بازار؛ گروه بین الملل: بازار جهانی نفت طی یک سال گذشته با وضعیتی نامطلوب روبرو بوده است. رکورد اقتصادی فراگیر در سطح جهانی به ویژه چین را می توان مهمترین عامل ریزش ادامه دار قیمت نفت طی ماه های گذشته دانست.

در همین راستا، آزانس بین المللی انرژی روز پنجشنبه هفته گذشته با انتشار تازه ترین تخمین خود از بازار نفت، اعلام کرد که میزان تقاضای جهانی برای نفت تا پایان سال جاری میلادی، تنها حدود ۹۰۰ هزار بشکه در روز افزایش خواهد داشت که دلیل اصلی آن، کاهش تقاضای نفتی چشمگیر و روز افزون در چین است. این در حالیست که آژانس در گزارش ماه گذشته خود، میزان افزایش تقاضای نفتی برای سال جاری را ۹۷۰ هزار بشکه در روز برآورد کرده بود که رقم فعلی، به وضوح نشان دهنده رشد بدبینی آژانس بین المللی انرژی نسبت به بازار نفت طی ماه های آتی است.

آژانس در سال ۲۰۲۳، میزان رشد تقاضا برای نفت در سطح جهانی را ۲.۱ میلیون بشکه در روز اعلام کرده بود و اکنون معتقد است که میزان رشد تقاضا برای سال ۲۰۲۵ نیز بیش از ۹۵۰ هزار بشکه در روز نخواهد بود

آژانس همچنین در بخش دیگری از گزارش خود، میزان رشد تقاضا برای بازار نفت طی نیمه نخست سال جاری میلادی را حدود ۸۰۰ هزار بشکه در روز اعلام کرده که پایینترین میزان رشد تقاضا برای طلای سیاه از سال ۲۰۲۰ به این سو محسوب می شود. آژانس در سال ۲۰۲۳، میزان رشد تقاضا برای نفت در سطح جهانی را ۲.۱ میلیون بشکه در روز اعلام کرده بود و اکنون معتقد است که میزان رشد تقااض برای سال ۲۰۲۵ نیز بیش از ۹۵۰ هزار بشکه در روز نخواهد بود.

افزایش معاملات فروش نفتی به بالاترین سطح تاریخی

نکته مهم دیگری که در بازار نفت حال حاضر جهان به چشم میخورد، تناقض در قانون عرضه و تقاضای بازار است که منجر به افزایش معاملات کوتاه مدت به بالاترین سطح تاریخی شده است. در حالیکه اوپک و شرکت های نفتی اروپایی تقریبا به صورت ماهانه از میزان تولید خود می کاهند که نشانگر کاهش عرضه است، باز هم شاهد کاهش قیمت نفت در سطح جهانی هستیم.

معاملات بازارهای نفتی نشان می دهند که حجم بالایی از معاملات لانگ تبدیل به شورت شده و در حقیقت، فشار فروش در بازار افزایشی رو به رشد را شاهد است. این روند نشانگر کاهش حضور سرمایه گذاران در بازار نفت بوده و اکثر متعاملین را فروشندگان و نه خریداران، تشکیل می دهند

این در حالیست که بر اساس قانون عرضه و تقاضا، با کاهش عرضه باید شاهد افزایش قیمت باشیم و این در حالیست که بیشترین میزان ریزش قیمت نفت را از اوایل ماه سپتامبر به این سو شاهد بوده ایم. نمودار زیر، نشانگر روند قیمت نفت در بازه زمانی یک سال گذشته است که به خوبی میزان ریزش قیمت را نشان می دهد.

از سوی دیگر، معاملات بازارهای نفتی نشان می دهند که حجم بالایی از معاملات لانگ تبدیل به شورت شده و در حقیقت، فشار فروش در بازار افزایشی رو به رشد را شاهد است. این روند نشانگر کاهش حضور سرمایه گذاران در بازار نفت بوده و اکثر متعاملین را فروشندگان و نه خریداران، تشکیل می دهند. روند مذکور حتی برای معاملات آتی بلند مدت نفتی نیز مشاهده می شود. اگرچه برخی کارشناسان، وضعیت فعلی را فرصتی مناسب برای سرمایه گذاری و خرید نفت در بازار محسوب می کنند، اما حقیقت امر این است تا شاخص های تکنیکال نیز، روند نامطلوب فاندامنتال بازار را تایید کرده و احتمال ریزش قیمت در شرایط فعلی بسیار بیش از احتمال افزایش آن است.

لزوم فاصله گرفتن اقتصاد ایران از نفت!

رفتار بازار نفت درست همانند دیگر بازارهای بزرگ جهانی همچون طلا، ارزهای دیجیتال و فلزات اساسی است و از این حیث با یکدیگر اختلافی ندارند. در حقیقت، اقتصاد نفت تنها زمانی پاسخگوی نیازهای شما خواهد بود که وضعیت اقتصاد جهانی شاهد رشد باشد. اما در دورانی مانند وضعیت امروز، کشورهایی که اقتصاد و درآمد آنها بر پایه نفت تنظیم شده، بیشترین میزان ضرر را متحمل خواهند شد.

امروزه کشورهایی چون امارات، قطر و عربستان سعودی در حوزه های مختلفی چون فینتک، تولید برق خورشیدی و هیدروژن به عنوان سوخت آینده جهان و سرویس های لجستیک و ترانزیت متمرکز شده اند که در بلند مدت، رهبری بازار انرژی جهان را همچنان در دستان خود حفظ نمایند

کشورهای عربی حاشیه خلیج فارس طی چند سال اخیر، اقدامات مهم و درخور توجهی برای فاصله گرفتن از بازار نفت به کار بسته اند که مهمترین دلیل آنها برای چنین اقدامی نیز تلاطم بازار و کاهش درآمدهای نفتی است. امروزه کشورهایی چون امارات، قطر و عربستان سعودی در حوزه های مختلفی چون فینتک، تولید برق خورشیدی و هیدروژن به عنوان سوخت آینده جهان و سرویس های لجستیک و ترانزیت متمرکز شده اند که در بلند مدت، رهبری بازار انرژی جهان را همچنان در دستان خود حفظ نمایند. در ایران اما وضعیت به گونه ای متفاوت بوده و حقیقت امر این است که اقتصاد کشور همچنان علیرغم تحریم های شدید شکل گرفته علیه صنعت نفت، وابسته به طلای سیاه است.

این در حالیست که علاوه بر کاهش تقاضای جهانی برای نفت، کشورهای توسعه یافته در حال جایگزین سازی سوخت های فسیلی با سوخت سبز در راستای سیاست های جهانی کربن زدایی هستند. در جهان صنعت نیز شاهد رشد روز افزون خودروهای برقی و جایگزین سازی تدریجی آنها با خودروهای متداول هستیم که در صورت ادامه این روند، میزان تقاضا برای نفت طی دهه های آتی بسیار بیشتر از امروز کاهش یافته که با این حساب، اقتصاد ایران لطمه بزرگ و جبران ناپذیر را متحمل خواهد شد.