شفقنا افغانستان – بیست‌ونهمین نشست تغییرات اقلیمی سازمان ملل متحد موسوم به «کوپ ۲۹» امروز در باکو، پایتخت آذربایجان با حضور نمایندگان کشورهای مختلف جهان، از جمله هیأتی از گروه طالبان آغاز می‌شود.
به گزارش خبرگزاری شفقنا افغانستان، این اولین‌بار است که هیأتی از گروه طالبان برای اشتراک در نشست تغییرات اقلیمی سازمان ملل متحد دعوت شده است.
سال قبل در بیست‌وهشتمین نشست تغییرات اقلیمی سازمان ملل متحد که در دبی برگزار شد، از طالبان برای اشتراک دعوت نشده بود و این گروه عدم حضور خود در آن نشست را «ظالمانه» خواند.
گروه بین‌المللی بحران در آن زمان گزارش داد که کشور میزبان و سازمان ملل متحد به دلیل عدم مشروعیت و رسمیت طالبان، راهی را پیدا اشتراک این گروه در نشست کوپ ۲۸ پیدا نتوانستند.
بر اساس گزارش خبرگزاری رویترز، امسال نیز هیأت طالبان به عنوان اشتراک کننده ناظر دعوت شده‌اند و نمی‌توانند در نشست‌های اصلی کشورهای عضو سازمان ملل شرکت کنند.
منابع دیپلماتیک به رویترز گفته‌اند که هیأت طالبان تنها می‌توانند در نشست‌های جانبی شرکت کنند و اجازه دارند با اشتراک کنندگان نشست‌های دوجانبه برگزار کنند.
«برنامه طالبان در این نشست چیست؟»
اداره ملی محیط زیست افغانستان که اکنون تحت کنترل طالبان است، اعلام کرده است که مولوی مطیع‌الحق خالص، رئیس این اداره برای اشتراک در نشست کوپ ۲۹ به باکو رفته است.
بر اساس اعلامیه این اداره، یکی از درخواست‌های اصلی هیأت این گروه دسترسی به «سازوکارهای مالی» موجود در زمینه‌ی تغییرات اقلیمی است.
طالبان به دلیل عدم مشروعیت داخلی و بین‌المللی و تحریم‌های گسترده جهانی، به سازوکارهای مالی بین‌المللی در زمینه‌ی تغییرات اقلیمی دسترسی ندارند و نمی‌توانند به صورت مستقیم به کمک‌ها در این زمینه دسترسی داشته باشند.
رئیس اداره محیط زیست طالبان گفته است که آنان تلاش خواهند کرد که موضوعات مربوط به تغییرات اقلیمی و مشکلات زیست محیطی در افغانستان را با کشورهای جهان در میان بگذارند و با جهت‌های مختلف در این زمینه گفت‌وگو بکنند.
اما روشن نیست که نمایندگان چه تعداد از کشورها و سازمان‌های بین‌المللی حاضر می‌شوند که با نمایندگان طالبان پشت میز بنشینند و در مورد تغییرات اقلیمی گفت‌وگو کنند.
علاوه بر این، نقض گسترده حقوق‌‌بشر از سوی طالبان که با توشیح متنی موسوم به «قانون امر به معروف و نهی از منکر» از سوی هبت‌الله آخندزاده تشدید شده است، بر حضور طالبان در این نشست سایه خواهد افکند و بسیاری از کشورها به این دلیل حاضر به گفت‌وگو و تعامل با طالبان نخواهند شد.
«آیا حضور طالبان مؤثر خواهد بود؟»
هیأت طالبان در حالی به نشست تغییرات اقلیمی سازمان ملل متحد دعوت شده است که افغانستان یکی از آسیب‌پذیرترین کشورهای جهان از تغییرات اقلیمی است.
بر اساس گزارش سازمان ملل متحد، افغانستان از جمله ده کشور آسیب‌پذیر از تغییرات اقلیمی است، اما سهم این کشور در تولید گازهای گلخانه‌ای و پیامدهای تغییرات اقلیمی، بسیار ناچیز است.
اما با این حال، به نظر نمی‌رسد که حضور طالبان در نشست تغییرات اقلیمی سازمان ملل متحد، بتواند تأثیر عمده توجه جهان به بحران اقلیمی افغانستان داشته است.
اولین چالش این است که هیأت طالبان افراد متخصص و فنی در عرصه‌ی محیط زیست و تغییرات اقلیمی نیستند. اعضای این هیأت با بسیاری از مسائل فنی و تخصصی در مورد تغییرات اقلیمی، پیامدها و تأثیرات آن ناآشنا هستند. این ناآشنایی باعث خواهد شد که این هیأت نتواند وضعیت بحران اقلیمی در افغانستان را به درستی به نمایندگان کشورهای جهان توضیح دهند.
دومین چالش این است که به نظر نمی‌رسد هیأت طالبان بتواند راهکار تخصصی و حرفه‌ای برای مبارزه با تغییرات اقلیمی در افغانستان در این نشست ارائه دهند و در نبود چنین راهکاری، حضور این هیأت برای افغانستان سودی نخواهد داشت.
بحث‌های مربوط به محیط زیست و تغییرات اقلیمی، بحث‌های تخصصی است که افراد بدون دانش محیط زیست و مطالعات و تحقیقات گسترده، نمی‌توانند در مورد آن اظهارنظر کنند، اما مسئولان اداره محیط زیست افغانستان تحت کنترل، همه فارغ‌التحصیلات مدارس دینی این گروه هستند وهیچ تخصص و دانشی در زمینه‌ی محیط زیست، تغییرات اقلیمی و پیامدها و تأثیرات آن ندارند.
به همین دلیل، در سه سال اخیر این اداره هیچ سیاست و راهکاری برای کاهش پیامدهای تغییرات اقلیمی در افغانستان اتخاذ نتوانسته است و به دلیل نبود چنین سیاست و راهکار، مردم همچنان از پیامدهای بحران اقلیمی رنج می‌برند و زندگی آنان هر روز بیشتر از آن متأثر می‌شود.