چین اکنون به طور علنی از جت جنگنده جدید خود به نام Shenyang J-35A رونمایی کرده و امکان نگاهی اجمالی دیگر به هواپیمای جنگی فردای چین را فراهم ساخته است. این جت از برنامه J-31/FC-31 Gyrfalcon نشات میگیرد که در رقابت برای تبدیل شدن به جنگنده پنهانکار نیروی هوایی چین با J-20 “Mighty Dragon” شکست خورد. شرکت هواپیماسازی شنیانگ (SAC) بدون ناامیدی از این شکست، به توسعه این جت به عنوان یک جنگنده نسل پنجم ضعیف تر از اژدهای قدرتمند برای صادرات و ساخت یک نوع ناونشین برای ناوگان رو به رشد ناوهای هواپیمابر چین ادامه داد.
شباهت ظاهری جی-۳۵ چینی و اف-۳۵ آمریکاییچین از نسخه J-35A جنگنده FC-31 رونمایی کرد
جت جنگنده Shenyang J-35A مدت هاست که در حال توسعه بوده است، اما پیش از این، فقط تصاویر غیر رسمی و اغلب با کیفیت پایینی از آن وجود داشت. اما اکنون جهانیان می توانند تصویر بهتری از Shenyang J-35A داشته باشند. این جت نه تنها به نام F-35A نامگذاری شده است، بلکه شباهت زیادی به جنگنده پرچمدار آمریکایی اف-۳۵ نیز دارد.
اولین عکس رسمی از J-35A قبل از شروع به کار نمایشگاه بین المللی هوانوردی و هوافضای چین (که بیشتر به عنوان ایرشو چین شناخته می شود) منتشر شد.
J-35A/FC-31 | |
سازنده | Shenyang Aircraft Corporation (SAC) |
اولین پرواز | ۲۰۱۲ برای FC-31 و ۲۰۲۱ برای J-35A |
نوع | جنگنده چندمنظوره پنهانکار |
اسامی و نسخه ها | J-35 / J-31 / FC-31 / F-60 / J-21 |
کشور سازنده | چین |
اولین نمونه اولیه FC-31 در اکتبر ۲۰۱۲ به پرواز درآمد (قبل از اولین نمایش اش در نمایشگاه ایرشو چین در سال ۲۰۱۴). پس از آن، طراحی FC-31 به طور کامل تغییر کرده و تا حد زیادی اصلاح شد. مشخص نیست که آیا J-35A نسخه نهایی جت است که تولید انبوه خواهد شد یا اینکه قرار است تغییرات ساختاری بیشتری انجام شود.
مشخص نیست که نیروی هوایی ارتش آزادیبخش خلق چین (PLAAF) چه برنامه ای برای این جنگنده دارد. انواع مختلفی از FC-31 برای صادرات و برای ناوهای هواپیمابر چین در حال توسعه هستند، اما زمان نشان خواهد داد که آیا ارتش چین آنها را نیز خریداری خواهد کرد یا خیر. با این وجود، ماکت هایی از جنگنده های J-35A بر روی ناوهای هواپیمابر چین مشاهده شده است. از این رو، به نظر می رسد FC-31 به عنوان یک مکمل کوچکتر و مقرون به صرفه تر برای Chengdu J-20 توسعه یافته است.
چین به تازگی شروع به فروش جت های جنگنده در سطح بین المللی کرده است. گزارش ها حاکی از آن است که مصر در حال اقدام برای خرید جت جنگنده Chengdu J-10C “Vigorous Dragon” ساخت چین است. مدت هاست که گفته می شود پاکستان به خرید نسخه زمین پایه جنگنده J-35A علاقمند است.
به طور کامل یک کپی از F-35A نیست
در حالی که میدانیم چین دادههای مربوط به طراحی F-35 را سرقت کرده است، نمیتوان گفت که چین با جنگنده جدید خود یکی از پیچیدهترین ماشینهای نظامی جهان را «کپی» کرده است. در عوض، همانطور که The War Zone میگوید، «میتواند از طراحی کلی و اجزای اصلی و فناوریهای خاصی که میتواند بازتولید کند و دادههای لازم برای این کار را دارد، تقلید کند، اما این ایده که یک کپی مستقیم است، به وضوح نادرست است و زمانی که صحبت از مقایسه سخت افزارهای نظامی خارجی با طراحی های ایالات متحده به میان می آید، چنین چیزی یک موضوع رایج است.”
این بدان معنا نیست که نمیتوان هواپیمای کشور دیگری را کپی کرد (مخصوصاً هواپیماهای کمتر پیشرفته). به هر حال، Tupolev Tu-4 تقریباً یک نسخه کپی کامل از B-29 Superfortress بود (از ترس گولاگ، مهندسان شوروی دستور استالین را برای کپی کردن بدون ذره ای تغییر پذیرفتند که نکته جالبی است).
War Zone به برخی تفاوتهای اساسی این جنگنده چینی و همتای آمریکایی اش اشاره میکند – از جمله موتورها (J-35A دو موتور دارد در حالی که F-35A یک موتور دارد). نه چین (که به تازگی شروع به تولید موتورهای خود کرده است) و نه روسیه قادر به کپی کردن موتور توربوفن قدرتمند Pratt & Whitney F135 به کار رفته در F-35 نیستند.
مجموع دارایی های نیروی هوایی و دریایی چین | |
همه هواگردهای نظامی | ۳,۱۵۰ فروند غیر از هواپیماهای آموزشی و پهپادها |
هواگردهای رزمی | ۲,۴۰۰ فروند (جنگنده، بمب افکن، هواپیمای تهاجمی، هواپیمای تاکتیکی چندماموریتی) |
جنگنده های نسل چهارم | ۱,۳۰۰ فروند |
مجموع جنگنده ها | ۱,۹۰۰ فروند |
J-35A همچنین نسبت به همتای آمریکایی خود (تا حدی به دلیل نداشتن نیاز به قابلیت برخاست و فرود عمودی) صیقلی تر و باریکتر است.
با این حال، The War Zone میگوید: «به وضوح عناصر زیادی وجود دارند که حداقل به شدت از F-35 الهام گرفته شدهاند، از جمله ورودیهای DSI، کابین حبابی خلبان و پیکربندی اساسی آن». حتی نام، J-35A، احتمالاً اشاره مستقیمی به F-35A است. هرکسی می تواند یک ماکت (یا چیزی که ظاهراً شبیه به آن باشد) به F-35A بسازد، اما این بدان معنا نیست که F-35A است.
«مهمتر از همه، فقط به این دلیل که یک جنگنده شبیه به نظر میرسد به این معنا نیست که در هر حوزه ای تقریباً یکسان عمل میکند.» – The War Zone
اما جزییات چیزی است که این دو جنگنده را از هم متفاوت می سازد. به عنوان مثال، بخش زیادی از قابلیت مشاهده پایین (یا پنهانکاری) F-35 از روکش بدنه آن ناشی می شود. بخش عمده مرگبار بودن این جنگنده ناشی از سیستم های کامپیوتری، ارتباطات، حسگرها، رادارها و سایر تجهیزات آویونیکی آن است. در واقع بخش زیادی از این قدرت و توانمندی در کدهای کامیپوتری اف-۳۵ نهفته است.
جنگنده نسل پنجم روسیه با نقدهای منفی روبرو شد
روسیه نیز با جنگنده جدید Su-57 Felon به نمایشگاه هوایی چین رفت. روسیه یک Su-57 با قدرت پرواز و یک نمونه اولیه از Su-57 را برای نمایش بدون پرواز به این نمایشگاه ارسال کرد. در حالی که J-35A را می توان نشانه ای از حرکت سریع نیروی هوایی چین به سمت مدرن شدن دانست، در مورد Su-57 برای روسیه که به نظر می رسد همچنان از طراحی های ایالات متحده عقب مانده است، چنین تصوری ممکن نیست.
تماشاگران نمایشگاه چینی توانستند نمونه اولیه Su-57 را به خوبی و از نزدیک دیده و پیچها و میخ زیادی را که روی بدنه هواپیمای ظاهراً پنهانکار دیده میشد، را به باد تمسخر گرفتند. اگرچه این یک نمونه اولیه بدون قابلیت پرواز بود، اما همچنان ظاهر ناامید کننده ای داشت. شاید Su-57 به این خاطر مورد تمسخر قرار گرفته باشد که روسیه برای سال ها آن را به عنوان یک جنگنده نسل پنجم همتراز با F-35 به بازار عرضه می کرد.
Su-57 در مقایسه با F-35 کارکرد ضعیفی دارد. از سوی دیگر، به عنوان جانشین میگ-۲۹، سو-۲۷ یا سایر جت های جنگنده روسی، پیشرفت بزرگی به نظر می رسد. در حالی که روسیه در حال توسعه یک موتور Saturn AL-51 با قابلیت مشاهده پایین برای Su-57 است، هنوز قادر به ادغام آن در این بدنه نشده است، به این معنی که جت های موجود این کشور همچنان در حال پرواز با موتور توربوفن قدیمی و ناکارآمد Saturn AL-31 هستند.
∎