سویه H5N1 آنفولانزای پرندگان اکنون به راحتی میان فک‌های فیل در آمریکای جنوبی منتقل شده و جمعیت این حیوانات دریایی را به طور چشمگیری کاهش داده است، گزارش جدیدی نشان می‌دهد.
به گزارش انتخاب به نقل از هلث دی؛ والریا فابیلا، مدیر حفاظت از سواحل و دریاها در انجمن حفاظت از حیات وحش آرژانتین گفت: «احتمالاً بیش از نیمی از جمعیت تولیدمثل این فک‌ها به دلیل ویروس مرده‌اند. ممکن است دهه‌ها طول بکشد تا جمعیت به اندازه سال ۲۰۲۲ بازگردد.»
جمعیت این پستانداران دریایی ممکن است به آرامی بازسازی شود، اما در سال ۲۰۲۳ آنفولانزای پرندگان جهش‌یافته حدود ۱۷,۰۰۰ فک فیل را کشته است که شامل تقریباً ۹۷٪ از توله‌های آن‌ها می‌شود، محققان گزارش دادند.
آنفولانزای پرندگان به دلیل منشا آن از پرندگان نامیده می‌شود و در سال‌های اخیر سویه H5N1 به گونه‌ای جهش یافته که می‌تواند در انواع مختلفی از پستانداران، از جمله فک‌ها، دلفین‌ها، گاوها و اخیراً خوک‌ها تکثیر یابد.
با توجه به اینکه انسان‌ها نیز پستاندار هستند، کارشناسان بهداشتی نگرانند که این ویروس روزی به راحتی میان انسان‌ها منتقل شود. کارگران دامداری و مرغداری‌های آمریکایی از طریق تماس نزدیک با گاوها و پرندگان به این بیماری مبتلا شده‌اند، اما تاکنون انتقال انسان به انسان تأیید نشده است.
وضعیت جمعیت فک‌های فیل در آرژانتین از پیش تراژیک بوده است، طبق گزارشی که تیمی به رهبری مارسلای اوهارت، مدیر برنامه آمریکای لاتین در مدرسه دامپزشکی دانشگاه کالیفرنیای دیویس، ارائه داده‌اند.
در سال ۲۰۲۳، سویه H5N1 به طور «موثر» در مستعمرات تولیدمثل فک‌های فیل در شبه‌جزیره والدس در آرژانتین گسترش یافت. این پدیده مرگبار همچنین در جمعیت‌های فک در پنج کشور دیگر آمریکای جنوبی رخ داده است.
تحقیقات آزمایشگاهی نشان داد که ویروس آنفولانزا در آمریکای جنوبی به کلاس‌های مختلفی تکامل یافته است که به طور خاص به پرندگان یا پستانداران حمله می‌کند، یک گام بی‌سابقه که تیم تحقیقاتی آن را «بی‌سابقه» توصیف کرده است.
پس از اینکه این ویروس برای اولین بار در پرندگان آرژانتین در فوریه ۲۰۲۳ ظاهر شد، سویه‌ای «بسیار پاتوژن» از H5N1 در شیرهای دریایی آلوده در جنوب آرژانتین در آگوست همان سال شناسایی شد. این ویروس به سرعت به سمت شمال حرکت کرد و از اکتبر شروع به آلوده کردن و نابود کردن جمعیت‌های فک‌های فیل در حال تولیدمثل در شبه‌جزیره والدس کرد.
تعداد تلفات و آسیب‌ها ویرانگر بود، اگرچه در سال ۲۰۲۴ گروه‌های کوچک‌تری از فک‌های فیل دوباره به شبه‌جزیره والدس بازگشته‌اند. تاکنون هیچ یک از این فک‌ها تست مثبت برای H5N1 نداشته‌اند.
اوهرات در بیانیه‌ای گفت: «دیدن فک‌های فیل دوباره در ساحل بسیار زیباست. در عین حال، ما در میان توده‌های لاشه و استخوان‌ها راه می‌رویم و تعداد بسیار کمی از گروه‌های فک فیل را می‌بینیم، بنابراین هنوز هم ناراحت‌کننده است.»
تیم تحقیقاتی همچنین اشاره کرد که همین سویه ویروس H5N1 در میان مرغابی‌های دریایی که در همان منطقه شبه‌جزیره والدس بودند، شناسایی شده است.
آگستینا ریموندی، ویروس‌شناس و نویسنده مشترک این تحقیق، گفت: «این ویروس قادر است خود را با گونه‌های پستانداران دریایی تطبیق دهد، همانطور که از جهش‌هایی که به طور مداوم در ویروس‌های متعلق به این زیرگروه یافت می‌شود، مشاهده می‌کنیم. بسیار مهم است که مطالعه ما همچنین نشان می‌دهد که ویروس‌های H5 مربوط به پستانداران دریایی قادرند دوباره به پرندگان منتقل شوند، که این نکته ضرورت نظارت بیشتر و همکاری‌های تحقیقاتی در این منطقه را نشان می‌دهد.»
در همین حال، شیوع سال ۲۰۲۳ برای فک‌های فیل یک عقب‌نشینی فاجعه‌بار بود، به گفته فابیلا، نویسنده همکار این مطالعه.
وی افزود: «ما کاملاً از تأثیرات فاجعه‌بار اپیدمی آنفولانزای پرندگان بر این جمعیت شگفت‌زده شدیم.»