آرشام هنرکار؛ بازار: سال‌هاست که معضل قاچاق سوخت و مشکلات فراوان پیش‌آمده ناشی از این پدیده دامن‌گیر سیستان و بلوچستان شده است. سالیان درازی است که سیستان و بلوچستان گرفتار معضلی به نام قاچاق سوخت شده، فراورده‌هایی که سهمیه مازاد دیگر استان‌هاست؛ با توجه به نیاز پاکستان، به قصد خروج غیرقانونی از کشور به سمت این خطه قاچاق می‌شود و مشکلات زیادی را برای مردمان منطقه به بار آورده است.
سوخت کشی یکی از شغل‌های کاذبی هست که این روزها در سیستان و بلوچستان رواج زیادی پیدا کرده است و سود حاصل از آن جوانان زیادی را برای این امر وسوسه می‌کند به‌طوری‌که برخی از افراد شغل‌های خود را رها کرده و رو به سوخت‌کشی آورده‌اند.
اما این سود بالایی که برای بسیاری از افراد یک طمع شده است باعث بروز مشکلات و معضلات متعددی برای شهروندان شده است، افزایش آمار بالای تصادفات منجر به فوت در کنار سود بالایی که برای سوخت‌کش‌ها دارد؛ مشکلات و معضلات بسیاری را برای شهروندان و حتی خود سوخت‌کش‌ها به بار آورده است.
یکی از این مشکلات و معضلات تصادفات جاده‌ای و رانندگی پرخطری است که توسط خودروهای سوخت‌کش در جاده‌های مواصلاتی استان به وجود می‌آید.
با توجه به اینکه سیستان و بلوچستان ظرفیت‌های کشاورزی، شیلاتی و معادن را داراست و فرصت مناسبی برای اشتغال‌زایی جوانان در این استان به شمار می‌رود نیاز است تا با سرمایه‌گذاری و توجه ویژه به این ظرفیت‌ها زمینه اشتغال پایدار و مؤثر برای جوانان جویای کار این استان در نظر گرفته شود.
برخی از جوانان با طمع سود هنگفت و کسب درآمد نجومی به‌اشتباه با بهانه نبود فرصت اشتغال در استان رو به این کار پرخطر می‌آورند، اما ظرفیت‌های بالقوه سیستان و بلوچستان در زمینه اشتغال پایدار در حوزه‌های مختلف این ادعا را رد می‌کند.
سوخت برها مافیای بزرگ سیستان و بلوچستان هستند
مولوی عبدالغنی دهانی، یکی از علمای اهل‌سنت در سیستان و بلوچستان، در گفتگو با خبرنگار بازار، در خصوص معضل قاچاق سوخت در استان بیان کرد: متأسفانه اکنون در استان مافیای بزرگی مانند سوخت برها جلوه خوبی از استان را نشان نمی‌دهد. افرادی هستند که کارشان فروش سوخت بری نیست؛ اما به‌واسطه فقر اقتصادی و تهیه مایحتاج زندگی برای خانواده خود حمل سوخت‌ها را اجباراً انجام می‌دهند.
وی با اشاره به اینکه در سیستان و بلوچستان ظرفیت‌های بسیار ارزشمندی در بخش کشاورزی در جنوب استان وجود دارد، اظهار کرد: کشاورزی در بخش‌های مختلف هنوز به‌صورت سنتی است و بسیاری از افراد زمین‌های کشاورزی را رها کرده و به سمت شغل‌های کاذب روی آورده‌اند که نیاز است در این خصوص مسئولان و متولیان امر برنامه‌ریزی و راهکار مؤثری را اتخاذ کنند.
دهانی ادامه داد: باید کشاورزی مکانیزه و به‌روز به جوانان آموزش داده شود تا علاوه بر ایجاد اشتغال پایدار در استان شاهد سودآوری و حفظ سرمایه برای استان هم باشیم که در این خصوص نیاز است تا هم مسئولاان و هم علما پای‌کار بیایند.
دهانی: در استان گلخانه‌هایی داریم که شاید در کشور نظیر آن نباشد؛ اما امروز این گلخانه‌ها به‌جای کشاورزی محلی برای دپوی سوخت شده است که این امر نظارت دقیقی را می‌طلبد
دهانی در بحث گلخانه‌های جنوب سیستان و بلوچستان اذعان کرد: در استان گلخانه‌هایی داریم که شاید در کشور نظیر آن نباشد؛ اما امروز این گلخانه‌ها به‌جای کشاورزی محلی برای دپوی سوخت شده است که این امر نظارت دقیقی را می‌طلبد و دولت می‌تواند با دادن تسهیلات مناسب و نحوه آموزش کشاورزی به نیروهای ورزیده برای گسترش این گلخانه‌ها اقدام کند تا جلوی مافیای سوخت گرفته شود تا شاهد اتفاقات ناگواری در جاده‌های استان و همچنین گسترش این افراد سودجو نباشیم.
وی در پایان گفت: طرح رزاق که از طرف سپاه پاسداران انقلاب اسلامی پیاده‌سازی شد، طرح بسیار خوبی برای مرزنشینان و خانواده‌های که از نظر فقر اقتصادی مشکل داشتند کار بسیار شایان و ارزشمند است که جای تشکر هم دارد امیدوارم شاهد پیشرفت‌های خوبی در استان سیستان و بلوچستان باهمت مسئولین باشیم.
قاچاق سوخت باعث از بین رفتن شغل‌های ارزشمند می‌شود
در این رابطه سعید تجلیلی، فرماندار سابق سراوان نیز پیش تر با اشاره به شغل سوخت کشی در جنوب سیستان و بلوچستان بیان کرد: قاچاق سوخت و شغل‌های کاذب این‌چنین باعث ازبین‌رفتن شغل‌های ارزشمند دیگر می‌شود، مشاغلی از جمله مکانیک، گچ‌کار، بنا، کارگر ساختمانی، تأسیسات برقی، آبی و گازی و بسیاری از مشاغل فنی همه به سمت مرز کشیده شدند و شغل‌ها به نابودی کشیده شده است.
وی در این مصاحبه عنوان کرده بود: بارها در مجالس مختلف به علما، ریش‌سفیدان، معتمدین و ائمه جماعت تأکیدات بسیاری برای جذب و سوق‌دادن جوانان به سمت اشتغال پایدار داده شده است تا فردا بتوانند زندگی بهتری داشته باشند، اما متأسفانه سایه شوم قاچاق سوخت همچنان بر سر مردم سراوان کشیده است و به‌نوعی تحت‌تأثیر قرار داده و استقبالی از حوزه کار نمی‌شود.
تجلیلی: به‌طورقطع این شیوه کسب درآمد تا چند سال آینده پابرجا نخواهد بود چرا که پاکستان اقدام به بستن مرزهای خود با ایران کرده و تاکنون بخش زیادی از مرز خود با سیستان و بلوچستان را بسته است و همین موضوع سبب شده تا در ماه‌های اخیر خودروهای سوخت بر در برخی معابر غیررسمی با ترافیک سنگین و حتی چند روزه برای ورود به پاکستان مواجه شوند
تجلیلی بیان کرد: به‌طورقطع این شیوه کسب درآمد تا چند سال آینده پابرجا نخواهد بود چرا که پاکستان اقدام به بستن مرزهای خود با ایران کرده و تاکنون بخش زیادی از مرز خود با سیستان و بلوچستان را بسته است و همین موضوع سبب شده تا در ماه‌های اخیر خودروهای سوخت بر در برخی معابر غیررسمی با ترافیک سنگین و حتی چند روزه برای ورود به پاکستان مواجه شوند.
سوخت‌کش‌ها باید پایبند به قوانین راهنمایی و رانندگی باشند
فرامرز دانش، فرماندار شهرستان سرباز نیز در در همین رابطه با گلایه از رانندگی پر خطر سوخت بران بیان کرده بود: متاسفانه سرباز محل گذر سوخت است، تمامی سوختی که حتی از شهرستان‌ها و استان‌های دیگر به مرز سرازیر می‌شود و به شهرهای چابهار و سراوان و راسک ارسال می‌شود باید از شهرستان سرباز عبور کنند و این مسئله صدمات جبران‌ناپذیری به این شهرستان وارد کرده است.
فرماندار سرباز ادامه داد: تعدادی از مردم این مناطق هم به سوخت‌بری مشغول هستند اما نسبت به رفتار غیراصولی سوخت‌بران ناراضی و گلایه‌مند هستند.
دانش با اشاره به اینکه باید برای فرهنگ‌سازی رانندگی مردم این مناطق تلاش بیشتری کرد، گفت: ماشین‌های سوخت‌بر باید دارای پلاک مشخص و مخدوش نباشند و حتما گواهینامه داشته باشند و افرادی که به سن قانونی نرسیده‌اند رانندگی نکنند.
متأسفانه هم مرز بودن سیستان و بلوچستان با پاکستان و گرانی سوخت در آن‌سوی مرز به این معضل دامن می‌زند، این در حالی است که می‌توان از فرصت مرز در زمینه اشتغال پایدار گام برداشت و از خروج این سرمایه ملی به‌صورت قاچاق جلوگیری کرد.
سوخت کشی علاوه بر اینکه جان و سرمایه‌های بسیاری را از مردم استان در مسیر قاچاق سوخت هدر می‌دهد عامل توقف چرخه توسعه و پیشرفت استان خواهد بود.