به گزارش رکنا، کاتالیزور ، قطعه‌ای حیاتی در سیستم اگزوز خودرو است که نقش مهمی در کاهش آلودگی هوا ایفا می‌کند. این قطعه با تبدیل گازهای سمی حاصل از احتراق سوخت به مواد بی‌ضرر، به حفظ محیط زیست کمک شایانی می‌کند.
کاتالیزور چیست و چگونه کار می‌کند؟
کاتالیزور یک محفظه سرامیکی است که در آن فلزات گران‌بهایی مانند پلاتین، پالادیوم و رودیوم قرار دارند. این فلزات به عنوان کاتالیست عمل کرده و سرعت واکنش‌های شیمیایی را افزایش می‌دهند. هنگامی که گازهای داغ حاصل از احتراق سوخت از اگزوز عبور می‌کنند، با این فلزات تماس پیدا کرده و واکنش‌های شیمیایی پیچیده‌ای در آن‌ها رخ می‌دهد. در نتیجه، گازهای سمی مانند مونوکسید کربن، هیدروکربن‌ها و اکسیدهای نیتروژن به مواد بی‌ضررتری مانند دی‌اکسید کربن، آب و نیتروژن تبدیل می‌شوند.
اهمیت کاتالیزور خودرو
کاهش آلودگی هوا: کاتالیزور با کاهش انتشار گازهای سمی به محیط زیست، نقش مهمی در بهبود کیفیت هوا دارد.
افزایش عمر مفید موتور: کاهش آلودگی داخل موتور باعث افزایش طول عمر قطعات موتور می‌شود.
رعایت استانداردهای زیست‌محیطی: استفاده از کاتالیزور در خودروها الزامی است و رعایت نکردن این استانداردها می‌تواند منجر به جریمه‌های سنگین شود.
نشانه‌های خرابی کاتالیزور
روشن شدن چراغ چک موتور: یکی از اولین نشانه‌های خرابی کاتالیزور، روشن شدن چراغ چک موتور است.
کاهش شتاب خودرو: خرابی کاتالیزور می‌تواند باعث کاهش شتاب و قدرت موتور شود.
افزایش مصرف سوخت: کاتالیزور خراب باعث افزایش مصرف سوخت می‌شود.
بوی بد از اگزوز: بوی تخم مرغ گندیده از نشانه‌های رایج خرابی کاتالیزور است.
صدای غیرعادی از اگزوز: در برخی موارد، خرابی کاتالیزور باعث ایجاد صدای غیرعادی از اگزوز می‌شود.
دلایل خرابی کاتالیزور
گذشت زمان: کاتالیزورها نیز مانند سایر قطعات خودرو، عمر مشخصی دارند و با گذشت زمان کارایی خود را از دست می‌دهند.
سوخت نامرغوب: استفاده از سوخت نامرغوب می‌تواند باعث آسیب به کاتالیزور شود.
آلودگی بیش از حد موتور: وجود آلودگی‌های زیاد در موتور می‌تواند باعث مسدود شدن منافذ کاتالیزور شود.
تصادف: در صورت تصادف و وارد آمدن ضربه به زیر خودرو، کاتالیزور ممکن است آسیب ببیند.
چرا کاتالیزورها دزدیده می‌شوند؟
کاتالیزورها به دلیل وجود فلزات گران‌بهایی مانند پلاتین و پالادیوم، هدف اصلی سارقان هستند. این فلزات ارزش بالایی در بازار دارند و به همین دلیل، سارقان به راحتی حاضرند ریسک سرقت کاتالیزور را بپذیرند.
چه کنیم تا از سرقت کاتالیزور جلوگیری کنیم؟
پارکینگی امن: خودرو را در پارکینگ‌های امن و تحت نظارت قرار دهید.
نصب دزدگیر: نصب دزدگیر می‌تواند تا حدودی از سرقت کاتالیزور جلوگیری کند.
قفل کاتالیزور: استفاده از قفل‌های مخصوص کاتالیزور می‌تواند از سرقت آن جلوگیری کند.
نکته مهم
در صورت مشاهده هر یک از علائم خرابی کاتالیزور، حتما به یک تعمیرگاه مجاز مراجعه کنید. تعویض کاتالیزور کاری تخصصی است و باید توسط افراد ماهر انجام شود.