ذرت یا بلال یکی از پرطرفدارترین غلات در سراسر جهان است که اولین بار توسط مردمان مکزیک معرفی شد. این غله پر طرفدار سرشار از ویتامین، فیبر و آنتی اکسیدان است که در غذای‌های متفاوت استفاده می‌شود.
به صورت کلی ذرت دو نوع است؛ یکی ذرت خوشه‌ای که برای آرد خوراکی و علوفه حیوانی مصرف می‌شود و دیگری ذرت بلالی است که به صورت درسته کبابی شده یا دانه‌های آن را پخته و یا به صورت کنسروی در سالادها، خوراک‌ها، پیتزاها و غذاهای متنوع از آن استفاده می‌کنند. البته ذرت‌های درسته ریزی هم هستند که به صورت کنسروی عرضه می‌شوند و در خوراک‌ها و سالادها کاربرد دارند. ذرت، مصارف دیگر خوراکی هم دارد که به شکل آرد معمولا در شیرینی‌پزی مورد استفاده قرار می‌گیرد.
این خوراکی دارای ارزش غذایی زیادی است ولی به علت کمبود گلوتن، آرد آن را به تنهایی در مصرف نان نمی‌توان به کار برد مگر آنکه با غلات دیگر مخلوط شود. از دانه ذرت، روغن هم تولید می‌کنند که در بازار به روغن مازولا معروف است و در پخت‌وپز مورد استفاده قرار می‌گیرد. ذرت از هر نوعی که باشد دارای طبیعت سرد و خشک است. ذرت حاوی مقدار زیادی هیدرات کربن و اسیدهای آمینه مورد نیاز بدن هم هست. با توجه به اینکه ذرت فاقد کلسترول است، مصرف آن به بیمارانی که چربی خون بالایی داشته و رژیم بدون کلسترول یا مشکلات قلبی دارند، توصیه می‌شود.
ذرت فاقد سدیم و پروتئین است؛ بنابراین برای بیماران مبتلا به بیماری‌های کلیوی که معمولا از خوردن سدیم و پروتئین منع می‌شوند هم مفید است. از آنجا که ذرت ماده غذایی پرخاصیتی است، متخصصان کاربرد آن را در غذاهای افرادی که لاغر هستند یا ضعف جسمانی دارند یا در دوران نقاهت به سر می‌برند، توصیه می‌کنند.
خواص شگفت انگیز ذرت
تقویت کننده انرژی:
اگر می‌خواهید انرژی مضاعفی داشته باشید خوردن ذرت پیشنهاد می‌شود. ذرت، کربن هیدرات پیچیده‌ای دارد که در مدت زمانی طولانی مدت تجزیه و به تدریج به انرژی بدن می‌افزاید. حدود ۱۰۰ گرم ذرت شامل ۲۱ گرم کربن هیدرات است که نه تنها انرژی فعالیت فیزیکی شما را تامین می‌کند بلکه فیتوکمیکال‌های موجود در آن از بدن در مقابل انواع بیماری‌های مزمن نیز حفاظت می‌کند.
افزایش گلبول قرمز خون:
همواره پزشکان مردم را به مصرف غذاهای غنی از آهن و ویتامین B۱۲ تشویق می‌کنند. ذرت یکی از غنی‌ترین غلات است که سرشار از ویتامین B۱۲، اسید فولیک، آهن است که از آنمی یا کم خونی جلوگیری می‌کند. ذرت یکی از انواع مواد غذایی محسوب می شود که دارای مقادیر مناسبی آهن می باشد و به همین دلیل می تواند باعث افزایش تولید گلبول های قرمز خون شود که در نتیجه به پیشگیری و درمان کم خونی ایجاد شده از فقر آهن کمک شایانی می کند.
کاهش دهنده قند و کلسترول خون:
مصرف ۱۰ گرم از این غله می‌تواند مقدار گلوکز و ترشح انسولین را کاهش دهد و همچنین روغن ذرت باعث افزایش جریان خون می‌شود. ذرت به دلیل منبع کامل فیبر باعث کاهش کلسترول و گلوکز در بدن می‌شود. ذرت ضمن کاهش بیماری‌های گوارشی می‌تواند دیابت نوع ۲ را مهار کند.
افزایش سلامت چشم:
ذرت دارای کاروتنوئیدها مانند لوتئین و زاگزانتین هست که برای سلامت چشم بسیار مفید است. لوتئین و زاگزانتین اغلب به عنوان رنگدانه در شبکیه چشم وجود دارند که از هرگونه صدمه‌ای که ممکن است توسط سلول‌های رادیکال آزاد ایجاد شود، جلوگیری می‌کنند. ذرت به دلیل اینکه دارای بتاکاروتن می باشد باعث افزایش ویتامین A در بدن می شود، که نوعی ویتامین ضروری برای سلامت چشم و تقویت بینایی می باشد. علاوه بر این کارتنوئیدهای موجود در ذرت برای سلامت کلی چشم بسیار مفید هستند.
عاری از هرگونه گلوتن:
ذرت در حالت طبیعی هیچ گونه گلوتنی ندارد. افرادی که نسبت به گلوتن حساسیت دارند، می‌توانند ذرت و آرد ذرت را به صورت طبیعی مصرف کنند. ذرت یکی از مهمترین غلات است که باید در رژیم غذایی افراد موجود باشد تا ضامن افزایش سلامتی افراد شود، اما در هر صورت مشورت با متخصص تغذیه نباید فراموش شود.
پیشگیری از آلزایمر:
ذرت از مواد غذایی محسوب می شود که می تواند باعث افزایش فعالیت های مغز شود که به همین دلیل باعث بهبود عملکرد مغز می شود. علاوه بر این مصرف ذرت می تواند به تقویت حافظه و کاهش خطر ابتلا به بیماری هایی مثل آلزایمر و زوال عقل نیز کمک کند.
تقویت کننده استخوان و بدن:
ورزش های سنگین مثل بدنسازی نیاز به مواد غذایی انرژی زا دارند. ذرت دارای مقادیر غنی از انواع کربوهیدرات ها می باشد که برای تامین انرژی بدن هنگام ورزش های سنگین بسیار مفید است و علاوه بر تقویت بدن، برای تقویت مغز نیز مفید عمل می کند. ذرت به دلیل اینکه حاوی مقادیر مناسبی از فسفر و کلسیم می باشد، برای سلامتی استخوان های بدن بسیار مفید است. علاوه بر این مصرف ذرت برای کودکان در حال رشد که نیاز به استخوان سازی دارند نیز مفید است.
ذرت به دلیل اینکه حاوی مقادیر مناسبی آهن است می تواند باعث افزایش تولید گلبول های قرمز در بدن شود و به همین دلیل برای دوران بارداری که اکثر بانوان با کم خونی مواجه می شوند بسیار مفید است. علاوه بر این برای رشد جنین نیز موثر است.
.
مضرات استفاده بیش از حد بلال
ذرت سرشار از قند است، برخی افراد ذرت را با HFCS که قند است اشتباه می گیرند. ذرت حاوی قندهای طبیعی است، اما مقادیر آن با مقادیر موجود در سایر سبزیجات نشاسته ای قابل مقایسه است، اگرچه کمی بیشتر است.
ذرت سرشار از سلولز است که یک فیبر نامحلول است و بدن نمی تواند هضم کند. با این حال، بدن سایر اجزای ذرت را تجزیه می کند. جویدن ذرت به مدت طولانی می تواند به سیستم هضم غذا کمک کند تا دیواره های سلولز را برای دسترسی به مواد مغذی بیشتر از بین ببرد.
کدام روش استفاده ذرت سالم تر است
ذرت‌های کبابی یا همان بلال معمولی نسبت به ذرت مکزیکی بسیار سالم تر است. بلال نباید بسوزد زیرا سوختن هر ماده غذایی احتمال سرطان زایی آن را افزایش می‌دهد. هر آن چیزی که روی آتش تهیه و بسوزد، به دلیل کربن ایجاد شده در قسمت‌های سوخته، میزان ابتلا به سرطان افزایش پیدا می‌کند. خوردن دانه‌های سوخته بلال (که معمولا هم تعدادشان در بلال‌ها کم نیست) باعث ورود کربن به بدن و در نهایت با مصرف زیاد آن، فرد را مستعد ابتلا به سرطان‌های کبد و معده می‌کند.
مصرف ذرت مکزیکی نیز بین افراد بسیار رایج شده است که این موضوع باعث می شود افراد بیشتر در معرض کمبود نیاسین قرار بگیرند. کودکان، زنان باردار و شیرده در معرض کمبود این ویتامین قرار دارند بنابراین باید نسبت به دریافت این ویتامین توجه ویژه ای داشته باشند. همچنین از آنجایی که این ویتامین در متابولیسم انرژی و پروتیین نقش دارد گروه های دیگری که ممکن است در معرض کمبود این ویتامین باشند ورزشکاران هستند.
ذرت بو داده یا پاپ کورن یکی از بهترین انتخاب‌ها برای میان وعده های غذایی است. یک فنجان پاپ کورن تقریبا به اندازه یک عدد سیب پلی‌فنل دارد و به عنوان یک میان‌وعده سالم تلقی می‌شود. ذرت بو داده خواص حبوبات کامل را دارد و از فیبر بالایی برخوردار است. یکی از ویژگی‌های ذرت بو داده ایجاد احساس سیری برای مدت زیاد است زیرا ۲۵ گرم از این میان وعده فضای بیشتری را در قیاس با دیگر اسنک‌ها در معده اشغال می‌کند.
از سوی دیگر این میان وعده در قیاس با دیگر میان وعده‌ها از چربی کمتری برخوردار است. بهتر است از نوع ساده این میان وعده استفاده شود و از مصرف نوع روغنی، کره‌ای یا نمکی آن پرهیز شود. به طور کلی ذرت بو داده با چاشنی فلفل یکی از بهترین میان وعده‌ها برای ایجاد احساس سیری و کنترل وزن است.
خدابخش حکیمی-خبرنگار تحریریه جوان قدس