دانیال معمار؛  سردبیر

صحبت‌های رئیس‌جمهور در روز رأی اعتماد مناقشه‌برانگیز شد. کلی علامت سؤال ایجاد کرد. شبهات و کج‌فهمی‌ها پشت‌ سر هم شکل گرفت. سوءاستفاده رسانه‌های معاند هم به‌سرعت کلید خورد؛ از اینکه کابینه را کابینه رهبر نامیدند و رئیس‌جمهور را در انتخاب وزرایش هیچ‌کاره دانستند تا اینکه کل فرایند رأی اعتماد تشریفاتی است و مجلس اساسا استقلالی ندارد.
اما یک جمله رهبرانقلاب همه این شبهات و کج‌فهمی‌ها را برطرف کرد؛ «آقای رئیس‌جمهور برای انتخاب وزیران با من مشورت کردند. برخی را تأیید و برخی را هم تأکید کردم. تعداد زیادی را هم نمی‌شناختم و نظری نداشتم.» همین یک جمله، گفته‌های پزشکیان در روز رأی اعتماد را اصلاح کرد؛ هم کج‌فهمی‌ها درست و هم فرصت سوءاستفاده از دشمن گرفته شد. یک‌بار دقیق‌تر و جزئی‌تر پیام‌های نهفته در این جمله رهبری را مرور می‌کنیم.
یکم؛ مشخصا معلوم است که رهبری از دولت پزشکیان حمایت ویژه‌ای کرده‌اند. اساسا حمایت رهبری، اتفاق عجیب‌وغریبی نیست. موضع رهبری نسبت به دولت‌ها یک رویکرد ثابت بوده‌است؛ رویکرد حمایتی. علت هم مشخص است؛ در جمهوری اسلامی ایران کاری سنگین‌تر از مدیریت اجرایی کشور وجود ندارد. رهبری حمایت می‌کنند تا دولت بتواند گره از زندگی مردم باز کند. این رئیس‌جمهور را مردم انتخاب کرده‌اند، نه رهبری؛ اما رهبرانقلاب این را وظیفه خود می‌دانند که از خواسته مردم حمایت کنند. آنچه در گذشته وجود داشته «هماهنگی» در مورد برخی از اعضای کابینه بوده است و امروز صحبت از «مشورت» درباره کل وزرا و «تأیید» و «تأکید» روی برخی از آنهاست که نشان از حمایت ویژه دارد. حالا چرا حمایت ویژه؟ بپذیریم که امروز در شرایط ویژه هستیم و نمی‌توانیم زیاد توقف کنیم؛ پس دولت حمایت ویژه می‌خواهد تا سریع‌تر کارش را شروع کند. هم شرایط کشور را ببینیم و هم شرایط منطقه را. حادثه شهادت رئیسی عزیز می‌توانست تبدیل به یک بحران در کشور شود؛ اما حدود ۳‌ماه بعد بدون اینکه خللی در کار کشور ایجاد شود، دولت جدید فرمان را به‌دست گرفته. شرایط منطقه هم که توضیح نمی‌خواهد.
دوم؛ صراحتا در جمله رهبرانقلاب مشخص است که مسئولیت انتخاب وزرا برعهده رئیس‌جمهور بوده است. فرمودند تعداد زیادی از وزرا را نمی‌شناخته‌اند و نظری نداشته‌اند. پس همه انتخاب‌ها از اساس توسط پزشکیان انجام شده است. رهبری کسی را پیشنهاد نداده‌اند. برخی انتخاب‌های رئیس‌جمهور را تأیید و برخی را تأکید کرده‌اند که حتما از این افراد استفاده شود. رهبری پشت بلندگو می‌گویند که نقش مشورتی داشته‌اند. تأیید برخی وزرا هم موضوع جدیدی نیست. در مورد نسبت رهبری و انتخاب وزرا پشت‌پرده‌ای وجود ندارد؛ روال ثابت در همه دولت‌ها، هماهنگی با رهبری در انتخاب وزیران دفاع، امور خارجه و اطلاعات بوده‌است. چرا؟ رهبری در حوزه‌های سیاسی و دفاعی و امنیتی وظایفی قانونی دارند. خب مسلم است که وزرای این حوزه‌ها باید با ایشان هماهنگ باشند. پس تکلیف گفته پزشکیان در مورد وزیر فرهنگ چه می‌شود؟ آنجا که در روز رأی اعتماد گفتند ایشان مسئولیت را نمی‌پذیرفتند و رهبری پیام دادند که حتما بیایند. این همان بخش «تأکید» است. برخی‌ وزارتخانه‌ها برای رهبری در همه دولت‌ها حساسیت داشته‌است؛ مثل فرهنگ و ارشاد. چرا؟ چون خطای سکانداران این وزارتخانه‌ها می‌تواند باعث انحراف کشور از مسیر انقلاب شود.
سوم؛ تأیید و تأکید رهبرانقلاب نظر مشورتی به رئیس‌جمهور بوده‌است، نه به نمایندگان مجلس. جلوتر هم فرمودند که «الحمدلله رئیس‌جمهور توانستند مجلس را هم قانع کنند و این موفقیت بزرگی بود.» از مجلس هم تعریف و تمجید می‌کنند که عملکردش در رأی اعتماد ارزنده بوده است؛ این یعنی استقلال مجلسی که می‌توانست در مورد هریک از وزرا قانع نشود.