طی چند روز گذشته با سفر رافائل گروسی مدیرکل آژانس بینالمللی انرژی اتمی به ایران ئ دیار با مقامات اخبار مثبتی از بازگشت ایران به مذاکرات هسته ای منتشر می شود که می تواند تاثیر زیادی بر اقتصاد ایران داشته باشد.
در همین راستا رئیس جمهور با بیان اینکه آنچه جمهوری اسلامی ایران در فناوری هستهای بدنبال آن است دقیقا مطابق چارچوبها و مجوزهای قانونی آژانس بینالمللی انرژی اتمی است، تصریح کرد: بر این اساس ما همانگونه که از پیشتر و به طور مکرر حسن نیت خود را ثابت کردهایم آمادگی خود را برای همکاری و همگرایی با این نهاد بینالمللی به منظور رفع ابهامات و شبهات ادعایی درباره فعالیت صلح آمیز هستهای کشورمان اعلام میکنیم گرچه امروز دنیا نیز به این باور رسیده که ایران اسلامی بدنبال صلح و امنیت در جهان است.
رافائل گروسی مدیرکل آژانس بینالمللی انرژی اتمی نیز در این دیدار ضمن تمجید از رویکرد و نگاه صلح مدار و وفاق محور پزشکیان و همچنین قدردانی از همکاریهای مجدانه مسئولان سازمان انرژی اتمی و وزارت امور خارجه با آژانس بینالمللی انرژی اتمی، به مرور کلی روابط و تعاملات خوب جمهوری اسلامی ایران و آژانس پرداخت و گفت: عمیقا معتقدیم دوره ریاست جمهوری جنابعالی فصل جدیدی از روابط خوب و مثبت میان ایران و آژانس را رقم خواهد زد.
همچنین در دیدار گروسی و رئیس سازمان انرژی اتمی ایران مطرح شد که این مذاکرات نتیجه خوبی داشته و سفر گروسی به تهران از نظر شرایط منطقه مهم است. همچنین گروسی در نشست خبری اعلام کرد که حمله به تجهیزات هستهای ممنوع است و برنامه هستهای ایران میتواند به نفع جامعه بینالملل باشد.
سناریوهای احتمالی مذاکرات ایران و امریکا
در همین راستا نشریه نیویورکتایمز در گزارشی ضمن اشاره به تنشهای حاکم میان ایران و امریکای تحت رهبری ترامپ مدعی است که علیرغم سابقهای مملو از تنشهای حاکم بر روابط تهران و واشنگتن بخشی از مقامات سابق، تحلیلگران و سرمقالههای روزنامهها در ایران یک هفته پس از بازگشت دوباره ترامپ به کاخ سفید، از دولت خواستهاند که با او وارد تعامل شود. این نشریه برای اثبات این ادعای خود به روزنامه شرق اشاره کرده که نوشته: مسعود پزشکیان رییسجمهور جدید و معتدل ایران «از اشتباهات گذشته پرهیز کرده و سیاستی عملگرایانه و چندبعدی اتخاذ کند.»
به گزارش نیویورکتایمز، پنج مقام ایرانی که نخواستند نامشان فاش شود به این نشریه گفتهاند که «بسیاری در دولت آقای پزشکیان با این نظر موافقند.» این مقامات در ادامه گفتهاند: «ترامپ عاشق انجام معاملهای است که دیگران در آن شکست خوردهاند و تسلط چشمگیر او بر حزب جمهوریخواه میتواند به هر توافق احتمالی قدرت ماندگاری بیشتری بدهد. آنها همچنین استدلال میکنند که این موضوع میتواند فرصتی برای یک توافق پایدار با ایالاتمتحده فراهم کند.»
تاثیر مثبت سفر گروسی بر بازارها
بازار طلا و سکه که طی روزهای اخیر نوسانات قابلتوجهی را تجربه کرده است و تحت تأثیر عوامل داخلی و خارجی، فشار فروش و کاهش قیمت را تجربه کرده است، امروز تغییر فاز داد و در مسیر صعودی حرکت کرد. بازار ارز نیز شاهد توقف قیمت دلار در محدوده روزهای گذشته بود.
سفر رافائل گروسی به ایران و اخبار احتمالی درباره آغاز مذاکرات هستهای از جمله موضوعاتی است که بر روند بازارها اثرگذار بوده است و انتظار میرود این روند همچنان تداوم داشته باشد. با این حال، قیمت دلار امروز نیز در محدودهای که روز گذشته قرار داشت نوسان داد و قیمت درهم امارات هم معاملات را بدون تغییر نسبت به روز قبل در ۱۸ هزار و ۴۴۰ تومان بازگشایی کرد و طی یک روند افزایشی تا ۱۸ هزار و ۶۸۰ تومان بالا رفت. اما نوسان قیمت دلار بر بازارهای دیگر تاثیر گذاشته است. قیمتها در بازار خودرو در حال نوسان و افزایش است. بعد از پژو ۲۰۷ که به بازار خودروهای میلیاردی پیوسته، حالا نوبت خودروی تاراست که وارد این باشگاه شود. تارا اتوماتیک مدل ۱۴۰۱ طی یک هفته گذشته رشد ۱۲۰ میلیونی را تجربه کرده و به یک میلیارد تومان رسیده است. تارا دندهای مدل ۱۴۰۱ هم در بازار به قیمت ۷۹۰ میلیون تومان به فروش میرود.
کوییک هم با رشد بیسابقه قیمت ۵۰۰ میلیون تومان شده است؛ این ارزانترین خودرویی است که در بازار ایران تولید میشود. اما حالا این خودرو هم گرانتر از قبل شده و گفته میشود قیمت قیمت کوییک R پلاس اتوماتیک ندر بازار به ۵۰۰ میلیون تومان رسیده است.
چشم انداز آینده اقتصاد
مذاکرات بین ایران و آمریکا در زمینه برنامه هستهای ایران از جمله موضوعاتی است که تأثیر عمیق و گستردهای بر اقتصاد ایران دارد. این مذاکرات که غالباً در قالب تلاشهای دیپلماتیک به منظور رسیدن به توافقی جامع انجام میشود، از لحاظ اقتصادی میتواند فرصتها و چالشهای متعددی را برای ایران ایجاد کند.
از یک سو، موفقیت در این مذاکرات و رسیدن به توافقی که مورد رضایت دو طرف باشد میتواند موجب لغو یا کاهش تحریمهای اقتصادی گستردهای شود که طی سالهای گذشته بر اقتصاد ایران فشار آوردهاند. تحریمها باعث محدودیت در فروش نفت و محصولات پتروشیمی شدهاند که از منابع اصلی درآمد ارزی ایران هستند. برداشتن این تحریمها میتواند به افزایش صادرات نفت و دسترسی به بازارهای بینالمللی منجر شود و بهبود شرایط مالی دولت و به تبع آن رشد اقتصادی را به دنبال داشته باشد. این امر همچنین میتواند به جذب سرمایهگذاری خارجی کمک کند، چرا که رفع تحریمها محیط باثباتتری برای سرمایهگذاران ایجاد میکند. از سوی دیگر، ادامه تحریمها و عدم دستیابی به توافق میتواند تحریمهای اقتصادی بیشتری را به همراه داشته باشد و فشار بر اقتصاد ایران را افزایش دهد. در این سناریو، دولت با محدودیتهای بیشتری برای تأمین درآمدهای ارزی مواجه خواهد شد که میتواند منجر به افزایش تنگناهای اقتصادی و تورم شود. این شرایط باعث میشود تا ریسک نوسانات ارزی افزایش یابد و بر امنیت سرمایهگذاریهای داخلی و خارجی تأثیر منفی بگذارد. به علاوه، نوع رویکرد دولت ایران در مذاکرات و تعهد به اصول بینالمللی تأثیر مستقیمی بر روابط تجاری و سیاستگذاری اقتصادی دارد. اگر مذاکرات به سمت تعاملات سازنده پیش برود، ممکن است افزایش همکاریهای تجاری و اقتصادی با سایر کشورها نیز تسهیل گردد. چنین پیشرفتی میتواند به ایران کمک کند تا بتواند متنوعسازی اقتصاد خود را به سمت بخشهای غیرنفتی تقویت کند و از وابستگی شدید به درآمدهای نفتی کاسته شود.
بنابراین، چشمانداز اقتصاد ایران به شدت به نتیجه این مذاکرات وابسته است. موفقیت در این فرایند میتواند به تثبیت اقتصادی و فراهم آوردن فرصتهای توسعه گسترده برای ایران منجر شود، در حالیکه شکست مذاکرات ممکن است چالشهای اقتصادی بیشتری را به دنبال داشته باشد. در مجموع، مذاکرات هستهای عاملی اساسی در تعیین مسیر آینده اقتصادی ایران است که توجهات بسیاری را به خود جلب کرده است.