عاطفه جعفری، خبرنگار گروه فرهنگ: روح‌الله رجایی (که خداوند رحمتش کند) در کتاب «زان تشنگان» نشر اطراف، وقتی از امام حسین(ع) می‌گوید، او را امام حسین(ع) همه می‌داند و خودش را مدیون پدربزرگی که او را عاشق کربلا کرد. او در بخشی از روایت این کتاب نوشته: «پدربزرگم کربلایی‌محمد‌رحیم پیرمرد چیزفهمی بود که شوق و عشق کربلا را در دلم کاشت و بزرگ‌ترین ارثی را برایم گذاشت که می‌شد و می‌توانست. فقط خواسته‌ام از پیرمردی روستایی بنویسم که امام حسین(ع) را جور عجیبی دوست داشت. حکیم ساده و کوچکی که غریب‌ترین حرف‌های جهان را در سال‌های کودکی در گوشم تکرار کرد. هنوز صدایش در گوشم است که رو به کربلا می‌ایستاد و سعدی می‌خواند که: «تو صبر از من توانی کرد و من صبر از تو نتوانم.» خیال کرده‌ام اگر درباره او چیزی نمی‌نوشتم و آنچه از او با چشم‌های خودم دیده و با گوش‌های خودم شنیده بودم را جایی ثبت نمی‌کردم، چیزی بزرگی به او بدهکار بودم. کربلایی محمد‌رحیم در چشم من عاشق‌ترین مردی است که تاکنون در این جهان زیسته است. خواستم شما هم روایت این عاشقی را خوانده باشید، همین.»
برنامه مهلا در این پنج سال توانسته دنبال‌کنندگانش را راضی نگه دارد. مخاطب گویی در کنار میهمان می‌نشیند و خاطرات خودش را از زبان او مرور می‌کند. فصل پنجم برنامه با تیم جدیدی شکل گرفته است و برای اینکه بیشتر از این برنامه بدانیم به سراغ محمدرضا ماندگاران، تهیه‌کننده این فصل از برنامه رفتیم تا برایمان از رویکردی که برای این برنامه انتخاب کرد، بگوید.
سوال اول را از تغییرات فصل جدید پرسیدم و او در مورد این موضوع گفت: «در سال‌های گذشته قرار بر این بود که روایت مردم و گروه‌های مختلف از امام حسین(ع) شنیده شود. امسال تیم برنامه‌ساز تلاش کرد علاوه‌بر این موضوع به برش‌هایی از زندگی سیدالشهدا که قبلا کمتر به آن پرداخته شده اشاره کند و نظرات میهمانان در مورد این موضوعات شنیده شود.»
میهمانان تفکر و هنرشان را در مسیر حسین داشتند
یکی از ویژگی‌های مهم این برنامه‌ها، میهمانانی است که در آن حاضر می‌شوند و به سوالاتی که محمدحسین پویانفر می‌پرسد، جواب می‌دهند. از ماندگاران درخصوص معیار انتخاب میهمانان پرسیدم و او گفت: «معیار انتخاب میهمانان، پرداخت به شخصیت افرادی است که هنر و تفکر خود را در مسیر امام حسین(ع) بنا کرده‌اند و از نگاهی تازه است و افرادی که بتوانند به این شکل به زندگی‌شان پرداخت، از طرف برنامه دعوت شدند.»
تفاوت در مخاطب
برنامه مهلا و برنامه‌های دیگری که مانند این هستند، در شبکه نمایش خانگی پخش می‌شوند و طبیعتا با برنامه‌هایی که در رسانه ملی ساخته می‌شود تفاوت‌هایی دارند، از تهیه‌کننده درخصوص تفاوت‌های این دو مدل برنامه‌سازی پرسیدم که وی گفت: «مهم‌ترین تفاوت برنامه‌سازی در پلتفرم و رسانه ملی تفاوت در نگاه مخاطب است و این موضوع در طراحی و ارائه برنامه تفاوت‌هایی ایجاد می‌کند.»
خط قرمز مهلا
برنامه‌سازی در تلویزیون و شبکه نمایش‌خانگی همان‌طور که گفتیم تفاوت‌هایی دارد و گاهی خط قرمزهایی هم به آن می‌رسد؛ از ماندگاران در مورد خط قرمزهای مهلا پرسیدم که او گفت: «تنها خط قرمز ما در برنامه مهلا، شخصی کردن امام حسین(ع) برای یک گروه خاص است.»
مهلا می‌خواهد حب‌الحسین یجمعنا باشد
ممکن است برخی گمان کنند سوگواری برای امام حسین(ع) یک آیین تکرارشونده است، اما جنس محرم هر سال و تفاوت‌های آن با سال‌های قبل و تاثیرات اجتماعی‌ای که در جامعه می‌گذارد، نوع مواجهه هر سال ما با عزای حسین(ع) را تازه و نو نگه می‌دارد. از ماندگاران در مورد مهلا و این تغییرات پرسیدم و او در جواب به زیست‌بوم ایرانی‌ها در نسبت با امام حسین(ع) اشاره کرد و گفت: «در زیست‌بوم ما امام حسین(ع) به معنای خاطرات دوست‌داشتنی کودکی از اجتماع‌های ساده و بی‌ریای هیات‌های محلی است که فارغ از دیانت، گویی بخشی از فرهنگ ماست. به همین دلیل است که ما در اجتماعات حسینی افرادی از ادیان دیگر نیز مشاهده می‌کنیم. ما سعی کردیم همان شعار «حب الحسین یجمعنا» را داشته باشیم. تاکید بر مغناطیس امام حسین(ع) که در این ایام، همه افراد با همه سلیقه‌ها را هم‌سو می‌کند، تاکید ما در برنامه مهلاست.»
خاطرات بچه‌های سندرم داون
مهلا در فرآیند تولید حتما خاطراتی را برای کسانی که برنامه را می‌سازند، شکل می‌دهد؛ خاطراتی که ماندگاران هم در پایان گفت‌وگوی‌مان به آن اشاره کرد و و گفت: «چند نفر از عزیزان سندرم داون که بعد از حضورشان در هیات ریحانه‌النبی، شرایط حضورشان در عتبات عالیات فراهم شده بود، برای دیدار با آقای پویانفر در پشت صحنه برنامه حاضر شدند. فضا آنقدر پر‌شور و حسینی بود که بدون هماهنگی قبلی، به یک برنامه مجزا تبدیل شد که به‌شخصه بسیار این قسمت را دوست دارم.»