محمدجواد ظریف در نشست رونمایی کتاب «توئیتریشدن سیاست» با بیان اینکه بهعنوان یک کنشگر توئیتری بسیار مورد «مهرورزی» قرار گرفتم و شاهد ادبیات نامناسب بودم اما میخواهم درباره مزایای آن صحبت کنم، اظهار کرد: یکی از دلایل شکلگیری این فضا در توئیتر را فیلتر بودن آن میدانم. البته باید بهعنوان یک قربانی مهرورزیها در توئیتر تاکید کنم که بسیاری از مواردی که ادبیات نامناسبی به کار برده میشود از حسابهای کاربری فیک و ناشناس نشئت میگیرد. این فضا البته فضای گفتوگو نیست بلکه فضای انتقال پیامهاست. نمیتوان در ۲۸۰ کاراکتر توقع گفتوگو داشت.
وی افزود: حتماً گفتوگو پلتفرمهای دیگری نیاز دارد اما متاسفانه برای برخی این فضا به محلی برای پروژهگرفتن و پول درآوردن بدل شده است که باید برای این امر متاسف بود.
معاون راهبردی رئیسجمهوری یادآور شد: امروز ارتباطات مرزی نمیشناسد و توئیتر یکی از این فضاها برای انتقال احساسات و اطلاعات است که انتقال آنها هم در جهان، بدون مرز شده است. بدانیم و قبول کنیم که اگر توئیتر نبود بسیاری از مردم جهان متوجه فاجعه و جنایتی که اسرائیل در غزه رقم زده است نمیشد. البته رسانههایی مثل الجزیره هم در این زمینه نقش داشتهاند.
ظریف تأکید کرد: توئیتر باعث شده که انحصار رسانهای شکسته شود. رسانههای عمومی بینالمللی ناگزیر هستند به دنبال توئیتر بدوند. اگر خبری در توئیتر درآید و این رسانهها آن خبر را انعکاس ندهند، به اعتبار آن رسانهها لطمه وارد میشود.
وی ادامه داد: در دوره کنونی انسانها کنشگر هستند نه صرف دولتها و رسانهها و این یک تحول بسیار مهم است. در دنیای امروز افراد در حال کنشگری هستند که دولتها نمیخواهند ما این حرفها و کنشگریها را بشنویم.
معاون راهبردی رئیسجمهوری گفت: دولتها در حاکمیت خود بسیار خسیس هستند و حاضر نیستند آن را با کسی به اشتراک بگذارند اما امروز افراد در حال کنشگری در توئیتر هستند و این امکان بسیار مهمی است.
ظریف با ذکر خاطرهای از انتشار توئیتی به زبان انگلیسی در دوران مذاکرات برای جلوگیری از یک اقدام رسانهای وزیر خارجه آمریکا و تاثیر مثبت این اقدام، اظهار کرد: توئیتر این امکان را به ما میدهد که امکانات گسترده طرف مقابل را با کمترین امکانات خنثی کنیم.
وی ادامه داد: توئیتر امکان تماس لحظهای را هم به طرف میدهد و مثلاً میتوان لحظهای از جنگ جلوگیری کرد. زمانی که پهپاد آمریکایی را در آبهای خلیج فارس در مرز خودمان منهدم کردیم آمریکا ادعا کرد که این اتفاق در آبهای بینالمللی رخ داده است و من در توئیتر با انتشار تصویر نقشهای که بهصورت دستی طراحی شده بود، هجمه آمریکا را خنثی کردم. اقدامی که آقای پمپئو را آنقدر عصبانی کرد که گفت ظریف نقاشی بچهها را توئیت میکند ولی همان نقشه بچگانه جلوی بروز یک جنگ را گرفت.
معاون راهبردی رئیسجمهوری همچنین در بخش دیگری از سخنانش اظهار کرد: درست است توئیتر کوتاه است و امکان گفتوگو نمیدهد اما آنی است و آنی پیامی را منتقل میکند.
وی با اشاره به معایب توئیتر نیز اظهار کرد: اولین ایراد توئیتر کوتاه بودن پیامی است که میتوان در آن منتشر کرد. توئیتر جای توضیح مواضع نیست. در دنیای امروز یکی از بحثهای مهم ارتباطات که مخاطبشناسی است موضوعیت ندارد چون نمیتوانید مخاطب خود را انتخاب کنیم. این یعنی اگر در مسجد صحبت کنی انگار در میخانه صحبت کردی!
ظریف تصریح کرد: در توئیتر نمیشود یک حرف به ایرانیها زد و یک حرف به خارجیها. دیگر نمیشود سر مردم را کلاه گذاشت و حتی اگر هر حرفی را به هر زبانی مثل انگلیسی، عربی، عبری و نظایر آن بنویسید بازهم همه میتوانند با امکان ترجمه که در توئیتر موجود است آن توئیت را بخوانند. پس همه باید مراقب گفتههای خود باشند.
وی یادآور شد: شما در توئیتر با شهروندان امریکا، دوستداران مقاومت و ملیتها و طرفداران و مخالفان جریانهای متفاوت صحبت میکنید، البته ممکن است یک توئیت را برای یک مخاطب خاص بنویسید اما باید دقت کنید که این توئیت را فقط آن مخاطب خاص نمیخواند و ممکن است واکنشهایی از گروه های مختلف بگیرید.
معاون راهبردی رئیسجمهوری یادآور شد: امروز در حال انجام اقدامات نهایی برای انتشار پیامی خطاب به یهودیان سراسر جهان بودم و دیدم در ترجمه آن، کلماتی ناصحیح استفاده شده که اگر منتشر میشد میتوانست منجر به واکنش روزنامه کیهان هم بشود تا تفاوت میان کلام فارسی و ترجمه آن را محل مواجهه خود قرار دهد.
وی همچنین در پاسخ به پرسشی درباره اینکه در چهارسال آینده دیپلماسی ایران و امریکا در فضای توئیتر چگونه خواهد بود، گفت: میتوانم بگویم که در چهارسال آینده توئیت درباره رابطه ایران و امریکا از سوی دونالد ترامپ، رئیس جمهور امریکا زیاد خواهید دید.
ظریف در ادامه پاسخ خود با خنده، گفت: البته نمیدانم چه کسی قرار است اینجا به آنها جواب دهد؛ بنده که قرار است فردا حذف شوم!/ایسنا