به گزارش اقتصادنیوز، عبدالناصر همتی در حالی پس از سه سال برای شرکت در سی و چهارمین همایش بانکداری اسلامی در قامت وزیر اقتصاد دولت پزشکیان به ساختمان بانک مرکزی بازگشت که همچنان رئیس کل بانک مرکزی تغییر نکرده است و محمدرضا فرزین، چهره‌ای که حدود یک سال و نیم پیش و در دومین سال فعالیت دولت ابراهیم رئیسی سکان دار ساختمان شیشه‌ای میرداماد شد، میزبانی همایش یاد شده را بر عهده داشت؛ همایشی که البته فارغ از مسایل و موضوعات مطرح شده درباره نظام اقتصادی و بانکداری اسلامی در ایران، به نوعی به محل نزاع تریبونی عبدالناصر همتی و مسئولان فعلی بانک مرکزی تبدیل شد. اما همتی در این نشست چه گفت و چه شنید؟
اولین کنایه با اسم رمز کنترل تورم
عبدالناصر همتی در حالی در این همایش پشت تریبون حاضر شد که در اولین بخش از سخنان خود به شکل تلویحی به اظهارات غلامرضا مصباحی مقدم، عضو شورای فقهی بانک مرکزی کنایه زد و به یادآوری «وظیفه بانک مرکزی در کنترل تورم پرداخت» و گفت: «باید بپذیریم که بانک مرکزی مسئول کنترل تورم است و در قانون جدید هم با قاطعیت تاکید شده است که مسئولیت و وظیفه اصلی بانک مرکزی کنترل تورم است. آقای مصباح گفتند ببینیم، تورم وظیفه بانک مرکزی است نه من ولی به بانک مرکزی کمک میکنیم.»
این در حالیست که مصباحی مقدم هم در سخنانی درباره کنترل تورم و چگونگی اجرای آن گفته بود: «ببینیم آقای همتی با تورم چه کار میکند؟»
البته ماجرا به همین نقطه ختم نشد و سخنان همتی درباره وظیفه بانک مرکزی برای کنترل تورم واکنش محمود بهمنی، رئیس اسبق بانک مرکزی هم در پی داشت که تاکید کرد «بانک مرکزی» و «وزارت اقتصاد» باید توامان به کنترل تورم بپردازند.
انتقاد از سیاست‌های بانک مرکزی
وزیر اقتصاد دولت پزشکیان در ادامه سخنان خود نوک پیکان انتقادات خود را به سمت سیاست‌های بانک مرکزی نشانه رفت و در اولین کنایه خود به محمدرضا فرزین، از سیاست‌های اتخاذ شده توسط بانک مرکزی در طی یک سال و نیم گذشته انتقاد و تاکید کرد نمیتوان همزمان «سیاست تثبیت نرخ ارز» و «رها کردن نرخ بهره» را اجرا کرد و «دو سیاست متفاوت» را در پیش گرفت. «مشکل ناترازی بانک‌ها» مانع اجرای سیاست «رهاسازی نرخ بهره» خواهد شد.
همتی در بخش دیگر سخنان خود به صحبت‌های اخیر خود درباره تورم 35 درصدی و حواشی آن اشاره کرد و گفت: «فکر کردند من نمیدانستم چه گفتم. درحالی مرکز آمار یک آمار دارد و بانک مرکزی آمار دیگری. مرکز آمار می‌گوید تورم 30 درصد است ولی بانک مرکزی 40 درصد.»
در واقع وزیر امور اقتصاد به نوعی «عدم هماهنگی مرکز آمار ایران و بانک مرکزی» در «ارائه آمار تورم» را دستمایه نقد خود کرد و در نهایت از بانک مرکزی خواست تا به شکل شفاف به ارائه آمار واقعی از تورم در کشور بپردازد.
اما یکی از محورهای سخنان همتی که طی چند روز اخیر مورد توجه قرار گرفت و سروصدا به پا کرد، وام ازدواج جوانان بود. معضل مهمی که نظام بانکی با آن رو به روست و در تامین منابع آن دچار مشکل است. همتی چندی پیش برای حل این معضل پیشنهاد «تخصیص لوازم خانگی به زوج‌های جوان» را مطرح کرد. اما واکنش های گسترده به این اظهارات، وزیر اقتصاد را وادار به توضیح کرد و همتی با تاکید بر اینکه: «کی گفتم به جای وام ازدواج کالا بدهید؟ گفتم اگر نیاز دارند و متقاضی هستند از این ابزار استفاده کنید. از وام میلیاردی هیات مدیره‌ها دفاع نمیکنم، برخی می‌گویند انگیزه ندارند هیات مدیره شوند! اگر ندارند پس چرا در این دو هفته در اتاق من را شکستند؟»
شرح سیاست‌های اقتصادی دولت چهاردهم و تک نرخی شدن ارز
سخنان همتی تنها به این نقطه خلاصه نشد و او در ادامه این همایش به شرح سیاست های اقتصادی دولت چهاردهم پرداخت که مهم‌ترین آن پایان وضعیت چند نرخی در بازار ارز بود. وزیر اقتصاد معتقد است باید «قیمت ارز نیما افزایش» و «نرخ ارز آزاد پایین بیاید» و «ارز نیما به ارز آزاد نزدیک شود.» همتی با تاکید بر اینکه «چند نرخی بودن ارز» معنایی ندارد، بیان کرد: «می‌دانم که فشار بیرونی وجود دارد اما نباید بانک مرکزی اجازه دهد که این اتفاق بیفتد. دخالت در نرخ ارز باعث لطمه‌خوردن به صادرات، تراز تجاری و بودجۀ دولت می‌شود که نهایتا منجر به تورم خواهد شد. این دور باطل باید توسط خود بانک مرکزی شکسته شود و من از آن حمایت می‌کنم.»
او استقلال کارشناسی بانک مرکزی را اینگونه تعریف کرد که «بانک مرکزی وظیفه خود را درست انجام دهد و باید بپذیریم وزیر اقتصاد به عنوان تنها عضو ستاد اقتصادی دولت به مجلس پاسخگو است و سیاست‌های اقتصادی پولی، ارزی و مالی باید در هماهنگی انجام شود و دوستان به این موضوع توجه کنند و ما هم به آنها برای تحقق این موضوع کمک میکنیم.»
رفع تحریم‌ها و نظام بانکی کشور
موضوع رفع تحریم ها و پیوستن به FATF که یکی از الزامات مهم برای نظام بانکی کشور محسوب می شود، دیگر محور سخنان همتی بود. وزیر اقتصاد با تاکید بر اینکه «4 دهه از بانکداری اسلامی و تدوین بانکداری بدون ربا گذشته است.»، بیان کرد: «سیستم بانکی در رقابت بین المللی حتی اگر تحریم های بین المللی برداشته شود و عضو FATF بشویم و از لیست سیاه در بیاییم باز هم آغاز شروع مشکلات سیستم بانکی ماست.»
همتی همچنین به حواشی حمایت اخیر خود از کارمندان بانک‌ها اشاره کرد و تاکید کرد «من وظیفه دارم به عنوان وزیر اقتصاد از کارمندان بانکی دفاع کنیم؛ از همه دفاع میکنیم هفته قبل از کشاورزان دفاع کردیم که پولشان را بدهند، از پرستاران و بازنشستگان دفاع کردیم از همه دفاع می کنیم.»
دفاع فرزین از عملکرد بانک مرکزی
اما بازیگر دیگر همایش امروز محمدرضا فرزین، رئیس کل بانک مرکزی بود که همچنان پس از روی کار آمدن دولت چهاردهم در سمت خود باقی مانده است و به نظر نمی رسد به این زودی ها جای خود را به شخص دیگری واگذار کند. فرزین در این همایش به دفاع از اقدامات یک و سال نیم اخیر بانک مرکزی پرداخت و با اشاره به رصد فعالیت بانک ها گفت: «سال گذشته به 8 بانک برنامه اصلاحی دادیم و به صورت ماهانه وضعیت این بانک ها را رصد و ارزیابی می کنیم.»
فرزین «اصلاح نظام بانکی» را نیازمند «کمک نظام اقتصادی کشور» دانست است و با تاکید بر اینکه «برخی ناترازی ها در نظام بانکی» به «بخش دولتی و مجلس» مربوط است، باید همه دستگاه های ذیربط برای رفع این ناترازی ها کمک کنند.
رئیس کل بانک مرکزی همچنین به ارائه آماری درباره «تولید ناخالص داخلی کشور» پرداخت و تاکید کرد بر اساس برآوردهای اولیه «رشد 3.7 درصدی» را تجربه کرد که هرچند در مقایسه با رشد 4.2 درصدی بهار سال گذشته ارقام کمتری به ثبت رسید
∎
نظر شما