اختلافات، بخش جدایی‌ناپذیر روابط بین‌فردی، به‌ویژه در بین زوجین هستند. هر چند که مشاجرات گاه و بی‌گاه اجتناب‌ناپذیر هستند، اما نباید اجازه بدهیم که این تنش‌ها به اوج برسند و به روابط ما با عزیزانمان آسیب زنند. به همین دلیل، همه ما باید بدانیم که چطور تنش‌ها را مدیریت کنیم و اختلاف‌ها را حین مشاجره‌ها به حداقل برسانیم.
به گزارش چطور، یکی از این تکنیک‌های ساده اما مؤثر، استفاده از وقفه‌های کوتاه‌مدت است که به شما فرصت می‌دهد تا احساسات خود را مدیریت کنید و با ذهنی آرام‌تر به بحث ادامه دهید. در ادامه، تکنیک‌های کاربردی را معرفی می‌کنیم که به شما کمک می‌کنند در لحظات پرتنش، بر واکنش‌های خود کنترل داشته باشید و با حفظ خونسردی، اختلافات را رفع کنید. حتماً تا انتهای این مطلب با ما همراه باشید.
چه مواردی باعث ایجاد تنش بین زوج‌ها می‌شود؟
اختلاف‌های بین زوج‌ها، علل متنوعی دارد و بسته به خصوصیات آن‌ها، متفاوت است. گاهی اوقات، هیچ دلیل خاصی برای بروز تنش‌ها وجود ندارد! به هر حال، مطالعات نشان می‌دهند که عدم ابراز محبت از سوی یکی از طرفین، احساس عدم قدردانی، حسادت، مالکیت، میزان روابط جنسی و انجام کارهای خانه، رایج‌ترین علت‌های بروز اختلاف‌ها بین زوجین هستتند. مواردی مانند اهداف آینده بلندمدت، برنامه‌های شغلی و تصمیم‌گیری در مورد داشتن فرزند نیز می‌توانند منجر به مشاجرات بین زوجین شوند.
برای درک بهتر نحوه جلوگیری از اختلافات در روابط بیایید این موضوع را عمیق‌تر بررسی کنیم. دو عامل اصلی پشت تمام مسائلی که به آن‌ها اشاره شد، ارتباط و برآورده‌شدن/ نشدن نیازها هستند. هر یک از طرفین در روابط خود، نیازها و انتظارات خاصی دارند. هنگامی که نیازهای آن‌ها یا انتظاراتشان به دلیل عدم ارتباط موثر برآورده نمی‌شود، اختلافات بروز پیدا می‌کنند.
آیا روزانه بحث کردن در یک رابطه طبیعی است؟
هر زوج و هر رابطه‌ای کاملاً منحصربه‌فرد است. بنابراین، نمی‌توان درباره اینکه چه میزان بحث و تنش روزانه طبیعی است، تصمیم‌گیری کرد. بعضی‌ها ممکن است مکررا با یکدیگر بحث داشته باشند و در عین حال، برخی دیگر به‌ندرت به اختلاف نظر دچار شوند. اگر بدانید چگونه اختلافات را حل کنید، بروز اختلافات و بحث‌ها کاملاً طبیعی است.
در واقع، باید شریک زندگی خود را خوب بشناسید و با یکدیگر، راهکارهایی برای مدیریت شرایط بحرانی تعیین کنید. اگر دائم با همسرتان بحث می‌کنید یا با وجود اختلافات کم، مشاجره‌هایتان اغلب به فریاد زدن، کوبیدن درها و عصبانیت منجر می‌شود، باید کمی بیشتر روی مدیریت اختلاف‌ها و بهبود روابط خود کار کنید.
وقفه‌های پنج‌ثانیه‌ای چطور تنش‌ها را کاهش می‌دهند؟
مکث پنج‌ثانیه‌ای، روشی ساده، رایگان و موثر برای کاهش احساسات منفی در طول مشاجرات است. این روش، در مقایسه با مشاوره زوج‌درمانی ارزان‌تر است و به‌راحتی می‌توان آن را در تعاملات روزمره به‌کار برد. هر چند که این راهکار ساده و بدیهی به نظر می‌رسد، اما می‌تواند از تشدید اختلاف‌ها بین زوج‌ها جلوگیری کند و مانند آتش‌بس باشد. به‌علاوه، این کار باعث جلوگیری از بحرانی شدن تعارض‌ها می‌شود و اختلاف نظرها را کاهش می‌دهد. در نتیجه، نیاز زوجین به مشاوره‌های پرهزینه را کاهش می‌دهد.
جالب است بدانید که محققان دانشگاه سنت آندروز برای اولین بار این مسئله را در تحقیقات خود بررسی کرده‌اند و آزمایش‌هایی را روی ۸۱ زوج انجام داده‌اند. محققان این پژوهش، اظهار داشتند که وادار کردن زوج‌ها به مکث‌های پنج‌ثانیه‌ای به‌اندازه مکث‌های ده یا پانزده‌ثانیه‌ای، مؤثر هستند و حتی کوتاه‌ترین وقفه‌ها هم می‌توانند به کاهش شدت مشاجره کمک کنند.
برای سنجش تأثیر این وقفه اجباری، پژوهشگران از زوج‌های شرکت‌کننده خواستند که در تعارض ساختگی و بازی رقابتی شرکت کنند و طی آن، با صدای بلند و ناخوشایند، با همسر خود صحبت کنند. در مجموع، زوج‌ها 30 مرحله در بازی شرکت کردند و یک دوربین ۳۶۰ درجه نیز، پاسخ‌های عاطفی شرکت‌کنندگان را ثبت کرده بود. این پاسخ‌ها با استفاده از هوش مصنوعی پیشرفته و یادگیری ماشین، تجزیه‌‌وتحلیل شدند.
محققان این پژوهش دریافتند که زوج‌ها از نظر میزان پرخاشگری و بالا بودن تن صدا حین مشاجره، از یکدیگر تقلید می‌کنند، اما یک وقفه کوتاه این الگوی تلافی‌جویانه را از بین می‌برد و پرخاشگری را به‌طور کلی کاهش می‌دهد. اما باید توجه داشت که این راهکار محدودیت‌های خاص خود را دارد و عمدتا می‌توان از آن برای جلوگیری از تشدید تعارض‌های سطح پایین‌تر که ممکن است به درگیری‌های جدی‌تر و بروز هیجانات منفی منجر شود، استفاده کرد. در واقع، این رویکرد در شرایط خشونت خانگی کاربرد ندارد و فقط برای مدیریت مشاجرات روزمره و معمولی زوج‌ها که ممکن است به شرایط بحرانی و جدی منتهی شود، کارایی دارد.
زوج‌ها چطور می‌توانند از ایجاد تنش جلوگیری کنند؟
اختلاف‌نظرها در روابط زناشویی امری طبیعی است. اما مهم این است که بدانیم بحث و جدل لزوما به معنای برقراری ارتباط مؤثر نیست. بین یک مشاجره و یک گفت‌وگوی سازنده تفاوت‌های اساسی وجود دارد. به همین دلیل، باید بدانید که چطور بروز تنش‌ها بین خودتان و شریک زندگی‌تان به حداقل برسانید. در هر حال، پیشگیری بهتر از درمان است! راهکارهای زیر در این مورد بسیار کمک‌کننده خواهند بود:
هنر گوش‌دادن، کلید طلایی حل اختلاف‌ها
یکی از اساسی‌‌ترین مهارت‌هایی که می‌توانید برای کاهش تنش‌ها و بهبود روابط خود با شریک زندگی‌تان، درست گوش دادن است. هنگامی که به‌طور کامل به صحبت‌های همسرتان گوش می‌دهید، نشان می‌دهید که برای او ارزش قائل هستید و به احساساتش اهمیت می‌دهید. به‌علاوه، این کار باعث کاهش احساسات منفی در طرف مقابلتان می‌شود و فضایی امنی برای بیان دیدگاه‌ها ایجاد می‌کند.
از این طریق، می‌توانید همسرتان را عمیق‌تر درک کنید و به‌جای تمرکز بر برنده شدن در بحث‌ها، به‌دنبال یافتن راه‌حل‌های مشترک باشید. در بسیاری از موارد، اختلافات به دلیل سوءتفاهمات کوچک به وجود می‌آیند که با گوش دادن دقیق می‌توان آن‌ها را برطرف کرد.
آرامش و خونسردی، سلاحی قدرتمند در برابر اختلاف‌ها
یکی از مؤثرترین راهکارها برای مدیریت اختلافات زناشویی، حفظ آرامش و خونسردی است. هنگامی که احساس بر منطق غلبه می‌کند، احتمال بیان جملات تند و زننده نیز به همان نسبت افزایش می‌یابد. این مسئله می‌تواند به رابطه شما با همسرتان آسیب جدی وارد کند. بنابراین، در مواجهه با اختلافات، بهتر است لحظه‌ای مکث کنید و به خود زمان دهید تا آرام‌تر شوید. انجام فعالیت‌های آرامش‌بخش مانند تنفس عمیق یا پیاده‌روی کوتاه، می‌توانید بر احساسات خود کنترل بیشتری داشته و گفت‌وگویی سازنده‌تر با طرف مقابلتان داشته باشید.
هنر سازش؛ همه اختلاف‌ها قابل حل‌شدن نیستند!
واقعیت این است که همه زوجین در برخی مسائل با هم اختلاف نظر دارند و رسیدن به توافق کامل در همه موضوعات ممکن نیست. اینکه بدانید در چه زمانی باید از اصرار بر نظر خود دست بردارید و به توافق کوتاه‌مدت قناعت کنید، گامی مهم در جهت کاهش تنش‌ها است. بسیاری از زوج‌ها با پذیرش اینکه برخی موضوعات قابل حل نیستند، توانسته‌اند روابط خود را بهبود بخشند. پس به‌جای پافشاری، تفاوت‌ها را بپذیرید و سازش کنید.
برنده و بازنده‌ای در کار نیست!
یکی از موانع اصلی در حل اختلافات زوجین، اصرار بر پیروزی در بحث است. هنگامی که هر یک از طرفین تلاش می‌کند تا دیدگاه خود را به کرسی بنشاند و طرف مقابل را قانع کند، حل مسئله به حاشیه رانده می‌شود. در چنین شرایطی، حفظ آرامش و انعطاف‌پذیری می‌تواند بسیار موثر باشد. تفاوت‌ها را بپذیرید و از تلاش برای برنده‌شدن دست بردارید. همواره به یاد داشته باشید که در مشاجره‌ها هدف شما باید حل مسئله باشد، نه اثبات حقانیت.
توجه به تن صدا و زبان بدن برای مدیریت اختلاف‌ها
مغز انسان اغلب به نشانه‌های غیرکلامی مانند لحن صدا، حالات چهره و زبان بدن حساس‌تر از کلمات است. فریادزدن، حالت تهاجمی به خود گرفتن یا امتناع از صحبت‌کردن، به اندازه کلمات تند و زننده می‌توانند به رابطه آسیب برسانند. با آگاهی از این موضوع و تلاش برای حفظ آرامش، داشتن لحن ملایم و زبان بدن مناسب، می‌توانید از تشدید اختلافات جلوگیری کنید. به‌علاوه، بهتر است با همسرتان درباره اینکه چه برخورد و زبان بدنی حین مشاجره باعث تشدید عصبانیت وی می‌شود نیز گفت‌وگو کنید و به اجماع برسید.
۱۳ جمله طلایی که می‌توانند تنش بین شما و همسرتان را از بین ببرند
در کنار تمامی مواردی که در بالا به آن‌ها اشاره شد، به‌کاربردن جملات زیر نیز می‌تواند برای مدیریت مشاجره‌ها و کاهش تنش‌ها کارساز باشد:
- «به من بگو در حال حاضر چه احساسی داری»
- «صحبت‌های شما را شنیدم و متاسفم که چنین احساسی داری»
- «کدام رفتار اشتباه من باعث شد که چنین احساسی داشته باشی؟»
- «بهتر نیست چند دقیقه تنها باشی تا آرام‌تر شوی؟»
- «بهتر نیست برای مشکلمان راه‌حلی پیدا کنیم؟»
- «چه کاری باید انجام دهم تا احساس بهتری داشته باشی؟»
- «اگر رفتار من تو را آزرده‌خاطر کرده، بابت آن از تو عذرخواهی می‌کنم.»
- «این رفتار/کار تو برای من خوشایند نیست.»
- «متوجه منظورت نمی‌شوم. می‌توانی آن را واضح‌تر بیان کنی؟»
- «دقیقا از من چه انتظاری داری؟»
- «بهتر نیست کمی واقع‌بینانه‌تر به موضوع نگاه کنیم؟»
- «اشکالی ندارد»
- «هر دوی ما در مقطعی اشتباه می‌کردیم»
از مشاجره تا همدلی و تفاهم!
هر چند که اختلاف نظرها در روابط زناشویی امری طبیعی و اجتناب‌ناپذیر است، اما نحوه برخورد با این اختلاف‌ها، می‌تواند بر کیفیت و دوام رابطه تاثیر به‌سزایی داشته باشد. با تمرین مهارت‌های ارتباطی موثر، مانند گوش‌دادن فعال، بیان صریح احساسات، توجه به زبان بدن و لحن صدا و احترام به دیدگاه‌های یکدیگر، می‌توان اختلافات را به فرصتی برای رشد و تقویت رابطه تبدیل کرد. با این حال، در صورتی که اختلافات به صورت مداوم تکرار شوند و به رابطه آسیب جدی وارد کنند، بهتر است به یک زوج درمانگر مراجعه کنید.
