فیلمهای ژانر شمشیر و صندل، که فیلمهای گلادیاتوری بخشی از آنها هستند، از همان روزهای اولیه صنعت سینما یکی از ژانرهای اصلی بودهاند. اولین عنوان در این ژانر، فیلم صامت آخرین روزهای پمپئی (The Last Days of Pompeii) بود که در سال ۱۹۱۳ اکران شد و بلافاصله بعد از آن بود که شاهکار ایتالیایی کابیریا (Cabiria) به نمایش درآمد و در دهه ۵۰ و ۶۰ قرن بیستم این ژانر با فیلمهای بیشتری به اوج خود رسید.
به گزارش روزیاتو، این ژانر با شاهکارهایی مانند گلادیاتور ساخت سال ۲۰۰۰ توسط ریدلی اسکات با حضور راسل کرو و دنباله موردانتظار آن، گلادیاتور II که قرار است در سال جاری اکران شود، تا دوران مدرن نیز محبوب باقی مانده است.
در ادامه این مطلب قصد داریم شما را با ۸ مورد از بهترین فیلمها در مورد گلادیاتورها آشنا کنیم.
بهترین فیلمها در مورد گلادیاتورها
۸- Pompeii (۲۰۱۴)
در حالی که کیت هرینگتون ممکن است در صحبت هایش در برنامه SNL به شوخی گفته باشد که پمپئی “بیشتر از رویدادی که بر اساس آن ساخته شده یک فاجعه است”، اما این فیلم سرگرم کننده و پرزرق و برق نیز هست، هرچند گاهی خیلی احمقانه. این فیلم به کارگردانی پل دبلیو اس اندرسون و بعد از ساخت فیلم Resident Evil ساخته شد و نتیجه آن یک فیلم پرهزینه اما ناموفق بود. هرینگتون، کری آن ماس، امیلی براونینگ و کیفر ساترلند در این داستان حماسی درباره دو گلادیاتور رقیب بازی میکنند که در نهایت برای جان سالم به در بردن از دسیسه های ژنرال کوروس بیرحم، با هم متحد می شوند.
به نظر می رسد که تمام ساعت آخر روایت فیلم یک اکشن بی وقفه است، در حالی که فوران کوه وزوویوس باعث هرج و مرج در شهر می شود و شخصیت های اصلی داستان ناامیدانه در تلاش برای نجات یکدیگر و فرار از فاجعه هستند. اندرسون به خوبی از پس به تصویر کشیدن این تقلاها برآمده، هر چند در زمینه جلوه های ویژه و ملودرام چندان قابل توجه نیست.
۷- Demetrius and the Gladiators (۱۹۵۴)
دمتریوس و گلادیاتورها ساخته دلمر دیوز دنباله تحسین شده ای بر فیلم حماسی The Robe بر اساس داستان های اانجیل در سال ۱۹۵۳ بود. این فیلم داستان یک برده مسیحی به نام دمتریوس، با بازی بازیگر برجسته نقش اول آن دوران، ویکتور ماچر، را روایت می کند که مجبور می شود به عنوان یک گلادیاتور رومی بجنگد. تعهد دمتریوس به ایمان و عزم او برای نکشتن رقبای انسانی اش با کشته شدن معشوقه اش، لوسیا (دبرا پیجت) متزلزل می شود. در نهایت، شجاعت و پشتکار شخصیت اصلی منجر به تغییر قابل توجهی در بحث آزار و اذیت مسیحیان می شود.
Demetrius and the Gladiators به عنوان یک دنباله تحسین برانگیز شناخته می شود، اگر نگوییم بهتر از سلف خود، قطعاً یک دستاورد قابل توجه بود. این فیلم یک موفقیت تجاری عظیم به عنوان سومین فیلم پرفروش سال ۱۹۵۴ نیز بوده و منتقدان آن را به خاطر ارزش سرگرمی بالایش تحسین کردند. فیلم با دوری از تمرکز سنگینی که The Robe روی شخصیت ها داشت، در عوض بر روایت داستانی جذاب درباره یک قهرمان ارزشمند تمرکز میکند.
۶- Conan the Barbarian (۱۹۸۲)
بر اساس سریال داستان های کونان نوشته رابرت ای. هاوارد – نویسنده مشهور و ابداع کننده ژانر شمشیر و جادوگری – Conan the Barbarian در سال ۱۹۸۲ وارد سینماها شد. در این فیلم ساخته جان میلیوس، آرنولد شوارتزنگر در نقش شخصیت اصلی کونان، در ماموریتی انتقامی علیه یک فرقه نکرومانسر خطرناک و رهبر آن ها، تولسا دوم (جیمز ارل جونز) است. پس از آموزش به عنوان گلادیاتور، این جنگجو با در پیش گرفتن ماموریتی برای بازپس گیری شمشیر ارزشمند پدر آهنگر خود و کشتن این رهبر خبیث، به دنبال گرفتن انتقام برای قتل والدین و نابودی روستای خود است.
فیلم کونان بربر نقدهای متفاوتی دریافت کرد و بسیاری کیفیت تولید و سکانس های اکشن آن را تحسین کردند اما برخی نیز نسبت به خشونت شدید آن انتقاد داشتند. این فیلم اغلب به خاطر قرار دادن آرنولد شوارتزنگر در رادار هالیوود شناخته می شود و به اندازه کافی موفق بود که دنباله ای به نام Conan the Destroyer در سال ۱۹۸۴ نیز ساخته شد. برداشت جدیدی از این داستان در سال ۲۰۱۱ در یک راه اندازی مجدد با بازی جیسون موموآ منتشر شد که در باکس آفیس شکست خورد و واکنش های منفی منتقدان را به دنبال داشت. تا آنجا که به اقتباس از شخصیت کونان مربوط می شود، نسخه ساخته شده توسط میلیوس برنده ای آشکار است.
۵- Barabbas (۱۹۶۱)
رمان سوئدی باراباس، نوشته شده توسط برنده جایزه نوبل، پار لاگرکویست در سال ۱۹۵۰، داستان شخصیت باراباس در کتاب مقدس را بسط می دهد. یک اقتباس سینمایی سوئدی از این داستان در سال ۱۹۵۳ منتشر شد، قبل از اینکه کارگردان ریچارد فلیشر نسخه خود را در سال ۱۹۶۰ عرضه کند. داستان با اسارت باراباس (آنتونی کوئین) توسط پونتیوس پیلاتس (آرتور کندی) همراه با عیسی مسیح آغاز می شود. وقتی پیلاتس از مردم میپرسد که کدام مرد باید آزاد شود، آن ها باراباس را انتخاب کرده و عملاً عیسی را به مصلوب شدن محکوم میکنند. باراباس در ادامه دو دهه را به عنوان برده رومیان در معادن گوگرد سپری می کند و سپس با برده ای که با او برای گلادیاتور شدن آموزش می بیند فرار می کند. علیرغم اثبات مهارت های مبارزه ای خود، احساس گناه باراباس به خاطر نجات جانش در ازای کشته شدن مردی که اکنون مورد پرستش قرار می گیرد، تنها با افزایش آزار و شکنجه مسیحیان بیشتر می شود و ایمان او نیز مورد آزمایش قرار می گیرد.
داستان حماسی مذهبی فلیشر دارای تعدادی صحنه های باشکوه است که منتقدان و بینندگان را مجذوب خود کرده است – از جمله نبرد پرتنش بین گلادیاتورها در یک نسخه ساختگی از کولوسئوم و مصلوب شدن مسیح که در جریان یک خورشید گرفتگی واقعی فیلمبرداری شده است. این سکانس ها اغلب با صحنه به یاد ماندنی مسابقه ارابه سواری در بن هور مقایسه می شوند. موسیقی فیلم که توسط آهنگساز مشهور ایتالیایی، ماریو ناسیمبنه ساخته شده است، به دلیل نوآوری و استفاده از فناوری رادیکال آن زمان، Mixerama، مورد ستایش قرار گرفت. باراباس در میان فیلم های مشهور گلادیاتوری بسیار متمایز است.
۴- Jason and the Argonauts (۱۹۶۳)
فیلم ۱۹۶۳ دان چافی، جیسون و آرگونات ها، که به عنوان یک ماجراجویی فانتزی شناخته می شود، داستان جیسون (تاد آرمسترانگ) را دنبال می کند که پیشگویی شده انتقام قتل پدرش، پادشاه تسالی اهل آریستو را می گیرد. با کمک و ممانعت همزمان خدایان و الهههای یونانی مختلف، او به جستجوی پشم طلایی می رود که به او اجازه میدهد تا جایگاه واقعی خود را بر تاج و تخت بگیرد. جیسون و خدمه وفادارش که آرگونات ها نامیده می شوند، با یک کشتی به نام آرگو به دل دریا می زنند و در این داستان حماسی با خطرات بسیار بزرگ و ترسناکی روبرو می شوند.
جیسون و آرگونات ها علیرغم ناکامی اولیه اش در باکس آفیس، از آن زمان به یک اثر کلاسیک تبدیل شده است. این فیلم که دارای انیمیشن های استاپ موشن باکیفیتی ساخته هنرمند افسانهای عرصه جلوههای ویژه، ری هری هاوزن و تعداد زیادی موجودات افسانهای است که قهرمانان باید آنها را بکشند، کمک قابل توجهی به ژانر فیلم فانتزی کرده است. جیسون با نبرد با یک هیدرای هفت سر و نبردی به یاد ماندنی در برابر ارتشی از اسکلت ها، در این بازگویی قابل توجه از یک حماسه یونانی، خود را به عنوان یک گلادیاتور شجاع و جنگجو ثابت می کند.
۳- Gladiator (۲۰۰۰)
در داستان حماسی تاریخی معروف گلادیاتور ساخته ریدلی اسکات، راسل کرو در نقش ماکسیموس دسیموس مریدیوس – یک ژنرال رومی که مجبور به بردگی شده و به دنبال انتقام از امپراتور کومودوس به دلیل قتل خانواده اش و امپراتور سابق مارکوس اورلیوس است، بازی می کند. واکین فینیکس نقش کومودوس، پادشاه متکبری را بازی میکند که پدرش را به دلیل اینکه ماکسیموس را در صف جانشینی به او ترجیح میدهد به قتل می رساند. ماکسیموس در حالی که به عنوان یک گلادیاتور میجنگد، محبوبیت همه مردم روم می شود، موضوعی که رقابت مرگبار و کینه بین این دو مرد را افزایش میدهد و در نبردی حماسی با اثرات وسیع به اوج میرسد.
گلادیاتور پس از اکران به موفقیت بزرگی در گیشه دست یافت و به دومین فیلم پرفروش سال ۲۰۰۰ در سراسر جهان تبدیل شد. اکثر منتقدان (به استثنای یک مورد ویژه) به سرعت بازی استثنایی کرو را که به شخصیت ماکسیموس عمق احساسی خاصی بخشید و همچنین صحنه های مبارزه بسیار خیره کننده فیلم را ستودند. اگر چه راجر ایبرت، منتقد مشهور سینما، همان منتقدی بود که به فیلم اسکات روی خوش نشان نداد، اما گلادیاتور باز هم نامزد ۱۲ جایزه اسکار شد و پنج جایزه از جمله بهترین فیلم، بهترین جلوههای بصری، بهترین صدا، بهترین طراحی لباس و بهترین بازیگر مرد برای کرو را به خود اختصاص داد. به جرات می توان گفت که گلادیاتور یکی از قابل توجه ترین فیلم های ژانر شمشیر و صندل است و قطعا ارزش تماشا کردن را دارد. دنباله مورد انتظار آن، به نام Gladiator II، قرار است در نوامبر ۲۰۲۴ اکران شود.
۲- Ben-Hur (۱۹۵۹)
نسخه بازسازی شده فیلم صامت سال ۱۹۲۵ با همین نام، بر اساس رمان لو والاس در سال ۱۸۸۰، فیلم بن هور در مورد یک شاهزاده یهودی به نام جودا بن هور (چارلتون هستون) و سرنوشت غم انگیز اوست. جودا با دوست دوران کودکی خود، جنگجویی در ارتش روم، دشمنی پیدا می کند، کسی که او را به دلیل امتناع از دست کشیدن از دین یهودیت و خیانت به مردمش، به بردگی مجبور می کند. جودا با کمک متحدان مختلفی، سفر انتقام خود را آغاز می کند. بن هور با یک نبرد باشکوه در دریا و مسابقه ارابهرانی حماسی اش، سرگرمکننده و تکاندهنده است و جایگاه خود را به عنوان یکی از مشهورترین فیلمهای با الهام از کتاب مقدس که تاکنون ساخته شده است، تثبیت کرده است.
بن هور پس از اکران به دومین فیلم پرفروش تمام دوران تبدیل شد و تنها پس از فیلم بر باد رفته در جایگاه دوم قرار گرفت. این فیلم با برنده شدن در ۱۱ بخش جایزه اسکار، از جمله بهترین فیلم، بهترین فیلمبرداری، بهترین کارگردانی برای ویلیام وایلر – که رکورد بیشترین نامزدی در این بخش را در اختیار دارد – و بهترین بازیگر نقش اول مرد برای هستون، رکورد تعداد نامزدی های اسکار را به نام خود ثبت کرد. قابل درک است که منتقدان، محققان و علاقه مندان به سینما به طور یکسان برای دهه ها در ستایش از بن هور صحبت کرده اند، به ویژه که این فیلم با داستان حیرت انگیز و ساخت هنرمندانه خود برای آن دوران، همه را شگفت زده کرد.
۱- Spartacus (۱۹۶۰)
درام تاریخی استنلی کوبریک در سال ۱۹۶۰، اسپارتاکوس، اقتباسی از رمانی به همین نام اثر هاوارد فاست در سال ۱۹۵۱ است که کرک داگلاس نقش اصلی آن را بازی می کند. اسپارتاکوس، برده ای در جمهوری روم، توسط باتیاتوس (پیتر اوستینوف) برای مبارزه به عنوان یک گلادیاتور خریداری می شود و با عملکرد فوق العاده خود در میدان نبرد، رهبر شورش بردگان همکارش می شود. اسپارتاکوس با پرداختن به وقایع سومین جنگ بردگان (که جنگ اسپارتاکوس یا جنگ گلادیاتورها نیز نامیده می شود)، به تشریح مقاومت حیرت انگیز گلادیاتورهای شورشی در برابر کراسوس (لارنس اولیویه)، دیکتاتور روم می پردازد.
فیلم اسپارتاکوس برنده چهار جایزه اسکار از جمله بهترین فیلمبرداری، بهترین کارگردانی هنری، بهترین طراحی لباس و بهترین بازیگر نقش مکمل مرد برای اوستینوف شد. این فیلم همچنین به پرفروش ترین فیلم سال ۱۹۶۰ تبدیل شد. با این حال، برخی با تیم سازنده فیلم مخالفت کردند. فیلمنامه نویس فیلم، دالتون ترومبو، در آن زمان به دلیل مظنون بودن به کمونیست بودن در لیست سیاه هالیوود قرار گرفت و شورش اسپارتاکوس، روایتی مشابه با فعالیت هواداران کمونیست در آن زمان تلقی می شد. با این حال، دیدگاه پرزیدنت جان اف کندی نسبت به این فیلم و تماشای آن به پذیرفته شدن فیلم اسپارتاکوس کمک کرد، و اصرار داگلاس بر اینکه ترومبو اعتبار کارش را بدست بیاورد، در پایان دادن به لیست سیاه هالیوود نقش مهمی داشت.
به دلیل نگاتیوهای به شدت آسیب دیده فیلم، اسپارتاکوس در سال ۱۹۹۱ با هزینه استیون اسپیلبرگ مورد بازسازی قرار گرفت. کارشناسان توانستند صحنههایی را که در اصل از نسخه نهایی فیلم حذف شده بودند بازیابی کنند و بازیگران نیز دیالوگ های خود را دوباره دوبله کردند (آنتونی هاپکینز صداپیشگی اولیویه را بر عهده گرفت). هر دو نسخه ۱۹۶۰ و ۱۹۹۱ از این فیلم به دلیل صحنه های نبرد، کیفیت بازیگری و روایت سرگرم کننده شان مورد تحسین منتقدان قرار گرفته اند. کتابخانه کنگره فیلم اسپارتاکوس را به دلیل اهمیت فرهنگی، تاریخی و زیباییشناختی آن در سال ۲۰۱۷ در فهرست آرشیو ملی فیلم ایالات متحده قرار داده است.