بیماری پنومونی(عفونت ریه یا ذات الریه)، به عنوان بیماری عفونی کشنده در کودکان زیر ۵ سال و افراد بالای ۶۵ سال شناخته می شود که هر ساله منجر به مرگ عده زیادی از افراد می شود.
بر طبق آمار سازمان بهداشت جهانی، بیماریهای پنوموکوکی اولین بیماریهای عفونی کشنده در سراسر دنیاست و سالانه بیش از یک میلیون کودک زیر ۵ سال بر اثر ابتلا به بیماریهای پنوموکوکی جان خود را از دست می دهند.
از این رو سازمان بهداشت جهانی و یونیسف ۱۲نوامبر یا ۲۱ آبان ماه را به عنوان روز جهانی پنومونی نامگذاری کرده اند.
علل پنومونی:
– در اثر ارگانیسم‌های مختلفی شامل ویروس‌ها، باکتری‌ها، قارچ‌ها و انگل‌ها ایجاد می‌شود.
– در اثر استنشاق مواد شیمیایی مانند بخارهای سمی نیز التهاب ریه ایجاد می‌شود.
– التهاب ریه در اثر استشاق مواد حساسیت‌زا ایجاد می‌شود.
– مواجهه با موادی که در محیط کار یا محیط‌های دیگر وجود دارند باعث ایجاد التهاب در بافت ریه می‌شود، مثلا در برخی کشاورزان در اثر تنفس گردوغبار، التهاب ریه رخ می‌دهد.
– در بیشتر موارد، نوعی استرپتوکوک مسئول عفونت باکتریایی ریه است.
– در اثر استفراغ، بخشی از محتویات معده وارد ریه‌ها می‌شود و موجب التهاب ریه‌ها می‌گردد.
علائم پنومونی:
تب و لرز
کم اشتهایی
سردرد
درد قفسه سینه: تنفس عمیق یا سرفه، منجر به ایجاد درد عمقی در قفسه سینه می‌شود.
سرفه: سرفه در ابتدا، خشک است. اما ۱ تا ۲ روز بعد سرفه، خلط دار می‌شود.
خلط معمولا زرد رنگ است و ممکن است رگه‌های خونی داشته باشد.
تنگی نفس و تنفس سریع و سطحی
افراد در معرض ابتلا به پنومونی:
کودکان خصوصا آن‌هایی که بیماری مزمن دارند.
افراد مبتلا به بیماریهای مزمن قلبی، ریوی، کبدی، کلیوی، آسم، دیابت
افرادی که سیگار می‌کشند.
افرادی که سیستم ایمنی ضعیفی دارند مانند افراد مبتلا به ایدز
افراد پیر و ضعیف
افرادی که طحال آنان با جراحی برداشته شده است
افراد الکلی
پیشگیری از پنومونی:
خوشبختانه در سال ۱۴۰۳ واکسن پنوموکوک در روتین کشوری قرار گرفت و برای کودکان در ۲، ۴ و ۱۲ ماهگی تزریق می‌شود.
_تزریق واکسن پنوموکوک برای سالمندان
_واکسن آنفولانزا
– عدم مصرف سیگار
– اگر به هر علتی با جراحی، طحال شما برداشته شده است، دریافت واکسن پنوموکوک بسیار اهمیت دارد.
– در صورت ابتلا به سرماخوردگی و سایر عفونت‌های تنفسی باید نکات بهداشتی رعایت گردد تا از انتقال عوامل بیماری‌زا به افراد مستعد بیماری پیشگیری شود.