به گزارش "ورزش سه" در پرونده یورگن لوکادیا و باشگاه پرسپولیس، تصمیم دادگاه داوری ورزش (CAS) و تفاوت آن با رای اولیه فیفا، موضوعی مهم در بر دارد که می‌تواند زوایای جدیدی از نحوه تعیین غرامت در دعاوی ورزشی را روشن کند.
این پرونده به‌طور خاص به فسخ یک‌طرفه قرارداد توسط بازیکن در شرایطی ویژه و تعیین دقیق خسارت ناشی از این فسخ غیرموجه پرداخته است.
*رای اولیه فیفا و درخواست پرسپولیس
پس از جدایی ناگهانی یورگن لوکادیا از پرسپولیس در آذر ۱۴۰۱، باشگاه پرسپولیس به دلیل ترک تیم بدون دلیل موجه از سوی بازیکن، به فیفا شکایت کرد. فیفا در تصمیم اولیه خود، فسخ قرارداد توسط لوکادیا را غیرموجه تشخیص داد و رای به پرداخت ۳۲۴,۲۰۰ دلار غرامت به باشگاه پرسپولیس صادر کرد. در این رای، فیفا ضمن پذیرش ادعای پرسپولیس مبنی بر فسخ غیرموجه، میزان خسارت را به دلیل نقض قرارداد و به عنوان جبران ضرر باشگاه تعیین کرد.
*دلایل رد غرامت توسط CAS و پذیرش فسخ غیرموجه
در جهت مخالف، دادگاه داوری ورزش (CAS)، در رای خود بر دو نکته کلیدی تاکید کرد: اول، فسخ قرارداد از سوی لوکادیا غیرموجه بوده و دوم، با وجود این موضوع، پرداخت غرامت به پرسپولیس الزامی نیست. علت این تصمیم، در ارزیابی دقیق‌تری از مفهوم «خسارت واقعی» و تطبیق آن با اصل عدالت در غرامت‌دهی است.
دلایل رای و جریمه صفر:
1. غیرموجه بودن فسخ قرارداد:
در بررسی اسناد و شواهد ارائه‌شده، cas به این نتیجه رسید که لوکادیا دلایل موجه و کافی برای فسخ یک‌طرفه قرارداد با پرسپولیس نداشته است. در بند ۱۰۴ رای CAS، به‌صراحت عنوان شده است که ادعاهای مطرح‌شده از سوی بازیکن برای توجیه فسخ قرارداد پذیرفته نمی‌شود و این اقدام را به عنوان فسخ غیرموجه تایید می‌کند. به عبارتی، رفتار لوکادیا مطابق با مفاد قرارداد نبوده و به همین دلیل، ادعای پرسپولیس در خصوص غیرموجه بودن فسخ تایید شده است.
2. رد پرداخت غرامت:
در حالی که رای فیفا تاکید بر پرداخت غرامت به پرسپولیس داشت، CAS با استناد به قوانین و اصول حقوقی مربوط به غرامت‌دهی در قراردادهای ورزشی، پرداخت غرامت را مردود دانست. به‌طور خاص، CAS معتقد بود که تعیین غرامت باید بر اساس میزان «خسارت واقعی» وارده به باشگاه باشد، نه صرفا برای مجازات بازیکن. در بررسی پرونده، CAS به این نتیجه رسید که باشگاه پرسپولیس نه تنها از فسخ قرارداد آسیبی ندیده، بلکه با جذب بازیکن جایگزین به نام لئاندرو پریرا که قرارداد او نیز هزینه کمتری داشت، حتی از نظر مالی منتفع شده است.
نقش جایگزینی پریرا و تاثیر آن بر رای نهایی
*یکی از موارد کلیدی در رای CAS، مسئله جذب بازیکن جایگزین برای لوکادیا توسط پرسپولیس بود. پس از ترک لوکادیا، پرسپولیس توانست بازیکن جدیدی به نام لئاندرو پریرا را بدون پرداخت هزینه حق انتقال (ترانسفر) و به‌صورت بازیکن آزاد جذب کند. نکته‌ای که CAS بر آن تاکید کرد، این بود که هزینه قرارداد پریرا نسبت به قرارداد لوکادیا پایین‌تر بوده و عملا این اقدام نه تنها باعث جبران خلأ بازیکن قبلی شده، بلکه به کاهش هزینه‌های باشگاه کمک کرده است.
*طبق مستندات CAS، تعویض لوکادیا با پریرا از نظر مالی نه تنها به باشگاه زیانی وارد نکرد، بلکه به نفع پرسپولیس نیز بوده است. همچنین، CAS اشاره کرد که نتایج پرسپولیس پس از ترک لوکادیا نیز تحت تاثیر منفی قرار نگرفته و این تیم توانسته بدون این بازیکن عناوین قهرمانی لیگ برتر و جام حذفی را کسب کند. بنابراین، عدم کاهش عملکرد تیم و کاهش هزینه‌های باشگاه، شواهدی قوی برای رد ادعای پرسپولیس در خصوص نیاز به دریافت غرامت بودند.
*این پرونده به‌خوبی نشان می‌دهد که دادگاه‌های داوری ورزشی در تعیین غرامت، به دقت جوانب مختلف و آثار واقعی ناشی از نقض قرارداد را بررسی می‌کنند. در حالی که فیفا به‌دلیل فسخ غیرموجه قرارداد، به‌طور خودکار پرداخت غرامت را الزامی دانسته بود، CAS با دقت بیشتری به این مسئله پرداخت و نشان داد که تعیین غرامت باید بر اساس خسارت واقعی و اصول عدالت باشد. با توجه به اینکه پرسپولیس نه تنها متحمل زیان نشد بلکه به دلیل قرارداد با بازیکن ارزان‌تر و موفقیت در مسابقات به نوعی منتفع گردید، CAS پرداخت غرامت را ناعادلانه دانست و آن را مردود کرد.
*در نهایت، این رای نشان می‌دهد که در موارد مشابه، باشگاه‌ها و بازیکنان باید توجه ویژه‌ای به مفهوم «خسارت واقعی» داشته باشند و انتظار دریافت یا پرداخت غرامت در هر نوع فسخ قراردادی را نداشته باشند. از این منظر، رای CAS می‌تواند به‌عنوان یک نمونه حقوقی قابل‌توجه در دعاوی ورزشی مشابه مورد استناد قرار گیرد.
عادل عابدجوی