رامین صرامیفروشانی؛ رئیس پژوهشکده معتمد جهاد دانشگاهی از آغاز ششمین پویش غربالگری و آگاهیبخشی درباره سرطان پستان خبر داد و اظهار کرد: این پویش، با همکاری پژوهشکده معتمد و نهادهای مختلف از جمله شهرداریها و سازمانهای بهداشتی، همزمان با ماه جهانی آگاهیبخشی درباره سرطان پستان از ۱۰ مهرماه الی ۱۰ آبان ماه برگزار میشود.
به گزارش تسنیم، وی با تاکید بر اهمیت آگاهیبخشی عمومی درباره سرطان پستان گفت: سرطان پستان، شایعترین سرطان در میان بانوان است و بر اساس آمارها، بیش از ۱۶ هزار نفر از زنان ایرانی به این بیماری مبتلا هستند. تشخیص زود هنگام این بیماری میتواند به درمان سریعتر و کمهزینهتر کمک کند و از میزان مرگومیر ناشی از آن بهطور قابل توجهی بکاهد.
رئیس پژوهشکده معتمد جهاددانشگاهی افزود: این پویش با هدف افزایش آگاهی عمومی و تشویق به خودمراقبتی، بانوان را به انجام معاینات دورهای و مراجعه به مراکز تخصصی ترغیب میکند. پژوهشکده معتمد به عنوان مرکز اصلی سرطان پستان در کشور، سالانه بیش از ۲۰۰ هزار خدمت درمانی به بانوان ارائه میدهد. در سال جاری نیز قصد داریم با استفاده از شبکه ملی سرطان و چهار واحد استانی، دامنه خدمات غربالگری و درمانی خود را به مناطق بیشتری از کشور گسترش دهیم.
ارائه معاینات رایگان و بستههای آموزشی
صرامیفروشانی به معاینات رایگان اشاره کرد و گفت: در چارچوب این پویش، مراکز تخصصی پژوهشکده معتمد در تهران و دیگر شهرها، معاینات رایگان برای بانوان انجام میدهند. پیشبینی میکنیم امسال با افزایش ظرفیتها، تعداد بانوان معاینه شده نسبت به سال گذشته، حدود ۳۰۰ درصد افزایش یابد.
وی در ادامه تاکید کرد: علاوه بر معاینات، ما بستههای آموزشی متنوعی تهیه کردهایم که به صورت گسترده توزیع خواهند شد. این بستهها شامل مطالب آموزشی در زمینه خودمراقبتی و تشخیص زودهنگام سرطان پستان هستند و هدف آنها ارتقای آگاهی بانوان و پیشگیری از بیماری است.
صرامیفروشانی به نقش نهادهای عمومی در موفقیت این پویش اشاره کرد و گفت: شهرداریهای تهران و دیگر شهرها با ما همکاریهای گستردهای در زمینه نصب بیلبوردهای اطلاعرسانی، توزیع بروشورهای آموزشی و همچنین فراهم کردن فضاهای مناسب برای معاینات و مشاورههای رایگان داشتهاند. این اقدامات نقش مهمی در افزایش آگاهی عمومی و تشویق بانوان به غربالگری ایفا کردهاند.
یک تست برای محاسبه شانس ابتلا به سرطان
وی از توسعه یک تست تخصصی برای محاسبه شانس ابتلا به سرطان خبر داد و گفت: این تست میتواند با دقت تشخیص دهد که هر فرد چه مقدار در معرض خطر ابتلا به سرطان قرار دارد.
صرامیفروشانی با اشاره به اینکه پژوهشکده سرطان معتمد تنها مرکز تخصصی است که موفق به دریافت مجوز از آزمایشگاه مرجع سلامت شده، گفت: این مجوز به ما این امکان را میدهد که به صورت انحصاری این خدمات را ارائه کنیم. این خدمت به پزشکان کمک میکند تا پروتکلهای درمانی را به شکل بهینهتری تعیین کنند و از درمانهای غیرضروری که عوارض جانبی دارند، پرهیز کنند.
وی با تأکید بر ارزش این تست (مامونیواپ)، افزود: این تست به بیمارانی که احتمال ابتلا به سرطان در آنها کم است، کمک میکند تا از درمانهای غیرضروری و هزینههای اضافی جلوگیری شود. در حالی که تستهای مشابه در کشورهای دیگر ممکن است هزینهای چند هزار دلاری داشته باشند، ما توانستهایم این خدمت را در داخل کشور ارائه کنیم.
رئیس پژوهشکده سرطان معتمد، در مورد سهم ژنتیک در ابتلا به سرطان، بیان کرد: آمار دقیقی در این زمینه وجود ندارد، اما میتوان گفت که تا ۲۵ درصد از سرطانها میتوانند به عوامل ژنتیکی نسبت داده شوند. در بسیاری از موارد، فرد حامل یک ژن خاص مانند BRCA۱ یا BRCA۲ است که احتمال ابتلا به سرطان را افزایش میدهد.
عوامل محیطی مؤثر در بروز سرطان پستان
وی در ادامه به عوامل محیطی که میتوانند در بروز سرطان پستان نقش داشته باشند، اشاره کرد و گفت: عوامل مختلفی از جمله استرسهای محیطی، تغذیه و شرایط زندگی میتوانند در این زمینه مؤثر باشند.
اهمیت غربالگری و تشخیص به موقع سرطان
رئیس پژوهشکده سرطان معتمد جهاددانشگاهی، به اهمیت غربالگری و تشخیص به موقع سرطان اشاره کرد و گفت: بحث غربالگری و تشخیص به موقع به هیچ وجه محدود به ماه اکتبر نیست. متأسفانه در کشور ما، نظام درمان محور است و بعد از بروز عارضه، با هزینههای سنگینی مواجه میشویم. در حالی که در کشورهای پیشرفته، پیشگیری با هزینههای کمتری انجام میشود و عوارض کمتری دارد.
صرامیفروشانی با بیان اینکه در این غربالگریها، مشکلاتی در دسترسی به امکانات و تجهیزات پزشکی وجود دارد، تصریح کرد: در بسیاری از این مناطق، امکانات فنی و نرمافزاری بسیار پایین است. با این حال، ما توانستیم چندین مورد از افراد با ریسک بالا و مبتلا به سرطان را شناسایی کنیم و آنها را به مراکز درمانی در تهران اعزام کنیم.
وی افزود: تشخیص به موقع بسیار حائز اهمیت است. حتی در سازمانهایی که غربالگری انجام دادهایم، افرادی با تحصیلات بالا مانند فوق لیسانس، به سرطان مبتلا بودند. این نشان میدهد که سرطان میتواند به راحتی فردی را درگیر کند، در حالی که او از وضعیت خود بیخبر است.
رئیس پژوهشکده معتمد جهاددانشگاهی در پاسخ به پرسشی درباره شانس بقا و عود سرطان بیان کرد: شانس بقا و عود سرطان به زمان تشخیص بستگی دارد. فناوریهای جدید با روشهای ژنتیکی میتوانند شانس عود را تعیین کنند. ما تست تخصصی برای محاسبه این شانس در پژوهشکده راهاندازی کردهایم. این تست با مجوز آزمایشگاه مرجع سلامت، به صورت انحصاری ارائه میشود و به پزشکان کمک میکند تا پروتکلهای درمانی را بهتر تعیین کنند.
وی ادامه داد: این تست که مشابه آن در کشورهای خارجی بسیار گران است، اکنون بهطور محلی در کشور ما توسعه یافته و انجام میشود. با حمایت وزارت بهداشت، مجوز این خدمت در پژوهشکده ما صادر شده است.
سرطان پستان شایعترین سرطان بانوان
در ادامه الفتبخش؛ جراح پستان و معاون پژوهشی آموزشی این پژوهشکده، با بیان اینکه سرطان پستان شایعترین سرطان در میان بانوان ایرانی است، افزود: بر اساس آمارها، در سال جاری شاهد بروز حدود ۱۶ هزار مورد جدید سرطان پستان در کشور هستیم که این نشاندهنده سیر صعودی این بیماری است.
وی به افزایش آمار بروز سرطان پستان در دنیا اشاره کرد و گفت: این آمارها بیانگر این است که ایران در زمینه شیوع سرطان پستان با کشورهای همسایه در یک سطح قرار دارد.
معاون پژوهشی آموزشی پژوهشکده معتمد به تغییرات آماری در سنین تشخیص اشاره کرد و افزود: بسیاری از مردم میپرسند که چرا سرطان پستان در سنین زیر ۴۰ سال نیز مشاهده میشود. واقعیت این است که جمعیت ما به سمت پیری میرود و میانگین سنی تشخیص در ایران به حدود ۴۵ سال رسیده است. این در حالی است که در کشورهای غربی این میانگین بالای ۵۰ سال است.
وی با اشاره به همکاری با شهرداریهای تهران، خاطرنشان کرد: "ما از یک ماه پیش برنامهریزیهای خود را آغاز کردهایم و با همکاری ۸ منطقه شهرداری تهران شامل (مناطق ۱۶، ۱۰، ۱۳، ۲۲، ۴، ۱۴، ۱۹ و ۶) به بانوان خدمات معاینه رایگان غربالگری پستان ارائه خواهیم داد. این همکاری شامل اجاره فرهنگسراها برای برگزاری برنامههای آموزشی و جذب بانوان برای معاینه رایگان خواهد بود.
۲۵ درصد سرطانها وراثتی هستند
در ادامه محمد درزی؛ عضو هیئت علمی پژوهشکده سرطان درباره ارتباط وراثت با سرطان پستان، گفت: حدود ۲۵ درصد از سرطانها، بهویژه سرطان پستان، وراثتی هستند. اما باید در نظر داشت که سرطان یک بیماری چند عاملی یا مالتیفکتوریال است که در آن، نقش ژنتیک و عوامل محیطی توأمان تأثیرگذار هستند.
درزی به اهمیت ترکیب عوامل محیطی و ژنتیکی اشاره کرد و گفت: صرفاً نمیتوان عوامل محیطی را مؤثر دانست. در واقع، ترکیب این دو عامل میتواند به شکلگیری سرطان منجر شود. بهعنوان مثال، جلوگیری از استنشاق مواد شیمیایی و آلودگی هوا از عوامل محیطی هستند که تأثیر مستقیمی بر ساختار ژنوم دارند و میتوانند منجر به شکلگیری تومور شوند.
وی خاطرنشان کرد: ما باید ترس و واهمه افراد از مراجعه برای غربالگری را کاهش دهیم تا در مراحل اولیه، هر گونه زمینه برای شکلگیری سرطان شناسایی و درمان شود.