گروه سیاسی: قاسم آل‌کثیر، روزنامه‌نگار و رئیس ستاد رسانه‌ای مسعود پزشکیان در خوزستان معتقد است:«انتخاب استاندار عرب گذر از یک تابو است و وضعیت شکننده‌ای دارد و هنوز توسط اقشار مختلف جامعه خوزستان درک نشده؛ در نتیجه نیاز به حمایت و همراهی رئیس‌جمهور دارد». او در گفت‌وگو با هم‌میهن توضیحاتی درباره انتخاب استاندار جدید خوزستان داده است که در ادامه می‌خوانید.
دولت چهاردهم با گفتمان وفاق ملی، استاندار خوزستان را از میان قومیت عرب و فردی بومی انتخاب کرده است. این رویکرد را چطور ارزیابی می‌کنید؟
حال خوزستان مدلی از وضعیت کنونی ایران است، چراکه مسائل آن به‌ویژه مسائل اقتصادی و محیط زیستی ابعاد ملی دارد، و اگر حال خوزستان خوب شود، می‌توان گفت حال ایران هم خوب می‌شود. اما این استان تل انبار مسائل بسیاری است، از جنگ و تبعات آن گرفته تا مسائلی که پس از پایان جنگ و به‌ویژه دهه اخیر درگیر آن است. اما درخصوص انتخاب استاندار عرب، آقای پزشکیان یک خط‌شکنی و تابوشکنی هوشمندانه انجام داد؛ یعنی مشخص است که آگاهانه این کار را کرده است و تنها برای خوزستان این اقدام انجام نگرفت بلکه برای کردستان و سیستان و بلوچستان نیز انجام شد.
آیا این انتخاب رضایت مردم استان را نیز به همراه داشته است؟
از دید من به‌عنوان یک کنشگر اهوازی، فضای رضایت و خرسندی به‌صورت شفاف هم بین عرب‌ها و هم غیرعرب‌ها دیده می‌شود و مشخص است که یک گره‌ای از استان باز شده است.
آیا بی‌اعتمادی‌ای که به دلیل مشکلات و چالش‌های استان شکل گرفته در بین مردم کمرنگ خواهد شد؟
این انتخاب باعث شد تا مفهوم شهروندی در خوزستان توسعه یابد چراکه در خوزستان ما این را درک کردیم که برخی اقوام تحت بی‌مهری قرار داشتند، در نتیجه ما به عنوان کنشگر موظف به حمایت از این حرکت هستیم.
با توجه به شرایطی که استان خوزستان دارد، فکر می‌کنید صرف بومی بودن برای اداره استانی با این ویژگی‌ها کافی است؟
از این اقدام جسورانه رئیس‌جمهور تشکر می‌کنیم اما اگر بخواهند این حرکت ادامه‌دار باشد و اثربخش، نباید این سه استان را بعد از این انتخاب حساس رها کنند و باید در دو حوزه آنها را همراهی کنند. اول اینکه به آنها اختیارات ویژه دهند و دوم اینکه در انتخاب مدیران میانیِ استانداران بتوانند با اختیار عمل و به دور از سهم‌خواهی‌های سیاسی تصمیم گیرند و با رویکرد مبتنی بر نگاه کارشناسانه سمت‌های خود را انتخاب کنند.
این انتخاب‌ها نباید به سادگی و تنها به عنوان استاندار عرب و کُرد و بلوچ نگاه شود، چراکه آقای پزشکیان با این کار خواست سه مفهوم را جا بیاندازد که تا پیش از این احتمالاً کسی جرأت نداشت یک یا دو دهه پیش اصرار کند افرادی با چنین ویژگی‌هایی در این مناصب قرار بگیرند و آقای پزشکیان دارد این مفاهیم را جا می‌اندازد و باید بزرگ بودن این حرکت و تصمیم را درک کنیم و از آن دفاع کنیم. پدیده تابوشکن، شکننده است چراکه ساختار سیاسی موجود در استان احتمالاً این پدیده را به عنوان پدیده عادی هضم نکرده است. به همین خاطر ممکن است مورد آماج و هجمه‌هایی قرار گیرد. به همین خاطر است که می‌گویم آقای پزشکیان باید همراه استاندار باشد.
با توجه به حاشیه‌هایی که استانداران خوزستان در حداقل یک دهه اخیر با آن مواجه شده‌اند، آقای موالی‌زاده می‌توانند از این حاشیه‌ها گذر کنند؟
این اتفاق نشان داد این مسئله دیگر برای نظام خط قرمز نیست و حتی شاید خط قرمز هم نبوده و مسئولین نتوانستند آن را اجرایی کنند؛ به‌ویژه که استاندار خوزستان وام‌دار هیچ جریانی نیست، شخصیت خودساخته‌ای است و رویکرد فرهنگی به مسائل دارد و از همان روز اول در جایگاه مطالبه‌گر قرار گرفت و مسائل محیط زیستی را که خط قرمز هم محسوب می‌شود مطرح کردند.
ایشان دو دوره نماینده مجلس بودند، سفیر ایران در الجزایر بودند و با زبان بین‌المللی آشنا است و سبقه علمی ایشان هم در حوزه فرهنگ و هم بین‌الملل می‌تواند توسعه مادی و معنوی استان را تقویت کند. بعلاوه برنامه‌هایی که درخصوص اقتصاد مرزی و دریایی و مراوداتی که با کشورهای همسایه با توجه به تجربه بین‌المللی خود دارند، فکر می‌کنم آینده نسبتاً روشنی را در استان در پیش داشته باشیم.
البته یک اظهارنظری درباره صنعت سبز نیشکر داشتند که مورد انتقاد قرار گرفت.
این مسئله الحاق 25 هزار هکتار زمین در اطراف خرمشهر و مرز است که از سال 1397 استاندار وقت، آقای شریعتی در نظر داشتند برای تثبیت کانون ریزگردها این پروژه را برون‌سپاری کنند و شرکت توسعه نیشکر به همراه دانشگاه چمران به صورت مشترک یک طرح مطالعاتی انجام و به منابع طبیعی ارائه دهند و منابع طبیعی پس از اینکه تاییدیه منابع طبیعی کشور را دریافت می‌کند فرایند توسعه و انتقال زمین‌ها انجام می‌شود.
مسئله این بوده است که قرار نیست در توسعه این 25 هزار هکتار نیشکر کاشته شود، بلکه قرار بود طرح آبزی‌پروری کاشت گیاهان شوردوست باشد و به گفته شرکت نیشکر 5 هزار نیروی بومی نیز می‌توانند مشغول به کار شوند. طی صحبتی که داشتم اعلام کردند قرار نیست حقابه اضافی هم دریافت کنند و از ذهاب استفاده می‌کنند. در مقابل محیط زیستی‌ها می‌گویند نسبت به این پروژه‌ها تردید داریم و می‌گویند نباید با آمار اشتغال گول خورد و دولت و شرکت نیشکر باید ابهام‌زدایی کنند. آقای دکتر فاضلی برداشت خطایی داشت و این سوءبرداشت پیش آمد؛ در واقع منظور آقای استاندار از 25 هزار هکتار این توسعه بوده نه توسعه کاشت نیشکر.
∎
دولت چهاردهم با گفتمان وفاق ملی، استاندار خوزستان را از میان قومیت عرب و فردی بومی انتخاب کرده است. این رویکرد را چطور ارزیابی می‌کنید؟
حال خوزستان مدلی از وضعیت کنونی ایران است، چراکه مسائل آن به‌ویژه مسائل اقتصادی و محیط زیستی ابعاد ملی دارد، و اگر حال خوزستان خوب شود، می‌توان گفت حال ایران هم خوب می‌شود. اما این استان تل انبار مسائل بسیاری است، از جنگ و تبعات آن گرفته تا مسائلی که پس از پایان جنگ و به‌ویژه دهه اخیر درگیر آن است. اما درخصوص انتخاب استاندار عرب، آقای پزشکیان یک خط‌شکنی و تابوشکنی هوشمندانه انجام داد؛ یعنی مشخص است که آگاهانه این کار را کرده است و تنها برای خوزستان این اقدام انجام نگرفت بلکه برای کردستان و سیستان و بلوچستان نیز انجام شد.
آیا این انتخاب رضایت مردم استان را نیز به همراه داشته است؟
از دید من به‌عنوان یک کنشگر اهوازی، فضای رضایت و خرسندی به‌صورت شفاف هم بین عرب‌ها و هم غیرعرب‌ها دیده می‌شود و مشخص است که یک گره‌ای از استان باز شده است.
آیا بی‌اعتمادی‌ای که به دلیل مشکلات و چالش‌های استان شکل گرفته در بین مردم کمرنگ خواهد شد؟
این انتخاب باعث شد تا مفهوم شهروندی در خوزستان توسعه یابد چراکه در خوزستان ما این را درک کردیم که برخی اقوام تحت بی‌مهری قرار داشتند، در نتیجه ما به عنوان کنشگر موظف به حمایت از این حرکت هستیم.
با توجه به شرایطی که استان خوزستان دارد، فکر می‌کنید صرف بومی بودن برای اداره استانی با این ویژگی‌ها کافی است؟
از این اقدام جسورانه رئیس‌جمهور تشکر می‌کنیم اما اگر بخواهند این حرکت ادامه‌دار باشد و اثربخش، نباید این سه استان را بعد از این انتخاب حساس رها کنند و باید در دو حوزه آنها را همراهی کنند. اول اینکه به آنها اختیارات ویژه دهند و دوم اینکه در انتخاب مدیران میانیِ استانداران بتوانند با اختیار عمل و به دور از سهم‌خواهی‌های سیاسی تصمیم گیرند و با رویکرد مبتنی بر نگاه کارشناسانه سمت‌های خود را انتخاب کنند.
این انتخاب‌ها نباید به سادگی و تنها به عنوان استاندار عرب و کُرد و بلوچ نگاه شود، چراکه آقای پزشکیان با این کار خواست سه مفهوم را جا بیاندازد که تا پیش از این احتمالاً کسی جرأت نداشت یک یا دو دهه پیش اصرار کند افرادی با چنین ویژگی‌هایی در این مناصب قرار بگیرند و آقای پزشکیان دارد این مفاهیم را جا می‌اندازد و باید بزرگ بودن این حرکت و تصمیم را درک کنیم و از آن دفاع کنیم. پدیده تابوشکن، شکننده است چراکه ساختار سیاسی موجود در استان احتمالاً این پدیده را به عنوان پدیده عادی هضم نکرده است. به همین خاطر ممکن است مورد آماج و هجمه‌هایی قرار گیرد. به همین خاطر است که می‌گویم آقای پزشکیان باید همراه استاندار باشد.
با توجه به حاشیه‌هایی که استانداران خوزستان در حداقل یک دهه اخیر با آن مواجه شده‌اند، آقای موالی‌زاده می‌توانند از این حاشیه‌ها گذر کنند؟
این اتفاق نشان داد این مسئله دیگر برای نظام خط قرمز نیست و حتی شاید خط قرمز هم نبوده و مسئولین نتوانستند آن را اجرایی کنند؛ به‌ویژه که استاندار خوزستان وام‌دار هیچ جریانی نیست، شخصیت خودساخته‌ای است و رویکرد فرهنگی به مسائل دارد و از همان روز اول در جایگاه مطالبه‌گر قرار گرفت و مسائل محیط زیستی را که خط قرمز هم محسوب می‌شود مطرح کردند.
ایشان دو دوره نماینده مجلس بودند، سفیر ایران در الجزایر بودند و با زبان بین‌المللی آشنا است و سبقه علمی ایشان هم در حوزه فرهنگ و هم بین‌الملل می‌تواند توسعه مادی و معنوی استان را تقویت کند. بعلاوه برنامه‌هایی که درخصوص اقتصاد مرزی و دریایی و مراوداتی که با کشورهای همسایه با توجه به تجربه بین‌المللی خود دارند، فکر می‌کنم آینده نسبتاً روشنی را در استان در پیش داشته باشیم.
البته یک اظهارنظری درباره صنعت سبز نیشکر داشتند که مورد انتقاد قرار گرفت.
این مسئله الحاق 25 هزار هکتار زمین در اطراف خرمشهر و مرز است که از سال 1397 استاندار وقت، آقای شریعتی در نظر داشتند برای تثبیت کانون ریزگردها این پروژه را برون‌سپاری کنند و شرکت توسعه نیشکر به همراه دانشگاه چمران به صورت مشترک یک طرح مطالعاتی انجام و به منابع طبیعی ارائه دهند و منابع طبیعی پس از اینکه تاییدیه منابع طبیعی کشور را دریافت می‌کند فرایند توسعه و انتقال زمین‌ها انجام می‌شود.
مسئله این بوده است که قرار نیست در توسعه این 25 هزار هکتار نیشکر کاشته شود، بلکه قرار بود طرح آبزی‌پروری کاشت گیاهان شوردوست باشد و به گفته شرکت نیشکر 5 هزار نیروی بومی نیز می‌توانند مشغول به کار شوند. طی صحبتی که داشتم اعلام کردند قرار نیست حقابه اضافی هم دریافت کنند و از ذهاب استفاده می‌کنند. در مقابل محیط زیستی‌ها می‌گویند نسبت به این پروژه‌ها تردید داریم و می‌گویند نباید با آمار اشتغال گول خورد و دولت و شرکت نیشکر باید ابهام‌زدایی کنند. آقای دکتر فاضلی برداشت خطایی داشت و این سوءبرداشت پیش آمد؛ در واقع منظور آقای استاندار از 25 هزار هکتار این توسعه بوده نه توسعه کاشت نیشکر.