خبرگزاری مهر، گروه استان‌ها: همایش بین المللی حضرت جعفر بن ابی طالب علیه السلام ظهر پنجشنبه در سالن قدس مجتمع جامع امام خمینی قدس سره قم برگزار شد.
اصل همایش بین المللی حضرت جعفر بن ابی طالب توسط مجتمع آموزش عالی تاریخ، سیره و تمدن اسلامی المصطفی برگزار شد که حدود بیست نهاد و مرکز علمی نیز در برگزاری این همایش مشارکت داشته‌اند.
این همایش که با عنوان «ذوالجناحین» بود از یکی از اصحاب برجسته پیامبر اسلام صلی الله علیه و آله تجلیل شد که سراسر زندگی او خدمت به اسلام و مکتب بود و از هر مشکلی در این مسیر استقبال کرد.
در همایش ذوالجناحین ۱۹ اثر و مقاله برتر رونمایی و همچنین کلیپی از فرمایشات مقام معظم رهبری مدظله العالی و این همایش به صورت پخش زنده تلویزیونی از طریق شبکه‌های صدا و سیمای جمهوری اسلامی ایران پخش شد.
همایش ذوالجناحین در این راستا تاکنون ۴۳ پیش همایش، نشست علمی و کرسی نقد و بررسی برگزار کرده است و از میان ۴۰۰ مقاله دریافتی، ۸۴ مقاله برگزیده در همایش پذیرش شدند که در قالب مجموعه پنج جلدی منتشر خواهد شد.
حجت الاسلام محمد عبدالمحمدی دبیر علمی این همایش، حضرت جعفر طیار را سنبل ایمان، جهاد و ولایت مداری خواند و اظهار کرد: این همایش سومین رویداد علمی است که توسط مجتمع آموزش عالی تاریخ، سیره و تمدن اسلامی برای تجلیل از اصحاب برجسته و باوفای رسول گرامی اسلام (صلی الله علیه و آله) برپا می‌شود که به عنوان قهرمانان توحید، حق بزرگی بر مسلمانان دارند اما کمتر شناخته شده هستند.
وی ادامه داد: ایشان از خاندان بنی هاشم است که پیش از اسلام نیز به دینداری و توحید شهرت داشتند. او از کسانی است که در شکل گیری قدرت اسلام نقش پررنگی داشت و از قهرمانان مکتب توحید است و از نخستین افرادی به شمار می‌آید که اسلام آورد و سپس به دستور رسول خدا (صلی الله علیه و آله) به حبشه مهاجرت نمود و در سال هفتم هجری، به فرمان پیامبر اسلام به مدینه بازگشت و در جنگ موته به شهادت رسید.
دبیر علمی عمایش، عملکرد جعفر طیار را بیانگر جایگاه برجسته علمی وی دانست که به عنوان اولین سفیر پیامبر (صلی الله علیه و آله) به حبشه مهاجرت کرد.
وی در ادامه به تشریح روند برگزاری همایش پرداخت و گفت: موضوع همایش حدود دو سال قبل در مجتمع تاریخ و معاونت پژوهش المصطفی تصویب شد و کمیته علمی با حضور اساتید از مراکز مختلف تشکیل شد.
حجت الاسلام عبدالمحمدی با اشاره به مشارکت حدود بیست مرکز علمی در این همایش، اظهار داشت: کمیته علمی با برگزاری جلسات متعدد، عنوان و موضوعات همایش را به تصویب رساند و سپس با محققان و پژوهشگران برای تدوین مقالات و کتب توافق به عمل آمد و در مجموع ۸۴ مقاله و ۱۴ جلد کتاب در این همایش به رشته تحریر در آمده است.
وی با بیان برگزاری ۳۵ پیش نشست و چندین کرسی علمی و کمیسیون در مراکز علمی و حوزوی، به برگزاری پنل‌های تخصصی این همایش اشاره نمود و گفت: روز گذشته چهار پنل با موضوع قرآن و حدیث، شخصیت شناسی، منبع شناسی و تاریخ و جغرافیا با حضور اساتید و محققان از کشورهای مختلف برگزار گردید. رویکردهای جدیدی در مقالات همایش وجود داشت و از سطح قابل قبول علمی برخوردار بودند.
دبیر علمی همایش در پایان با اشاره به مشارکت ملیت‌های مختلف در این همایش بین المللی، اظهار کرد: از کشورهای بحرین، پاکستان، نیجریه، افغانستان و… در پنل‌های همایش حضور داشتند و همچنین حدود یک چهارم مقالات در پنل ها توسط خواهران ارائه شد.
آیت الله جعفر سبحانی در ادامه این همایش بین المللی حضرت جعفر بن ابی طالب طی سخنانی با اشاره به برخی نکات چشمگیر در زندگی این شخصیت برجسته تاریخ اسلام اظهار کرد: در قرآن کریم از گروه السابقون در اسلام تجلیل فراوان صورت گرفته است. جعفر بن ابی طالب نیز از نخستین افرادی بود که به اسلام گروید و از السابقون به شمار می‌آید.
معظم له بیان کرد: امیرالمومنین (علیه السلام) می‌فرماید زمانی در مکه مکرمه تحت خیمه اسلام تنها رسول خدا (صلی الله علیه و آله)، همسر ایشان خدیجه (سلام الله علیها) و من حضور داشتیم و در چنین شرایطی جناب جعفر با اشاره پدر بزرگوار خود در کنار پسرعموی خود به نماز ایستاد، بنابراین وی نفر چهارمین فردی است که اسلام آورد.
آیت الله سبحانی، همه توصیفات قرآن کریم برای السابقون را منطبق بر جعفر بن ابیطالب دانست و با اشاره به فشار شدید قریش بر نومسلمانان در سال‌های نخست رسالت پیامبر (صلی الله علیه و آله)، بیان کرد: در چنین شرایطی، ابتدا جمع کوچکی از مسلمانان برای حفظ ایمان خود دست به مهاجرت زدند که در میان آنان سرپرست و شخصیت بارزی وجود نداشت و این مهاجرت ریزش‌هایی به دنبال داشت.
این مرجع تقلید ادامه داد: در مرحله بعدی گروهی متشکل از ده‌ها مسلمان به سرپرستی جعفر بن ابی طالب برای مهاجرت به حبشه حرکت کردند. حفظ امنیت گروه، تهیه هزینه‌های سفر و زندگی در محیط جدید از دیگر چالش‌هایی بود که مهاجران با آن مواجه بودند اما با سرپرستی جعفر بن ابی طالب نه تنها این گروه ریزشی نداشت، بلکه در جامعه حبشه آزادی عمل یافتند.
معظم له با اشاره به تلاش مشرکان برای بازگرداندن مهاجران از حبشه به مکه، عنوان کرد: زمانی که خبر مهاجرت موفق مسلمانان به اهل قریش رسید، تصمیم گرفتند گروهی را به سرپرستی عمرعاص برای بازگرداندن مسلمانان با هدایای فراوان به حبشه اعزام نمایند، اما حعفر بن ابی طالب همانند یک دیپلمات سیاستمدار، هوشمندانه و هنرمندانه اولاً ترسیم جامعی از زندگی جاهلی بت پرستان برای نجاشی ارائه داد و سپس ترسیمی زیبا از اسلام بیان نمود و با قرائت آیاتی از سوره مریم (سلام الله علیها)، تاثیر عمیقی بر حاکم حبشه گذاشت.
آیت الله سبحانی، با اشاره به انتخاب حضرت جعفر بن ابی طالب به عنوان یکی از سه فرمانده اصلی جنگ موته، تصریح کرد: بر اساس روایت‌های تاریخی، هرچند زید بن حارثه به عنوان فرمانده اصلی سپاه اسلام در این جنگ انتخاب شد اما حقیقتاً جناب جعفر بن ابی طالب نقش اول در میان رزمندگان اسلام در این جنگ را عهده دار بود.
حجت الاسلام ناصر رفیعی نیز در بخشی از این همایش با تبریک میلاد با سعادت حضرت زینب کبری (سلام الله علیها) و گرامیداشت سالروز شهادت جعفر بن ابی طالب (علیه السلام) اظهار کرد: فردا سالروز شهادت سه سردار بزرگ اسلام از جمله جعفر بن ابی طالب در سرزمین موته است. جعفر بن ابی طالب رئیس مهاجران به حبشه، شبیه به رسول اکرم خَلقا و خُلقا، صمیمی با رسول اسلام، ذوالجناحین و ذوالهجرتین، بنیان گذار اسلام در افریقا و نخستین شهید آل ابوطالب، فرمانده رشید اسلام، با سخاوت و با عقلانیت، زمان شناس و شیوا در بیان است و جا دارد در ایامی که ما نیز سردارانی را از دست داده‌ایم، بیشتر به این شخصیت‌ها بپردازیم.
وی ادامه داد: در ذیل بیش از سی آیه قرآن کریم نام جعفر طیار آمده است. در سوره حجرات از کسانی که دارای ویژگی ایمان و مجاهدت با مال و جان برخوردار هستند، تجلیل شده است که در روایات مصادیق آن حضرت حمزه عموی پیامبر، امیرالمومنین و جعفر بن ابیطالب (علیهم السلام) هستند.
حجت الاسلام رفیعی تصریح کرد: حضرت جعفر طیار با شناخت زبان و در راس مهاجران به حبشه رفت و برای نخستین بار در ابعاد بین المللی به تبلیغ اسلام پرداخت.
رئیس مجتمع آموزش عالی تاریخ، سیره و تمدن اسلامی با اشاره به تلاش این مجتمع برای تجلیل از شخصیت‌های مظلوم و مدافع ولایت در تاریخ اسلام، خاطرنشان کرد: کارهای علمی بسیار خوبی در این همایش صورت گرفته است و خوشبختانه نتایج و آثار علمی بسیار ارزشمندی پیرامون این شخصیت تاریخی جهان اسلام عرضه خواهد شد.
سید عباس صالحی وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی نیز در همایش بین المللی ذوالجناحین، حضرت جعفر بن ابی طالب علیه السلام را یکی از ستارگان درخشان تاریخ اسلام نامید.
وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی یکی از رهاوردهای سرپرستی حضرت جعفر بن ابیطالب را صیانت از اسلام مهاجران دانست و اظهار کرد: مهاجرت گروهی از نومسلمانان از یک جامعه نسبتاً بدوی به جامعه‌ای متمدن با حفظ و صیانت از عقاید آنان، دستاورد مهم و کار بسیار دشواری بود که جعفر بن ابی طالب به خوبی از عهده آن برآمد.
صالحی در پایان با تاکید بر لزوم امتداد اجتماعی این همایش، خاطرنشان کرد: الگوبرداری از این شخصیت‌های درخشان تاریخی نباید تنها در دایره نخبگانی باقی بماند و باید با استفاده از ظرفیت‌های گسترده حوزه علمیه و شهر مقدس قم، نسبت به نشر این فرهنگ معنوی در سطح جامعه اقدام شود.