پریسا نوری-روزنامه‌نگار

از سن بسیار کم بیرون خانه مشغول کارگری بوده تا بخشی از بار سنگین مخارج خانه را به دوش بکشد؛ گاهی برای فروشندگی شهر را زیر پا گذاشته و گاهی در مغازه‌ها شاگردی کرده و مدتی هم با قد و قواره کوچکش در مکانیکی آچار و پیچ‌گوشتی به‌دست گرفته تا دخل و خرج خانواده‌اش را تنظیم کند. صحبت از ارشیا جیرانی، یکی از کودکان کار مرکز پویاشهر منطقه 13است. او که حالا یک نوجوان 16ساله است، در قامت یک قهرمان ورزشی مهمان ما بود. ارشیا در مسابقات جهانی موی تای که چندی پیش در تایلند برگزار شد مدال نایب قهرمانی جهان را بر گردن انداخت. با این قهرمان ورزشی که کودکی پرفراز و نشیبی را پشت سر گذاشته هم‌کلام شدیم.

 زد و خورد کودکانه
کم‌حرف و خجالتی است و به سؤالات خیلی کوتاه جواب می‌دهد، اما وقتی از ورودش به دنیای موی‌تای می‌پرسیم لبخند شیرینی مهمان صورتش می‌شود و از روزی می‌گوید که بعد از یک شیطنت و زد و خورد کودکانه در پارک ورق برمی‌گردد و مسیر زندگی‌اش عوض می‌شود؛ «با بچه‌ها در پارک فوتبال بازی می‌کردیم که دعوایمان شد و به شوخی مشغول زد و خورد شدیم. همان موقع استاد یوسفی سررسید و پرسید: «کدامتان دوست دارید ورزش کنید؟» گفتم: «من به ورزش بزن بزن علاقه دارم و از بچگی هم عاشق فیلم‌های جکی چان و بروس لی بوده‌ام.» استاد یوسفی نشانی کلاس رزمی‌اش را داد و قرار شد فردای آن روز برای تمرین و تست ورزشی به آنجا بروم.»

 کشف استعداد کودک کار
حرف‌هایش که به اینجا می‌رسد به مربی‌اش نگاه می‌کند. محمدعلی یوسفی، سرمربی تیم ملی موی‌تای که او را در این گفت‌وگو همراهی می‌کند، حرف ارشیا را اینطور ادامه می‌دهد: «سال 98به خاطرشیوع ویروس کرونا باشگاه‌ها تعطیل بود و من شاگردانم را برای تمرین به پارک پلیس برده بودم که متوجه کتک‌کاری بچه‌ها شدم. جلو رفتم و پیشنهاد دادم به جای کتک‌کاری ورزش کنند. نشانی باشگاه رزمی‌ام را دادم. فردای آن روز ارشیا به باشگاه آمد. در تمرینات متوجه شدم این بچه استعداد خیلی خوبی در موی‌تای دارد. خودش هم به تمرین خیلی علاقه نشان می‌داد. از صبح زود تا 7شب در مکانیکی کار می‌کرد و با وجود خستگی بعد از کار برای تمرین به باشگاه می‌آمد. همین پشتکار و استعدادش بود که او را روی سکوی قهرمانی کشور و نایب قهرمانی جهان نشاند.»

 دیگر قرار نیست کار کنم
به همت مسئولان مرکز پویا شهر این کودک کار که از 8سالگی با دنیای رنگی کودکی و میز و نیمکت‌های مدرسه خداحافظی کرده، قرار است دوباره به مدرسه برود. حرف درس و مدرسه که می‌شود با خوشحالی می‌گوید: «یکی از آرزوهایم این بود که بتوانم مثل همه بچه‌ها درس بخوانم، اما چون از صبح تا شب به تعمیرگاه می‌رفتم و شب‌ها هم تمرین ورزشی داشتم فرصت نبود که به مدرسه بروم. حالا با کمک مربی‌ام و مرکز پویاشهر و همچنین خیریه امام محمدباقر(ع) به یک آموزشگاه خصوصی می‌روم تا درسم را ادامه دهم. » با شوقی کودکانه تأکید می‌کند: «دیگر قرار نیست کار کنم ؛ از صبح تا ظهر درس می‌خوانم و عصرها برای تمرین به باشگاه می‌روم تا برای مسابقات جهانی موی تای که اردیبهشت‌ماه قرار است برگزار شود، آماده شوم.»

آینده روشن کودکان کار در پویاشهر
راه‌اندازی مراکز پویاشهر یکی از اقدامات مؤثر مدیریت شهری در حوزه ساماندهی کودکان کار و خیابان است. در این مراکز شرایط تحصیل کودکان فراهم شده و در حوزه‌های مختلف استعدادیابی می‌شوند تا مسیر تحصیلی و زندگی آینده آنها روشن شود.


 پدرم از خوشحالی تشنج کرد
ارشیا در رقابت‌های موی‌تای نوجوانان و جوانان جهان که اواخر شهریورماه در تایلند برگزار شد پس از شکست حریفانی از اروگوئه و نیوزیلند به مرحله فینال رسید و در نهایت بر سکوی نایب‌قهرمانی جهان ایستاد. احساسش را در آن لحظه‌ای که روی سکو ایستاد اینطور توصیف می‌کند: «آن لحظه همه سختی‌هایی که در کودکی کشیده بودم از جلوی چشمانم گذشت. خیلی خوشحال بودم. تا به حال چنین سکوی بلندی ندیده بودم. بعدا متوجه شدم که خانه‌مان هم خیلی شلوغ بوده است. پدربزرگ و مادربزرگم از شمال آمده بودند و همه در خانه مسابقه را تماشا می‌کردند. آن لحظه که اعلام کردند برنده شده‌ام پدرم از خوشحالی تشنج کرد و در بیمارستان بستری شد...» ارشیا این روزها نگاهش به آینده است، وقتی از آرزویش می‌پرسیم، می‌گوید:‌ «دلم می‌خواهد قهرمان جهان شوم.»

سازمان خدمات و مشارکت‌های اجتماعی حامی کودکان با استعداد است
سیدمحمد نقیب، مدیرعامل سازمان خدمات و مشارکت‌های اجتماعی شهرداری تهران: ارشیا جیرانی جزو استعدادهای مراکز پویاشهر است که پس از حضور در تیم ملی در رشته موی تای، راهی مسابقات جهانی بانکوک و موفق به کسب مدال نقره و نایب‌قهرمانی جهان شد که اتفاق بسیار بزرگ و قابل‌توجهی است. این نشان می‌دهد که برنامه‌ریزی‌ها در مراکز پویاشهر شهرداری تهران به‌منظور استعدادیابی و توانمندسازی کودکان نتایج مثبتی به همراه داشته است. سازمان خدمات و مشارکت‌های اجتماعی شهرداری تهران قرار است حامی این ورزشکاران در سطح بین‌المللی باشد و ارشیا جیرانی نیز از این پس تنها باید به تحصیل و ورزش بپردازد و سازمان به وضعیت خانوادگی، معیشتی و شغلی او خواهد پرداخت و این جوانان بااستعداد را در عرصه‌های بین‌المللی تنها نخواهد گذاشت.

۳۹
مرکز پویاشهر سازمان خدمات و مشارکت‌های اجتماعی شهرداری تهران در حال استعدادیابی، توانمندسازی و آموزش کودکان کار و خیابان هستند و با اجرای طرح‌های ویژه به‌خصوص در حوزه ورزش، نوجوانان و جوانان بااستعدادی کشف شده‌اند که با درخشش در مراحل استانی و کشوری راهی تیم ملی و مسابقات جهانی نیز شده‌اند‌