سامانه تخصیص برق ایران (ستبا) با هدف ایجاد بستری کارآمد، به منظور توسعه پایدار و بهبود اقتصاد انرژی کشور ایجاد شده و امکان تبادل انرژی بین تامینکنندگان و خریداران را فراهم میکند.
این سامانه که در آدرس https://setba.ir قابل دسترسی است، با دریافت مجوزهای لازم از وزارت نیرو برای تخصیص برق، این امکان را برای نیروگاهها و سایر تامین کنندگان برق از یک سو و خرده فروشان برق از سوی دیگر به وجود آورده است تا به دور از روند انجام مذاکرات طولانی بتوانند برق مورد نظر خود را با قیمتی مطلوب تر از انتظارشان معامله کنند.
سامانه ستبا مانند بازار عمده فروشی برق در ایران، برگزارکننده حراج یکطرفه معاملات برق در ایران است. تفاوت اصلی این بازارگاه، برگزار کردن حراج یکطرفه قیمت دوم است. به این معنی که در بخش فروشندگان برق، پایینترین قیمت برنده این حراج خواهد بود، در حالی که مبلغ معامله با قیمت ثبت شده نفر قبلی خواهد بود. در این حالت اگرچه برنده این حراج تولید کنندهای است که بهترین قیمت را اعلام کرده است اما این معامله فروش با قیمتی بالاتر از قیمت ثبت شده اتفاق خواهد افتاد.
این مکانیزم اجرای معاملات شرایطی را ایجاد میکند که چه خریدار و چه فروشنده قیمت واقعی انتظاری خود را ثبت کنند، تا به دور از چانه زنیهای فرسایشی، معاملات برق محقق شود.
همه نیروگاههای کشور که متصل به شبکه توزیع برق هستند اعم از نیروگاههای بزرگ مقیاس، نیروگاههای تولید پراکنده و همچنین نیروگاههای تجدیدپذیر، میتوانند برق خود را در سامانه ستبا و با شرایطی مطلوبتر از شرایط فعلی عرضه کنند. هر کدام از انواع برق، ساز و کار مشخصی برای تخصیص دارند که سامانه ستبا مناسبات زمانی، بستر معامله و شرایط پرداخت را مدیریت میکند.
سامانه ستبا نه تنها به خرده فروشان برق و نیروگاه داران کمک میکند که به دور از حاشیههای فراوان، برق مورد نیاز خود را در بازه های زمانی ماهانه و یا سالیانه تامین کنند، بلکه با ارائه خدمات تخصصی به بازیگران بازار برق، بدون داشتن تضاد منافع با هیچکدام از بازیگرهای بازار، در ایجاد ساختار به اکوسیستم بازار برق مشارکت میکند.