط این افراد مبتلا به HIV می‌شوند. لذا هرگونه اقدامی که مانع تماس خون و ترشحات جنسی افراد با هم شود، می‌تواند احتمال ابتلا به HIV را کاهش دهد. مواردی از قبیل استفاده از سرنگ و سوزن‌های یکبار‌مصرف و شخصی، استفاده از کاندوم در روابط جنسی با افرادی که احتمال ابتلای بیشتری به HIV دارند، درمان بیماری‌های مقاربتی و همچنین درمان به‌موقع مادران باردار، می‌تواند در این زمینه بسیار مؤثر باشد. مشاور فنی مرکز مدیریت بیماری‌های واگیر وزارت بهداشت درباره پیشگیری بر دو نکته تأکید و بیان کرد: همواره برای پیشگیری، این دو نکته مهم را به خاطر بسپارید: ۱- مراقب سلامت خود باشید که از دیگران بیماری نگیرید، 

۲- مراقب باشید بیماری شما به دیگران منتقل نشود. او تصریح کرد: یادمان باشد HIV از طریق تماس‌های عادی از قبیل در کنار هم یا با هم غذا‌خوردن، سرفه، عطسه، دست‌دادن، در آغوش گرفتن، روبوسی‌کردن، سوار‌شدن در اتوبوس، تاکسی، استفاده از تلفن‌های عمومی، استفاده از سرویس‌های بهداشتی مشترک مانند حمام، توالت، استخر مشترک و همچنین نیش پشه یا حشرات دیگر منتقل نمی‌شود؛ پس نیاز به جداسازی افراد مبتلا به HIV نیست.

او با بیان اینکه درمان ضد HIV که به عنوان داروهای ضدرتروویروسی شناخته می‌شوند، مؤثرترین و قوی‌ترین راه افزایش طول عمر بیماران است، ادامه داد: تداوم و مصرف صحیح داروها نه‌تنها موجب بهبود کیفیت زندگی و طول عمر در افرادی که با HIV زندگی می‌کنند می‌شود، بلکه به کنترل همه‌‌گیری HIV نیز کمک می‌کند. بهبود کیفیت زندگی و طول عمر بیماران، به کاهش انگ و تبعیض ناشی از HIV می‌انجامد و از سوی دیگر، با تأکید بر اهمیت درمان به‌عنوان پیشگیری، از خطر انتقال HIV می‌کاهد. بدیهی است که خدمات درمانی و مراقبتی و به‌خصوص درمان ضدرتروویروسی برای آنکه بتواند مؤثر واقع شود، باید با کیفیت مطلوبی ارائه شود. او اهداف درمان ضدرتروویروسی را‌ دستیابی به بار ویروسی مهار‌شده (دیگر قابل شناسایی نیست و در خون و ترشحات وجود ندارد)، حفظ عملکرد سیستم ایمنی بدن و نیز برگرداندن آن به وضعیت تقریبا نرمال، بهبود کیفیت زندگی و افزایش طول عمر افرادی که با HIV زندگی می‌کنند، کاهش مرگ‌و‌میر و ناتوانی ناشی از بیماری ایدز در افرادی که با HIV زندگی می‌کنند و پیشگیری از انتقال HIV به سایرین که اهمیت بسیار زیادی در کنترل اپیدمی HIV دارد، عنوان کرد و گفت: بعد از شروع درمان مؤثر، معمولا‌ طی ۱۲ تا ۲۴ هفته اول، بار ویروسی به حد غیر‌قابل شناسایی می‌رسد و افراد باید بدانند که با مصرف منظم داروها و مراجعات برای معاینات و آزمایشات لازم، می‌توانند طول عمر تقریبا طبیعی داشته باشند. دکتر طایری گفت: اولین رژیم دارویی و درمان بهنگام با پایبندی کامل به درمان، بهترین فرصت برای دستیابی به اهداف درمان است. بر‌ اساس ارزیابی آمادگی بیمار، تمام تلاش‌ها باید در جهت کاهش زمان بین تشخیص HIV و شروع درمان ضدرترویروسی باشد. اثرگذاری مناسب این داروها نیازمند پایبندی کامل است. پایبندی کم، منجر به بروز مقاومت دارویی می‌شود. او خاطرنشان کرد: درمان ضد‌رتروویروسی یک درمان مادام‌العمر است و مهار بار ویروسی با داروهای ضد‌رتروویروسی می‌تواند باعث کاهش التهاب و فعال‌شدن سیستم ایمنی شود و در نتیجه میزان عوارض قلبی-‌عروقی و آسیب به اعضای مختلف ناشی از بیماری طولانی HIV نیز کاهش می‌یابد.