فعال شدن بمب جیوهای در پی ذوب یخهای قطبی
صاحبخبر - تغییرات آب و هوایی و گرم شدن کره زمین باعث میشود یخهای دایمی قطب شمال به طور مکرر ذوب شوند، همزمان جیوه محبوس در خاکی که برای هزاران سال در آن منطقه یخ زده بود نیز آزاد میشود. به گزارش «یورو نیوز»، رودخانه یوکان که از آلاسکا به دریای برینگ میریزد، یخهای دایمی را در امتداد سواحل خود می فرساید و رسوبات را به پایین دست منتقل میکند. با گرم شدن سیاره زمین، این یخهای دایمی قطب شمال که به نامهای پایایخبندان، خاک همیشه یخزده یا خاک منجمد نیز شناخته میشوند، با سرعت بیشتری در حال فرسایش هستند و فلز سمی جیوه را در محیط آزاد می کنند. اگرچه جیوه آزاد شده از ذوب یخهای دایمی فعلا یک تهدید سمی فوری ایجاد نمیکند، اما انتظار میرود آثار آن به مرور زمان افزایش یابد. این جیوه به تدریج در زنجیره غذایی انباشته میشود و ماهیها و حیاتوحش شکار شده به یک خطر بالقوه برای انسانها در آینده تبدیل میشوند. مطالعه جدیدی که توسط محققان کالج ادبیات، هنر و علوم دانشگاه دورنسیف کالیفرنیای جنوبی منتشر شده است، به روشهای دقیقتری برای ارزیابی میزان آلودگی جیوه در قطب شمال میپردازد اما اصلا چرا در قطب شمال جیوه وجود دارد؟ ماجرا از این قرار است که گردش طبیعی اتمسفر به این معنی است که آلایندهها به سمت عرضهای جغرافیایی بالاتر حرکت میکنند. این امر منجر به تجمع جیوه در قطب شمال میشود که توسط گیاهان جذب میشود و سپس هنگامی که این گیاهان میمیرند، به بخشی از خاک تبدیل میشوند. این حجم در بستر خاک منجمد، یعنی جایی که زمین در کل سال منجمد میماند، یخ میزند و طی هزاران سال، غلظت جیوه در خاک جمع میشود. جیوه در این حالت یخ زده، خطرناک نیست. این فلز سمی با ذوب شدن خاک آزاد می شود، فرایندی که به دلیل تغییرات آب و هوایی بیشتر میشود. قطب شمال با سرعتی چهار برابر سریع تر از میانگین جهانی در حال گرم شدن است. این جیوه که قبلاً برای هزاران سال در یخبندان دایمی به دام افتاده بود، اکنون با ذوب شدن یخهای دایمی در حال فرسایش و انتشار در محیط است. این میتواند یک تهدید بزرگ زیست محیطی و بهداشتی برای ۵ میلیون نفر ساکن در قطب شمال و همچنین بیش از ۳ میلیون نفری باشد که در مناطقی زندگی میکنند که انتظار میرود تا سال ۲۰۵۰ یخبندان دایمی خود را به طور کامل از دست بدهند. خطر قرار گرفتن در معرض جیوه از طریق آب آشامیدنی حداقل است، اما بیشتر افراد از طریق رژیم غذایی خود با مقداری جیوه مواجه هستند. علاوه بر این، رسوبات فرسایش یافته اغلب در پایین دست رودخانهها رسوب میکنند. روشهای قبلی برای تخمین سطوح این فلز سمی با محدودیتهایی مانند عمق نمونهبرداری از خاک مواجه هستند که منجر به تنوع قابلتوجهی در نتایج میشود. نمونههای قبلی فقط از سطح ۳ متری بالای یخهای دایمی برداشته شده بود اما مطالعه اخیر نتایج نگران کنندهای داشته است، ایزابل اسمیت، دانشجوی دکترای دانشگاه دورنسیف کالیفرنیای جنوبی و نویسنده مسئول این مطالعه میگوید: «در نظر گرفتن همه این عوامل باید تخمین دقیقتری از کل جیوهای به ما بدهد که میتواند با ذوب شدن خاکهای منجمد دایمی در چند دهه آینده آزاد شود.»∎
نظر شما