جهان صنعت نیوز – بحران اقتصادی و فشارهای مالی در ایران منجر به افزایش چشمگیر فروش کلیه و سایر اعضای بدن شده است، بهطوری که این موضوع از مرز هشدار گذشته و به یکی از معضلات اجتماعی تبدیل شده است. با وجود تلاش انجمنهای خیریه برای ساماندهی این وضعیت و تعیین قیمت ۸۰ میلیون تومان برای اهدای کلیه، بازار سیاه با قیمتهای سرسامآور تا ۴۰۰ میلیون تومان همچنان فعال است. این روند، علاوه بر آسیب به کرامت انسانی، نشاندهنده عمق مشکلات اقتصادی کشور است.
افزایش فشارهای اقتصادی در ایران، فروش اعضای بدن، بهویژه کلیه، را به یکی از معضلات جدی اجتماعی تبدیل کرده است. وحید وکیلیفر، کارگردان مستقل سینما، اخیراً در صفحه اینستاگرام خود اعلام کرد که بهدلیل شرایط معیشتی قصد دارد کلیه خود را بفروشد. این خبر که بازتاب گستردهای در رسانهها داشت، نمونهای از مشکلات اقتصادی عمیق جامعه است که حتی افراد شناختهشده را نیز تحت تأثیر قرار داده است.
آگهیهای فروش کلیه و سایر اعضای بدن طی سالهای اخیر نهتنها به دیوارهای شهرها بلکه به فضای مجازی نیز راه یافته است. قیمت کلیه در بازار آزاد به ۴۰۰ میلیون تومان رسیده است، درحالیکه انجمن خیریه حمایت از بیماران کلیوی، مبلغ ۸۰ میلیون تومان را بهعنوان قیمت پیشنهادی برای اهدای کلیه تعیین کرده است. این اختلاف قیمت، زمینهساز رونق بازار سیاه شده و دلالان با سوءاستفاده از نیاز مالی افراد، این وضعیت را تشدید کردهاند.
طبق آمار و اظهارات دکتر حسین بیگلری، رئیس انجمن حمایت از بیماران کلیوی کرمانشاه، ۹۰ درصد افرادی که کلیه خود را میفروشند، برای تأمین نیازهای مالی این کار را انجام میدهند. وی در گفتگو با «جهان صنعت» اعلام کرد که تعداد مراجعهکنندگان برای فروش کلیه بهویژه در شهرهایی مانند کرمانشاه، که رتبه نخست شاخص فلاکت را دارد، افزایش چشمگیری داشته است. مراجعهکنندگان شامل افراد از گروههای سنی مختلف، حتی سالمندان، هستند که برخی از آنها بهدلیل تأمین هزینههای درمان اعضای خانواده خود، حاضر به فروش کلیه شدهاند.
خریدوفروش کلیه در ایران غیرقانونی است و تنها اهدای آن از سوی افراد زنده مجاز است. هزینههای جراحی و درمان پیوند کلیه نیز به یک میلیارد تومان میرسد که عمدتاً در بیمارستانهای دولتی انجام میشود. از سوی دیگر، افراد خارجی نیز تنها در شرایط خاص و با همراه داشتن اهداکننده میتوانند در ایران اقدام به دریافت کلیه کنند.
برای کاهش بحران فروش کلیه، پیشنهادهایی از جمله افزایش حمایت مالی از اهداکنندگان، ارائه وامهای کمبهره برای افراد نیازمند، و ترویج فرهنگ اهدای عضو پس از مرگ ارائه شده است. دکتر بیگلری بر لزوم مشارکت تمامی افراد جامعه در برنامه اهدای عضو تأکید کرد و افزود که این اقدام میتواند به کاهش قیمتها در بازار سیاه و محدود شدن فعالیت دلالان کمک کند.
افزایش فروش کلیه، بازتابی از بحرانهای اقتصادی و اجتماعی ایران است که نیازمند اقدامات فوری و هماهنگ دولت و جامعه است. اگرچه انجمنهای خیریه تلاش میکنند این وضعیت را ساماندهی کنند، اما حل ریشهای این معضل تنها از طریق کاهش فشارهای اقتصادی و ایجاد عدالت اجتماعی ممکن خواهد بود.
∎