خون بند ناف (Cord blood) که به‌عنوان خون جفتی شناخته شده ‌است، در جنین در حال تکوین داخل رحم جریان دارد. پس از تولد نوزاد، خون باقی‌مانده در بند ناف و جفت که غنی از سلول‌های بنیادی است به عنوان یک زباله بیولوژیک دور ریخته می‌شود، درحالیکه این خون حاوی سلول‌های بنیادی و سلول‌های خون‌ساز است که می‌تواند برای درمان بیماری‌ها استفاده شود.

مزایای سلول‌های بنیادی خون بند ناف

سلول‌های بنیادی که از بند ناف گرفته می‌شوند بسیار پر توان و نامیرا هستند و همچنین در اثر تکثیرهای پی در پی دچار پیری نمی‌شوند، به‌طوری‌که با تزریق یا جایگزینی آن‌ها در بافت‌هایی که آسیب جدی دیده‌اند می‌توانیم به بهبودی و تشکیل سلول‌های جدید بافت کمک نمائیم. همچنین دستیابی به این سلول‌ها بسیار آسان است.

در ایران سالانه حدود ۱۱هزار متقاضی ذخیره‌سازی خون بند ناف وجود دارد. در بانک خون بند ناف رویان نتایج آزمایش‌های HLA بیش از ۳۳ هزار نمونه ثبت شده‌ است. بر اساس آخرین آمار، بیش از ۷۸۰ هزار نمونه در ۱۳۴ بانک خصوصی در سراسر دنیا ذخیره‌سازی شده و در کشورمان نیز بیش از ۵۵ هزار نمونه در بانک خون بند ناف رویان ذخیره شده ‌است.

کاربردهای سلول‌های بنیادی

هرچند استفاده از سلول‌های بنیادی در درمان بیماری‌ها هنوز چندان معمول نیست، ولی این سلول‌ها در درمان دیابت تیپ ۱ (وابسته به انسولین)، بیماری‌های قلبی و عروقی، لوپوس، بیماری‌های نورولوژیک مانند سکته مغزی، پارکینسون و آلزایمر، کم‌خونی‌ها و نقص ایمنی، بیماری‌های کبدی و … به کار رفته‌اند. تحقیقات نشان داده اند که خون بند ناف می‌تواند بیش از ۸۰ درصد بیماری‌ها را درمان ‌کند؛ بیماری‌های دارای منشاء خونی مثل تالاسمی، نقص سیستم ایمنی، کم خونی‌های مادر زادی و سرطان‌های مرتبط با خون از جمله این بیماری‌هاست.