علم کامپیوتر روز‌به‌روز در حال پیشرفت و وابستگی مشاغل به هوش مصنوعی یا AI رو به افزایش است. مشاغل هوش مصنوعی در بسیاری از حوزه‌ها از جمله بهداشت و درمان، مالی، خرده‌فروشی، خودروسازی و... کاربرد دارد. پیشرفت‌های اخیر در هوش مصنوعی همچنان در حال تغییر نحوه زندگی و کار ما هستند و انتظار می‌رود که این تکنولوژی دنیا را تحت تاثیر قرار دهد. اگر دوست دارید با مشاغل هوش مصنوعی بیشتر آشنا شوید و بدانید حقوق و درآمد افرادی که در این حوزه کار می‌کنند چثدر است، این یادداشت را تا انتها بخوانید.

 

حوزه‌های کاری هوش مصنوعی

حوزه‌های کاری هوش مصنوعی بسته به اینکه چقدر به رفتارهای انسانی شبیه باشند و از استدلال و منطق انسانی تبعیت کنند، به دو دسته‌ی کلی تقسیم می‌شوند:

1.     مشاغل هوش مصنوعی محدود یا ضعیف

Narrow or Weak AI برای انجام وظایف خاص طراحی شده است و فقط در زمینه‌ای که برای آن برنامه‌ریزی شده کار می‌کند. افرادی که در این حوزه کار می‌کنند از هوش مصنوعی جهت انجام وظایف محدودی استفاده می‌کنند که در زیر چند نمونه از آن آورده شده است:

طراحی دستیاران مجازی  (Virtual Assistants)

دستیار مجازی وظایفی مانند تنظیم یادآوری‌ها، پاسخ به سؤالات ساده، پخش موسیقی و کنترل دستگاه‌های هوشمند خانگی را انجام دهد و مشهورترین نمونه‌های آن Siri (اپل)، Alexa (آمازون) و Google Assistant هستند.

ازآنجایی‌که مشاغل هوش مصنوعی به کمک تسلط بر زبان‌های برنامه‌نویسی قابل‌انجام است، با استخدام برنامه نویس پایتون می‌توان از قدرت هوش مصنوعی برای هوشمندسازی کسب‌وکار استفاده کرد.

فرصت‌های استخدام برنامه نویس با روی کار آمدن مشاغل هوش مصنوعی نه‌تنها از بین نمی‌رود، بلکه تقویت شده و می‌توان به کسب حقوق بالای 100 هزار دلار هم دست پیدا کرد.

طراحی ربات‌های چت  (Chatbots)

چت‌بات یکی از شناخته‌شده‌ترین نمونه‌های هوش مصنوعی است. چت‌بات‌ها قادر به پاسخگویی به سؤالات مشتریان و ارائه پشتیبانی در مورد مسائل خاص هستند و از آن‌ها در پلتفرم‌های مختلف (اپلیکیشن‌ها، وب‌سایت‌ها) و خدمات مشتری مانند چت‌بات‌های بانکی و چت‌بات‌های پشتیبانی فنی استفاده می‌شود.

طراحی سیستم‌های توصیه‌گر  (Recommendation Systems)

این سیستم‌ها بر اساس تاریخچه استفاده کاربر و الگوریتم‌های یادگیری ماشین، محصولات، فیلم‌ها، موسیقی‌ها و محتوای دیگری را به کاربر پیشنهاد می‌دهند. در انواع پلتفرم‌های پخش فیلم ایرانی، اپلیکیشن‌های پخش موسیقی و حتی شبکه‌های اجتماعی نظیر اینستاگرام و تیک‌تاک از این فناوری استفاده شده است. توصیه‌گرهای نتفلیکس، آمازون، اسپاتیفای از جمله مشهورترین موارد استفاده Al در این زمینه است.

طراحی سیستم‌های تشخیص تصویر و تشخیص چهره  (Image and Facial Recognition Systems)

این سیستم‌ها قادر به تشخیص و شناسایی اشیا و چهره‌ها در تصاویر و ویدئوها هستند. بسیاری از سیستم‌های امنیتی، سیستم‌های تشخیص هویت تلفن‌های همراه، سیستم‌عامل‌های لپ‌تاپ و تبلت مجهز به این فناوری هستند. سیستم تشخیص چهره فیس‌بوک و اپلیکیشن‌های تشخیص تصویر گوگل از جمله مشهورترین نمونه‌های این تکنولوژی هستند.

2.     مشاغل هوش مصنوعی عمومی یا قوی

General or Strong AI دارای توانایی‌های شناختی و استدلالی مشابه با انسان است و می‌تواند هر کاری را که انسان قادر به انجام آن است، انجام دهد. این نوع هوش مصنوعی هنوز به طور کامل تحقق‌نیافته است و همچنان در مرحله تحقیق و توسعه قرار دارد.

متخصص یادگیری ماشین (Machine Learning)

در ماشین لرنینگ به‌جای آنکه یک برنامه‌نویس خط‌به‌خط کدنویسی کند، ماشین (نرم‌افزار) به شکل اتوماتیک برنامه‌نویسی می‌کند و کدهای خود را هرچند وقت یک‌بار به‌روز می‌کند.

اگرچه بسیاری معتقدند ماشین لرنینگ فرصت‌های استخدام برنامه‌نویس را در آینده متزلزل خواهد کرد، عده‌ای دیگر معتقدند بسیاری از مشاغل در آینده نیاز به اپراتورهای ماشین لرنینگ دارند که برنامه‌نویسان می‌توانند در این پوزیشن شغلی استخدام شوند. Machine Learning در مشاغل مهندسی، پزشکی و... استفاده می‌شود و میانگین درآمد متخصصان آن در آمریکا بین 131 هزار دلار تا 152 هزار دلار در سال است.

متخصص یادگیری عمیق  (Deep Learning)

در یادگیری عمیق که زیرشاخه‌ای از یادگیری ماشین است، از شبکه‌های عصبی مصنوعی با لایه‌های متعدد (شبکه‌های عصبی عمیق) برای مدل‌سازی و تجزیه‌وتحلیل داده‌های پیچیده استفاده می‌شود. این روش در حوزه‌هایی مانند تشخیص گفتار، بینایی ماشین و پردازش زبان طبیعی  کاربرد دارد و تاکنون بسیار موفق بوده است.

متوسط حقوق یک متخصص Deep Learning در آمریکا بین 130 تا 170 هزار دلار در سال است و افرادی با تجارب بیشتر که در شرکت‌های بزرگ مشغول به کار هستند، حتی تا 220 هزار دلار در سال هم درآمد دارند.

متخصص پردازش زبان طبیعی  Natural Language Processing یا NLP

در این شاخه از هوش مصنوعی، متخصصان به دنبال راهی هستند که گفتگوی انسان را به ماشین (نرم‌افزار) آموخته و به این وسیله راهی برای تعامل میان انسان و ماشین پیدا کنند. درحقیقت به کمک این زیرشاخه از هوش مصنوعی، ماشین می‌تواند صحبت انسان را مورد آنالیز قرار داده و پاسخ سؤالات او را بدهد یا تحلیل‌های موردنیاز انسان را در اختیار او قرار دهد. Chat GPT بارزترین نمونه پردازش زبان طبیعی است.

آشنایی با تکنیک‌های NLP، تجربه با ابزارهایی مانند SpaCy و NLTK، برنامه‌نویسی به زبان‌هایی مانند Python از جمله مهارت‌هایی است که یک متخصص پردازش زبان طبیعی باید بداند. حقوق سالانه این موقعیت شغلی در آمریکا سالانه بین 115 تا 145 هزار دلار است.

متخصص روباتیک (Robotics Specialist)

متخصص رباتیک، مسئول توسعه و برنامه‌ریزی سیستم‌های رباتیک، استفاده از الگوریتم‌های یادگیری ماشین برای بهبود عملکرد ربات‌ها است. افراد در این سمت شغلی باید به زبان‌های برنامه‌نویسی C++ و Python، تجربه با پلتفرم‌های روباتیک مانند ROS (Robot Operating System) مسلط بوده و با الگوریتم‌های AI آشنایی کافی داشته باشند. براساس منابع رسمی، متوسط حقوق سالانه متخصصان این حوزه، سالانه 100 تا 130 دلار گزارش شده است.

تحلیلگر کسب‌وکار هوش مصنوعی  (AI Business Analyst)

نیازمندی‌های کسب‌وکار، شناسایی فرصت‌های استفاده از  AI، کمک به توسعه استراتژی‌های AI از جمله مسئولیت‌هایی است که بر دوش تحلیلگر کسب‌وکار هوش مصنوعی گذاشته می‌شود. در این مسئولیت امور مارکتینگ و مدیریت برندها با کمک هوش مصنوعی انجام می‌شود. ماکزیمم حقوق سالانهٔ تحلیلگر کسب‌وکار AI 120 دلار و کمترین مقدار آن 90 هزار دلار گزارش شده است.

جمع‌بندی

بسیاری از کمپانی‌های بزرگ جهان اول در جستجوی استخدام متخصصان این حوزه با پیشنهاد حقوق سالانه بالای 100 هزار دلار هستند. گرچه بسیاری معتقدند که هوش مصنوعی در حال تهدید فرصت‌های استخدام برنامه نویس ها است، اما برنامه‌نویسان پایتون یا C++ در بسیاری از تخصص‌های فوق مشغول به کار می‌شوند.