دلارام عسگری

آرتفرها یکی از بزرگترین و مهم‌ترین رویدادها و بازارهای هنری هستند. آرتفرها نمایشگاه‌های بزرگ هنری با قصد فروش آثار هنری هستند که گالری‌ها و هنرمندان را گرد هم می‌آورند و معمولا در سطح بین‌المللی برگزار می‌شوند.

 آنها اغلب در بخش‌های مختلف ارائه می‌شوند و علاوه‌بر نمایش و فروش آثار، نشست و ورکشاپ‌های تخصصی هنری نیز در آنها  برگزار می‌شود.

 این رویدادهای هنری به‌‌ویژه در سال‌های اخیر با گرد هم آوردن گالری‌‌داران، دلالان هنری، هنرمندان، مجموعه‌داران و همچنین علاقه‌مندان و خریداران آثار هنری، از سراسر جهان و معرفی استعدادها و روندهای هنری و نمایش و فروش ساده‌تر و جذاب‌تر آثار، نقش مهمی در بازار هنر داشته‌اند.

با توجه به این ویژگی‌های آرتفرها، من نیز وقتی برای چندمین بار اسم پرطمطراق «آرتفر تهران» را شنیدم، تصمیم گرفتم این بار به هیچ قیمتی این رویداد هنری را از دست ندهم؛ پس بلیت تهیه کردم و در آخرین روز از سه روز نمایش، از این نمایشگاه دیدن کردم.

در بدو ورود با دیدن چند اثر قابل قبول بسیار هیجان‌زده بودم، ولی در ادامه در کمال تعجب با آثاری برخورد کردم که توقع دیدن آنها را در رویدادی با عنوان «آرتفر تهران» نداشتم! با نمایشگاهی مواجه شده بودم که در آن غیبت گالری‌ها و هنرمندان مطرح و یا نوظهور مشهود بود و بیشتر آثار در سطح مورد انتظار یک آرتفر هنری نبود و احتمالا برخی از هنرمندان و فعالان هنری حاضر نیز با تصور حضور در یک آرتفر تخصصی در این رویداد شرکت کرده بودند و حذف گالری‌ها که رکن اصلی آرتفرها هستند، در ماهیت آرتفر شبهه ایجاد می‌کرد.

از طرفی وقتی چهره برخی از شرکت‌کنندگان را می‌دیدم که مشخص بود از اینکه بعد از مدت‌ها توانسته‌اند آثار خود را به نمایش دربیاورند خوشحال بودند و یا در ابتدای مسیر هنری خود بودند و از گرفتن گواهینامه شرکت در «آرتفر تهران» بسیار خوشنود به نظر می‌رسیدند، به اهمیت فراهم‌آوردن چنین فضاهایی که به هنرمندان بیشتری امکان دیده‌شدن را بدهد و به اقدامات گروه‌های هنری که برای هنرمندان چنین موقعیتی را فراهم می‌آورند و همچنین به بازدهی حضور در چنین نمایشگاه‌هایی برای هنرمندان،  فکر می‌کردم.

اما مسئله اصلی این است که‌ استفاده نابجا از عناوین و کلمات تخصصی مانند کلمه آرتفر (Art Fair) برای هر نمایشگاه هنری در هر سطح و به هر‌شکلی، کاری غلط و غیرحرفه‌ای است و به نظر می‌رسد مسئولین امر می‌باید در اعطای مجوزهای لازم حساسیت بیشتری به خرج بدهند و در مورد انتخاب نام و وزن کلمات و همچنین ویژگی‌هایی که متقاضیان باید در برگزاری رویدادهای تخصصی هنری بزرگ مانند آرتفر، اکسپو، بی‌ینال و‌... مد نظر قرار دهند، توجه و سخت‌گیری بیشتری انجام شود؛ چرا‌که برگزاری رویدادهایی با چنین عناوینی منجر به جلب توجه مخاطبان هنر در داخل و خارج از کشور خواهد شد و اگر ارائه آن در حدواندازه مورد انتظار انجام نشود، در نهایت به برند ملی و بین‌المللی هنر کشور صدمه 

خواهد زد.