جهان صنعت نیوز – گزارشها نشان میدهد که ناکامی در این زمینه از سه عامل نشأت میگیرد: نخست، عدم توانایی متقاضیان در تأمین آوردههای مالی اولیه. این طرحها عموماً بر مبنای مشارکت مالی متقاضیان طراحی شدهاند، اما اقشار کمدرآمد که عمده هدف این طرحها هستند، بهدلیل شرایط اقتصادی نامساعد و افزایش هزینههای زندگی، قادر به پرداخت آوردههای اولیه نیستند. از سویی، بانکها نیز از همکاری لازم با این طرحها خودداری کردهاند. این موضوع باعث شده بار مالی بیشتری بر دوش متقاضیان بیفتد و بسیاری از آنها از این طرحها کنار بکشند. عامل دوم ناکامی طرحهای مسکن در ایران به سیاستهای دولت در مدیریت زمین بازمیگردد. بررسیها نشان میدهد که قیمت زمین طی ۳۰ سال گذشته رشد ۳۵۰۰ برابری داشته است. این افزایش چشمگیر، هزینههای ساخت و تولید مسکن را بهشدت بالا برده و امکان دسترسی اقشار کمدرآمد به مسکن را کاهش داده است. سومین عامل در شکست طرحهای حمایتی دولتها در بخش مسکن، ناکارآمدی و تناسب نداشتن الگوی تولید مسکن دولتی با نیازهای جامعه است. مدل تولید مسکن در طرحهای دولتی یکی از عوامل مهم ناکامی در این حوزه به شمار میرود. دولتها در دهههای اخیر، بهجای توسعه افقی شهرها و ساخت واحدهای ویلایی یا کوتاهمرتبه، بیشتر بر بلندمرتبهسازی و توسعه عمودی متمرکز شدهاند. این نوع ساختوسازها، علاوهبر افزایش هزینههای ساخت، مشکلات اجتماعی و زیرساختی متعددی نیز به همراه داشته است.
∎