به گزارش گروه علمی ایرنا از وبگاه فیز، اقامت در فضا فشار زیادی بر بدن انسان وارد میکند. بدن و مغز فضانوردان تحت تأثیر تشعشعات، تغییر گرانش، شرایط کاری چالشبرانگیز و بیخوابی قرار میگیرد؛ همه این عوامل میتوانند عملکرد شناختی دچار اختلال کنند؛ اما فضانوردان ملزم به انجام وظایف پیچیده هستند و اشتباهات جزئی آنها ممکن است عواقب مخربی در پی داشته باشد؛ با این حال، درست نمیدانیم آیا عملکرد شناختی فضانوردان در فضا تغییر میکند یا خیر.
پژوهشگران در آمریکا به تازگی تغییرات عملکردهای شناختی ۲۵ فضانورد را که به طور متوسط ۶ ماه را در ایستگاه فضایی بینالمللی (ISS) گذراندهاند، بررسی کردند که بزرگترین مجموعه دادهها درباره عملکرد شناختی فضانوردان حرفهای تا به امروز محسوب میشود.
دکتر شینا دِو (Sheena Dev) پژوهشگر آزمایشگاه عملکرد و سلامت رفتاری ناسا و سرپرست این پژوهش (مرزهای فیزیولوژی)، اظهار کرد: هیچ مدرکی دال بر اختلالات شناختی چشمگیر یا زوال عصبی در فضانوردانی که شش ماه را در ایستگاه فضایی بینالمللی سپری میکنند، وجود ندارد. زندگی و کار در فضا با اختلالات شناختی گسترده، که حاکی از آسیب چشمگیر مغز باشد، مرتبط نبود.
یافتههای این پژوهش نشان داد برخی از حوزههای شناختی در مقایسه با سایر حوزهها، مستعد تأثیرپذیری بیشتری هستند.
دکتر دِو گفت: حتی در زمین، ممکن است هنگامی که فرد دچار استرس است، سرعت پردازش و حافظه کاری و توجه، دستخوش تغییرات موقت شوند. سایر حوزههای شناختی مانند حافظه، در برابر عوامل استرسزا کمتر آسیبپذیر هستند؛ مثلاً اگر یک روز بسیار پرمشغله باشید و شب قبل نتوانسته باشید خوب بخوابید، ممکن است احساس کنید توجه کردن برایتان سخت است یا برای انجام کارهای خود به زمان بیشتری نیاز دارید.
به گفته پژوهشگران، این پژوهش به آنها کمک میکند بفهمند وقتی انسان در شرایط سخت محیطی قرار میگیرد، ممکن است چه تغییراتی در عملکرد شناختیاش ایجاد شود. آنان خاطرنشان کردند آنچه در این پژوهش مشخص نشد این است که چرا این تغییرات رخ داده است.