همشهری آنلاین- احمدرضا مومنی : به گفته مهرشاد کاظمی، تهران‌پژوه، بعد از فوت این هنرمند که املاکش به هفت‌عمارت مشهور بود میان فرزندانش تقسیم شد و یکی از خانه‌هایش در حوالی کوچه مروی به نخستین پسرش میرزا رضاقلی رسید. این میرزا رضاقلی زنی شاعر و عارف به نام مریم داشت که از هنر و اهمیت حفظ آن مطلع بود؛ بی‌شک همین ویژگی بانو مریم بود که باعث شد همسرش هم به معماری هنرمندانه این خانه دستی نبرد.
خواندنی‌های بیشتر را اینجا دنبال کنید
کاظمی در بخش دیگر صحبت‌هایش درباره حال و هوا و معماری این خانه تعریف می‌کند: «حیاط این خانه از دو جهت در ورودی دارد. برای ورود به حیاط باید از ۴ پله به سمت پایین رفت تا به حیاط ۱۰۰متری رسید که دورتا دور آن با اتاق‌های زیبا و در و پنجره‌های چوبی احاطه شده‌اند. دیوارهای این خانه دو طبقه همه آجری است. پنجره‌های چوبی با قوسی بر سرشان از زیبایی‌های این خانه قاجاری است. از ضلع جنوبی می‌توان وارد حیاط دوم این خانه شد. در دل این حیاط حوض کوچک ۸هشت‌ضلعی سیمانی وجود دارد که دورتا دورش مثل حیاط اول پر از اتاق با پنچره‌های چوبی بلند است.»
اما بعد از گذر از این دو حیاط به حیاط سوم در انتهای خانه می‌رسیم. کاظمی درباره حال و هوای این حیاط توضیح می‌دهد: «برای رسیدن به این حیاط باید از چند پله هلالی بالا رفت تا تصویر حیاط و باغچه‌ای زیبا را که قدیم‌ها در آن گل‌های اطلسی، سرخ، لاله عباسی و... می‌کاشتند، رؤیت شود. پنجره‌های اتاق‌های این حیاط برای اینکه فضا دمایی مناسب داشته باشد کشویی است و پنجره‌های روبه‌روی در ورودی هم اندازه‌ای یکسان دارند. هرچند به مرور زمان تغییراتی در این خانه ایجاد شده است و بخش‌هایی از آن در دست مرمت و بازسازی قرار گرفت اما همچنان از آثار بر جای مانده می‌توان به زیبایی چشمنواز گذشته این خانه پی برد.»