جمهوریت –زهرا علی‌اکبری–  سازمان برنامه و بودجه یکی از قدیمی‌ترین تشکیلات اداری در ایران است که در حیات هفتاد و شش ساله‌ی خود فراز و فرودهای متعددی را تجربه کرده و بارها با تغییر نام و تغییر وظایف و مسئولیت‌ها روبرو شده است .

سازمان برنامه و بودجه مسئولیت تدوین، نظارت و اجرای بودجه و همچنین مسئولیت تدوین و نظارت و اجرا بر برنامه‌های توسعه‌ای را عهده‌دار است.

این سازمان که در سال ۱۳۲۷ با هدف اجرای اولین برنامه‌ی توسعه‌ای در ایران راه‌اندازی شده است، در بسیاری از موارد شانی چون شان معرفی وزیر را عهده‌دار بوده است. در بسیاری از دولت‌ها، معاونان این سازمان در قامت وزیر معرفی شده‌اند. فرهاد دژپسند، وزیر امور اقتصادی و دارایی در دولت روحانی و همچنین نمکی، زیر بهداشت، درمان و اموزش پزشکی در این دولت از جمله کسانی هستند که در سال‌های اخیر سازمان برنامه را به قصد پوشیدن ردای وزارت ترک کردند.

این سازمان در سال‌های سپری شده از پیروزی انقلاب اسلامی تا کنون هفده رییس را به خود دیده است و حالا هجدهمین رییس این سازمان با حکم پزشکیان در دفتر ریاست مستقر خواهد شد.

در چهل و شش سال گذشته هفده رییس در این سازمان حضور داشته‌اند. به این ترتیب متوسط عمر ریاست در این سازمان دو سال و هفت ماه برآورد می‌شود که در قیاس با مسئولیت این سازمان، نشان از تغییرات مکرر دارد .

این سازمان در دولت محمود احمدی نژاد به سازمانی بسیار سیاسی بدل شد و تغییرات گسترده‌ای در ان به وقوع پیوست. محمود احمدی‌نژاد کارشناسان این سازمان را آمریکایی خوانده بود و برنامه مصوب توسعه چهارم را نیز کنار گذاشت و از اجرای آن خودداری کرد. وی البته این سازمان را به معاونت  برنامه‌ریزی و نظارت راهبردی ریاست‌جمهوری تغییر نام داد. برخی کارشناسان معتقدند احمدی‌نژاد قصد از بین بردن تشکیلات این سازمان را داشت چرا که معتقد بود در کار دولت خلل ایجاد می‌کند.

مهدی پازوکی، از مدیران قدیمی این سازمان که در شرایط کنونی بازنشسته شده است، به نگارنده می‌گوید درحیات این سازمان دو نفر با آن مخالفت علنی کردند؛ یکی اشرف پهلوی خواهر محمدرضا شاه و دیگری محمود احمدی‌نژاد.

در طول حیات این سازمان پنج برنامه توسعه‌ای در سی سال اول اجرا شده است و در سال‌های پس از پیروزی انقلاب نیز شش برنامه‌ی توسعه‌ای به مرحله اجرا درآمده و هفتمین برنامه نیز در حال اجراست.

جدول زیر دربردارنده نام روسایی است که در این سازمان حضور داشته‌اند.

بیشتر بخوانید:

• مسعود پزشکیان ؛ نهمین رییس‌جمهور ایران شد
• فرزند شهید همت: جلیلی و یارانش هم بازی را باختند هم اخلاق را
• محمد مهاجری: هروقت اکثریت رأی می دهند ما را لوله می کنند
• مسعود پزشکیان رئیس جمهوری دولت چهاردهم کیست؟
• پزشکیان: به همه دست دوستی خواهیم داد
• رئیس مجلس پاکستان به منتخب ملت ایران تبریک گفت
• تبریک عمار حکیم به مقام معظم رهبری، پزشکیان و ملت ایران
• نشست خبری رئیس‌جمهور منتخب امروز برگزار می‌شود
• بشار اسد با تبریک به پزشکیان: مقاومت همچنان رویکرد مشترک خواهد بود
• تبریک پوتین به پزشکیان
• پیام تبریک رئیس‌جمهور عراق به پزشکیان
• دبیرکل شانگهای به پزشکیان تبریک گفت
• تغییر مکان نشست خبری رئیس‌جمهور منتخب
• امیر کویت انتخاب پزشکیان به عنوان رئیس‌جمهور ایران را تبریک گفت
• تبریک رئیس‌جمهور چین به پزشکیان
• نشست خبری پزشکیان لغو شد
• پیام تبریک پادشاه عمان به پزشکیان
• کره جنوبی: مشتاق تقویت روابط دوستانه با تهران هستیم
• آرزوی موفقیت حامد کرزای برای رئیس‌جمهور منتخب ایران
• پیام تبریک پادشاه بحرین و ابراز تمایل برای همکاری با ایران
• آرزوی موفقیت اردوغان برای پزشکیان
• واکنش معاون امنیتی وزارت کشور به فراخوان ها برای برگزاری جشن پیروزی پزشکیان
• دیدار رئیس جمهور منتخب با رهبر انقلاب
• خوبی انتخابات در این بود که نه یک روحانی رئیس جمهور شد، نه یک نظامی
• نخستین واکنش آمریکا به نتایج انتخابات ریاست جمهوری ایران
• آماده تعامل با دولت جدید ایران هستیم
• سه‌قطبی جدید در نقشه سیاسی ایران
• سیدحسن نصرالله به پزشکیان تبریک گفت
• پیروز این انتخابات ملت بزرگ ایران است
• تبریک نهایی را به زمان تحقق وعده‌ها موکول می‌کنم
• جلیلی: وظیفه داریم به قوای سه‌گانه کمک کنیم
• جلیلی به دیدار پزشکیان رفت
• پزشکیان: اگر «رهبری» نبود، تصور نمی کنیم از این صندوق ها «اسم من» در می آمد
• اختلال در فیلترشکن‌ها ترافیک اینستاگرام را ۴۰ درصد کاهش داد
• گاردین: اصلاح طلب ها در ایران جان دوباره گرفتند
• زمان برگزاری جلسات رای اعتماد به وزرای دولت چهاردهم
• نیوزویک: با مسعود پزشکیان احتمال برخی تغییرات مهم در سیاست خارجی ایران وجود دارد
• پاسخ ایران به ادعاهای اتحادیه عرب در نامه به شورای امنیت
• گاردین: پزشکیان برای تغییر در سیاست خارجی با میدان مین روبرو است
• چشم‌انداز سیاست خارجی پزشکیان از نگاه رسانه های غربی
• «مدیریت دشمنی با آمریکا» شرط لازم است
• روزنامه اصولگرا از مرگ اصولگرایی خبر داد
• حامیان لاریجانی هم تحت عنوان اصولگرا در ستاد بودند
• عباس عبدی : اگر پزشکیان نبود ۲۰ تا ۲۵ درصد هم در انتخابات مشارکت نمی‌کردند
• احمدی‌نژاد الان کجاست؟ چه می‌کند؟
• گشایش دیپلماتیک در راه است
• رأی به پزشکیان بخاطر شخصیت اوست نه قومیت گرایی
• واکنش فوری ستاد پزشکیان به یک ادعا درباره فیلترینگ
• قطعی شدن برخی وزرای پزشکیان خبرسازی است
• روزنامه جمهوری اسلامی : هیچ دولتی مقدس نیست / هرکس بیشتر برای آمدن پزشکیان کار کرده، صریح تر نقد کند
• کیهان: می گفتند در سال۱۴۰۰ نظام، رئیسی را رئیس جمهور کرد
• ابطحی: کیهان منبع تغذیه افراطی‌هاست
• عکس این دو مهندس را به جای مقامات‌‎ ‎‌کشور در صفحۀ اول بگذارید!
• درخواست ستاد انتخاباتی پزشکیان از مردم / این موارد را اطلاع دهید
• دیدار رئیس جبهه اصلاحات با رئیس‌جمهور منتخب
• روزنامه‌نگار نزدیک به رییس جمهور منتخب: انتشار نام و فهرست برخی کمیته‌های انتخاب کابینه دولت پزشکیان در فضای مجازی دقیق نیست
• گزارش ظریف از روند بررسی و پیشنهاد اعضای هیئت دولت
• جبلی: ظریف امشب میهمان تلویزیون است
• سیاست خارجی دولت پزشکیان
• سعیدجلیلی: دولت سایه را جدی تر دنبال می کنم
• زیدآبادی: سعید جلیلی اگر خواهان ادامه ی فعالیت سیاسی است، به‌جای «دولت سایه»، حزب تشکیل دهد
• جلیلی شکست را بپذیرد و از سایه به آفتاب بیاید
• لیست زنانی که در دولت پزشکیان وزیر می شوند
• ۵ هدیه رهبری به دولت پزشکیان
• جزئیاتی از مهمانان مراسم تحلیف مسعود پزشکیان
• همه باید بدون سهم خواهی به پزشکیان کمک کنند
• حدادعادل: سوابق پزشکیان هیچ نقطه‌ منفی ندارد
• همه چیز درباره تنها شرکت ثبت شده مسعود پزشکیان
• اطرافیان پزشکیان در دیدگاه‌های سیاسی و عقیدتی با رئیس‌جمهور منتخب فاصله‌ای متضاد دارند
• مخالفت ها با حضور رحمانی فضلی در کابینه پزشکیان بالا گرفت
• در دیدار بذرپاش و پزشکیان چه مسائلی مطرح شد؟
• آنچه در جلسه جبهه اصلاحات با پزشکیان گذشت
• پزشکیان نشان داد می توان دروغ نگفت و رئیس جمهور شد
• پزشکیان نه “اسب زین” شده که “خر لنگ” تحویل می گیرد
• نمایندگان۸۶ کشور در تحلیف پزشکیان شرکت می‌کنند
• اطلاعیه مهم شورای اطلاع‌رسانی دولت پزشکیان+جزئیات
• ادعای کرباسچی: پزشکیان را تهدید می کنند
• دولت پزشکیان باید اول به حل چه چالش‌هایی بپردازد؟
• حمایت اعضای شورای راهبری دولت چهاردهم از همجنس بازی واقعیت دارد
• پادشاه عربستان به پزشکیان نامه نوشت
• ظریف: در حد رسمیت یافتن یک مسئولیت مشورتی در خدمت رئیس‌جمهور خواهم بود
• حمله امام جمعه سمنان به ظریف در آنتن زنده صداوسیما
• آخرین وضعیت معرفی اعضای کابینه به روایت عارف
• واکنش کیهان به حکم پزشکیان برای ظریف
• مسعود پزشکیان سه‌شنبه وزرایش را به مجلس معرفی می‌کند؟
• سید حمید پورمحمدی رئیس سازمان برنامه و بودجه شد
• طیب‌نیا مشاور عالی رئیس جمهور شد
• شهرام دبیری معاون امور مجلس رئیس جمهور شد
• ردپای «فراکسیون مستقلین» در چینش کابینه پزشکیان؟
• قالیباف گفت قرار شده پزشکیان کارهایی برای رفع فیلترینگ انجام دهد
• شیوه رای نمایندگان مجلس به وزرای پیشنهادی مسعود پزشکیان چگونه خواهد بود؟