فهیمه پناه آذر-روزنامه‌نگار

ریل‌گذاری در دولت سیزدهم، برگزاری در دولت چهاردهم. چهل‌وسومین جشنواره فیلم فجر در چنین شرایطی برگزار می‌شود؛ جشنواره‌ای که سرانجام دبیرش مشخص شد و با فیلم‌هایی برگزار خواهد شد که اغلب محصول دولت پیشین هستند. به‌نظر می‌رسد با انتخاب دبیر، برنامه‌ریزی برای برگزاری جشنواره چهل و سوم با جدیت و سرعت بیشتری انجام شود؛ جشنواره‌ای که اگرچه میراث‌دار محمد خزاعی، رئیس سابق سازمان سینمایی است ولی با یک تغییر مهم و البته قابل پیش‌بینی برپا خواهد شد‌. با تفکیک بخش ملی از بخش بین‌الملل، جشنواره‌ای که در بهمن‌ماه برگزار می‌شود صرفا بر فیلم‌های ایرانی متمرکز می‌شود. جشنواره فیلم فجر به‌عنوان مهم‌ترین رخداد سالانه سینمایی کشور، در طول ادوار مختلف فراز و نشیب‌های بسیاری داشته و در چند دوره اخیر با اضافه شدن بخش بین‌الملل، تجربه‌ای نه چندان موفق را پشت‌سر گذاشته است، بخشی که نه در مورد فیلم‌هایش به موقع اطلاع‌رسانی می‌شد و نه تماشاگر پیگیرش بود و حالا پس از گذشت ۳سال جشنواره فجر با جدایی صفت بین‌المللی، به‌عنوان رخدادی ملی برپا می‌شود و احتمالا در بهار سال آینده باید منتظر بازگشت جشنواره جهانی فیلم فجر باشیم.

جشنواره‌دولت و فاق

رائد فریدزاده، رئیس جدید سازمان سینمایی در حالی حکم منوچهر شاهسواری برای دبیری جشنواره فیلم فجر43 را امضا کرد که کمتر از 90روز دیگر این جشنواره قرار است در بخش‌های مختلف برگزار شود. با این حال فریدزاده با توجه به زمان کم و آغاز ثبت‌نام سازندگان برای حضور در جشنواره از دبیر جدید جشنواره خواست تا بخش ملی از بخش بین‌المللی جدا شود؛ موضوعی که در دهه90 هم در چندین دوره اتفاق افتاد.
پیش از این محمد خزاعی، رئیس پیشین سازمان سینمایی برای دبیری چهل‌وسومین دوره این جشنواره منصوب شده بود، اما پس از تغییر ریاست این سازمان، ‌طبعا باید تغییراتی در دبیری جشنواره فیلم فجر و شیوه برگزاری این رویداد اتفاق می‌افتاد.

از ملی تا بین‌المللی‌شدن

جشنواره فجر تا سال۱۳۷۴ فقط به تولیدات سالانه سینمای ایران می‌پرداخت. از سال۱۳۷۴ جشنواره به‌صورت بین‌المللی برگزار شد. بخش بین‌الملل جشنواره از سال۱۳۹۳ از بخش ملی جدا شد و در اردیبهشت۱۳۹۴ به‌صورت جداگانه برای نخستین دوره به دبیری رضا میرکریمی برگزار شد، اما از سال۱۴۰۱ جشنواره‌های ملی و جهانی فیلم فجر دوباره به‌صورت یکپارچه و واحد برگزار شدند.

‌ جدایی بخش ملی از بین‌الملل
رئیس سازمان سینمایی در بخشی ازحکمش به شاهسواری با اشاره به تفکیک بخش ملی از بین‌الملل آورده است: «شایان ذکر اینکه نظر به اهمیت و نقش ویژه سینما در پیشبرد دیپلماسی فرهنگی و عمومی جمهوری اسلامی ایران در خارج از کشور و حضور جشنواره بین‌المللی فیلم فجر در میان ۱۴جشنواره برتر رقابتی عضو اتحادیه بین‌المللی انجمن تهیه‌کنندگان فیلم، بخش بین‌الملل این رویداد به‌صورت جداگانه در زمان مورد توافق با اتحادیه مزبور، ‌برگزار خواهد شد.»

15دبیر با 43دوره جشنواره
جشنواره فیلم فجر در ۴۲دوره گذشته، ۱۵دبیر داشته. در نخستین دوره حسین وخشوری دبیر این رویداد سینمایی بود. وخشوری همزمان با دبیری در وزارت ارشاد، مسئولیت اداره کل تحقیقات و روابط سینمایی را برعهده داشت.
پس از او در تمامی ادوار، اغلب دبیران جشنواره فیلم فجر یا رئیس وقت سازمان سینمایی بودند یا مدیر بنیاد سینمایی فارابی. در این بین دبیرانی نیز بودند که فعالیت‌های اجرایی داشتند یا در سازمان‌هایی چون صدا و سیما، مرکز گسترش سینمای مستند و...سمت داشتند.

 از تهیه‌کنندگی تا مدیریت خانه سینما
منوچهر شاهسواری، تهیه‌کننده و نویسنده اهل ایران است. وی فارغ‌التحصیل سینما از مدرسه عالی تلویزیون و سینماست. سال۱۳۶۸ فعالیت سینمایی خود را به‌عنوان دستیار کارگردان و برنامه‌ریز با فیلم تمام وسوسه‌های زمین به کارگردانی حمید سمندریان آغاز کرد. در سال۱۳۷۷ ‌همراه احمدرضا درویش، تقی علیقلی‌زاده و محمود بهمن‌پور مؤسسه فرهنگ تماشا را تأسیس کرد. وی در تاریخ ۲۸تیر۱۳۹۵، پس از پذیرفته شدن استعفای رضا میرکریمی به‌عنوان مدیرعامل جدید خانه سینما برگزیده شد.
 از دیگر فعالیت‌های او می‌توان به «قائم‌مقامی خانه سینما»، «عضویت شورای اتحادیه تهیه‌کنندگان و توزیع‌کنندگان فیلم ایران»، «ریاست شورای مرکزی اتحادیه»، «ریاست شورای صنفی نمایش»، «نمایندگی خانه سینما در شورای صدور پروانه ساخت آثار سینمایی»، «مدیریت جشن یکصد سالگی سینمای ایران» و «مدیریت بخش فیلم‌های خارجی بنیاد سینمایی فارابی» اشاره کرد.  حضور شاهسواری در راس مهم ترین رویداد سینمایی کشور واکنش های متفاوتی در پی داشته است.عده ای از حضور این مدیر سینمایی باسابقه سینمایی استقبال کرده و امیدوارند جشنواره امسال پررونق برگزار شود.