خبرگزاری آریا-همایش ملی راهکار‌های نوین توسعه پایدار دریاچه ارومیه با حضور رئیس مرکز پژوهش‌های مجلس شورای اسلامی استادان، دانشجویان و فعالان زیست محیطی در دانشگاه آزاد اسلامی تبریز برگزار شد.

به گزارش خبرنگار ما در آذربایجان شرقی؛ این همایش با ارائه تعداد 19 مقاله علمی در قالب سخنرانی در سه پانل و انتشار تعداد 99 مقاله به صورت پوستر در دانشگاه آزاد اسلامی تبریز ترتیب یافت.

بررسی برنامه‌های ششم و هفتم توسعه کشور در حوزه آب و کشاورزی، بررسی رابطه آتش سوزی با شاخص‌های توپوگرافی و زیست محیطی، همبستگی و مقایسه حوضه‌های آبریز دریاچه ارومیه و رود ارس، بررسی فضایی و زمانی مناطق آسیب پذیر، مدل سازی تغییرات اقلیمی، مطالعه بازچرخانی آب حاکستری و آب‌های سطحی، شبیه سازی رطوبت لایه‌های حاک تحت مدیریت آبیاری و تاثیر اب و هوا بر امنیت غذایی از موضوعات مقالات ارائه شده در این همایش بود.

رئیس مرکز پژوهش‌های مجلس شورای اسلامی در این همایش با تاکید بر اجتناب از نگرش‌های سازه‌ای در طرح احیای دریاچه ارومیه گفت: بر این اساس اعتبارات این طرح‌ها نباید تنها در انحصار وزارتخانه‌های نیرو و جهادکشاورزی باشد.
بابک نگاهداری افزود: اینکه اعتبارات هنگفت احیای دریاچه ارومیه در اختیار این 2 وزارتخانه قرار بگیرد به هیچ عنوان با رویکرد‌های تغییر در اصلاح روش که در کل جهان دیده می‌شود، همخوانی ندارد.

وی اظهار کرد: تزریق بودجه‌های احیای دریاچه ارومیه به وزارتخانه‌های نیرو و جهاد کشاورزی نشان می‌دهد که هنوز جامعیت در اجرای چنین طرح‌های زیست محیطی در کشور وجود ندارد و نگرش‌های سازه محور بر همه چیز ارجحیت دارد، در حالی که دوران سیاست گذاری ساده سپری شده است، چون آسیب‌های اجتماعی، اقتصادی و معیشتی آن بسیار وسیع است.

نگاهداری یادآور شد: برای احیای دریاچه ارومیه باید علاوه بر ایجاد طرح‌های سازه ای، نسبت به مسائل غیر سازه‌ای و نرم افزاری نیز توجه بیشتری شود، چون غفلت از حوزه‌های دیگر و پرداختن به اجرای طرح‌های فیزیکی توسط وزارتخانه‌های نیرو و جهاد کشاورزی چندان نتیجه‌ای ندارد.
وی با اشاره به طرح‌های مختلف وزارت نیرو و جهاد کشاورزی در حوضه آبریز دریاچه ارومیه برای کاهش مصرف آب اظهار کرد: با وجود اینکه هزینه‌های زیادی در این راستا صرف شد، اما آب صرفه جویی شده در حوضه آبریز به هیچ عنوان مدیریت نشد و همین موضوع سبب افزایش اراضی زیر کشت در منطقه شد که این به ضرر بستر دریاچه و نیز زیست بوم مناطق اطراف است.

نگاهداری ادامه داد: همین موضوع نشان می‌دهد که در اجرای طرح‌های احیا تنها به مزارع بسنده کرده و حوزه وسیعی از دریاچه را رها کردیم.
وی یکی از غفلت‌های مهم در احیای دریاچه ارومیه را مربوط به معیشت روستائیان منطقه عنوان و اضافه کرد: متاسفانه در سال‌های اخیر جنبه‌های اجتماعی و اقتصادی اهالی اطراف دریاچه به بوته فراموشی رفت در صورتی که باید توجه داشت بدون همراهی جوامع محلی دستیابی به نتایج مطلوب غیرممکن است.
نگاهداری یکی از آثار منفی بی توجهی به معیشت کشاورزان و روستائیان حوضه آبریز دریاچه ارومیه را افزایش تعداد چاه‌های غیرمجاز عنوان کرد که بر اثر گره خوردن زندگی مردم با کشاورزی صورت گرفته است.

وی انتقال آب از حوضه‌های مختلف به بستر دریاچه ارومیه را غیرعلمی و نادرست خواند و با بیان اینکه این اقدام تبعات منفی دارد افزود: باید برای احیای دریاچه ارومیه همه جانبه به مسایل نگریست و تک محوری در این خصوص جواب نمی‌دهد.
رئیس مرکز پژوهش‌های مجلس شورای اسلامی معیشت مردم حوضه آبریز و مشارکت مردمی را 2 بال مهم احیای دریاچه ارومیه بیان کرد و مشارکت و همکاری همه دستگاه‌ها و نهاد‌های مردمی در این رابطه خواستار شد.

وی بند‌های مختلف قانون برنامه هفتم توسعه کشور درباره مسائل زیست محیطی را مهم خواند و گفت: در ماده 37 این قانون کاهش یک میلیارد مترمکعبی مصارف آب کشاورزی تعریف و تدوین شده است که باید وزارت جهاد کشاورزی آن را دنبال کند.
نگاهداری به بند سوم ماده 39 قانون برنامه هفتم توسعه نیز اشاره و اضافه کرد: بر این اساس کاهش برداشت از منابع آبی و رصد و کنترل صنایع آب بر از سوی وزارت نیرو تکلیف و در بند چ همین ماده نیز راه اندازی سامانه ملی حسابداری آب تاکید شده است.
حوضه آبریز دریاچه ارومیه با مساحت 51 هزار و 876 کیلومترمربع یکی از 6 حوضه آبریز اصلی کشور است که روند خشکیدن و کاهش تراز آبی آن از اواخر دهه 70 آغاز شد و سالانه ارتفاع آن حدود 40 سانتی متر کاهش یافته است.