شفقنا افغانستان – حضور هیأتی از وزارت خارجهی هند در کابل و دیدار آن با مقامهای طالبان و همزمان آغاز توزیع گذرنامه در کنسولگری افغانستان در شهر بمبئی از سوی طالبان، بازتاب گسترده در رسانهها و مطبوعات افغانستان داشته و بهعنوان نشانههایی از بهبود روابط میان دو طرف دانسته شده است.
به گزارش خبرگزاری شفقنا، این اتفاقات همزمان شده است با افزایش تنش میان طالبان و پاکستان برسر مسائل مرزی و استفاده از خاک افغانستان توسط گروههای تروریستی، به ویژه تحریک طالبان پاکستان.
هیأت دولت هند که به ریاست جیپی سینک، نماینده ویژه آن کشور در امور افغانستان، پاکستان و ایران به کابل آمده است تا اکنون با امیرخان متقی، سرپرست وزارت خارجه طالبان و محمد یعقوب مجاهد، سرپرست وزارت دفاع طالبان دیدار و گفتوگو کرده است.
این هیأت همچنین با حامد کرزی، رییسجمهور پیشین افغانستان دیدار کرده است که گفته میشود در سالهای اخیر روابط خوبی با دهلینو داشته است.
در این دیدارها در مورد گسترش روابط سیاسی، تجاری و اقتصادی گفتوگو شده است و بر ایجاد تسهیلات لازم برای تردد افراد میان دو کشور تأکید شده است.
«افزایش تدریجی تعامل»
هند پس از تسلط دوباره طالبان بر افغانستان، به حضور سیاسی خود در این کشور پایان داد و سفارت خود را در کابل را بست.
اما دیری نپایید که این کشور دوباره برای بازگشت به کابل تمایل خود را نشان داد و هیأتی را به سرپرستی جیپی سینک به کابل فرستاد تا در این زمینه با مقامهای طالبان گفتوگو کنند.
پس از این گفتوگوها هند حضور دیپلماتیک خود در کابل را به صورت محدود از سرگرفت و یک هیأت فنی را به کابل فرستاد.
از آن زمان تا اکنون، روابط دو طرف به تدریج در حال بهبود و گسترش است؛ در حالی که همزمان روابط طالبان و اسلامآباد تنشآلود بوده است و اکنون به نظر میرسد که به سردی گراییده است.
طی نیم قرن اخیر، حضور هند و پاکستان در افغانستان در حال نوسان بوده است و گاهی حضور پررنگ یکی، سبب خشم و ناراحتی دیگری شده و این امر افغانستان را به میدان جنگ نیابتی دهلی و اسلام آباد بدل ساخته است. دو دهه اخیر، یکی از دورههای طلایی برای حضور هند در افغانستان بود، به یمن حمایت جامعه جهانی، هند قویترین حضور همهجانبه در افغانستان داشت و نخستین کشوری در سطح منطقه بود که افغانستان با آن پیمان راهبردی امضا کرد.
در نگاه امنیتی هند، افغانستان را بستر خوب بازی و حتا فشار علیه پاکستان میداند و تلاش میکند که با حضور در میدان افغانستان، از عناصر و فرصتهای موجود، برای فشار بر پاکستان بهره لازم را ببرد.
با توجه به اهداف استراتژیک هند در افغانستان، بیجهت نیست که آصف درانی، نماینده ویژه پیشین پاکستان در امور افغانستان بارها ادعا کرده است که طالبان به تیتیپی پناهگاه داده و هنوز مصارف مالی آن را تأمین میکند تا این گروه بتواند علیه پاکستان بجنگد.
«آیا حضور دیپلماتیک طالبان در دهلی پذیرفته شده؟»
همزمان با حضور هیأت هند در کابل، گزارشهایی از معرفی دیپلماتهای جدید از سوی طالبان در دهلی و سپردن کنسولگری افغانستان در بمبئی به طالبان، منتشر شده است.
وزارت خارجهی طالبان دیروز اعلام کرد که روند توزیع پاسپورت برای شهروندان افغانستان مقیم هند را در کنسولگری کشور در بمبئی آغاز کرده است، اما به حضور دیپلمات خود در ای کنسولگری اشاره نکرد.
پیش از آن یک رسانه هندی گزارش داده بود یک دیپلمات طالبان بهعنوان جنرال کنسول دوم در کنسولگری افغانستان در بمبئی مستقر شده است.
گزارشهای نیز منتشر شده است که طالبان سه دیپلمات جدید، از جمله یک کاردار برای سفارت افغانستان در دهلینو نیز معرفی کردهاند.
منابع رسمی تا اکنون این گزارشها را تأیید نکردهاند، اما در صورت تأیید، بیانگر گسترش بیسابقه روابط هند و طالبان است.
گسترش روابط میان هند و طالبان و همزمان سردی روابط این گروه با اسلامآباد، باعث خواهد شد که افغانستان باردیگر به میدان جنگ نیابتی هند و پاکستان تبدیل شود.
تبدیل شدن افغانستان به میدان جنگ نیابتی کشورها، باعث خواهد شد که هیچگاه به ثبات و امنیت دائمی نرسد و همواره با بیثباتی و ناامنی درگیر باشد.
افغانستان تنها زمانی میتواند به ثبات سیاسی، امنیتی و اقتصادی دست یابد که به تعادل لازم در روابط خود با کشورهای همسایه و منطقه برسد و میدان رقابت کشورها قرار نگیرد.
متاسفانه رفتار طالبان در این زمینه نشان میدهد که این گروه نیز از تاریخ پر تلاطم افغانستان چیزی نیاموختهاند و تنها بر اساس منافع کوتاه مدت مالی و اقتصادی، گاهی دست به دامان استخبارات یک کشور و گاهی دست به دامان استخبارات کشور دیگری میشود و زمینه را برای تکرار چرخه بیثباتی در افغانستان فراهم میکنند.