1. سه روز مانده به انتخابات 8 تیرماه رهبر انقلاب در دیدار مردمی عید غدیر خطاب به نامزدهای انتخابات چنین توصیه می کنند که «و امّا توصیه و عرض ما به نامزدهای انتخابات؛ من به این حضرات محترم عرض می کنم با خداوند خودتان عهد کنید که اگر موفّق شدید و توانستید مسئولیّتی به دست بیاورید، کسان و کارگزاران خود را از کسانی قرار ندهید که ذرّه‌ای با انقلاب زاویه دارند. آن کسی که با انقلاب، با امام راحل، با نظام اسلامی ذرّه‌ای زاویه داشته باشد، او به درد شما نمی خورد؛ او همکار خوبی برای شما نخواهد بود. آن کسی که دلبسته‌ آمریکا باشد و تصوّر کند که بدون لطف آمریکا نمی شود قدم از قدم برداشت در کشور، او برای شما همکار خوبی نخواهد بود، او از ظرفیّت‌های کشور استفاده نخواهد کرد. او خوب مدیریّت نخواهد کرد؛ آن کسی که راهبرد دین و شریعت را مورد بی‌اعتنایی قرار بدهد، برای شما همکار خوبی نخواهد بود. کسی را انتخاب کنید که اهل دین، اهل شریعت، اهل انقلاب، اهل اعتقاد کامل به نظام باشد. اگر شما نامزدهای محترم یک چنین عهدی با خدای خودتان ببندید، بدانید که همه‌ کارهایی که برای انتخابات می کنید، حسنه خواهد بود.» براین اساس دو نکته اساسی قابل برداشت است: نخست، توجه به حلقه های نزدیک تصمیم ساز و تصمیم گیر و البته گزینه های کابینه چهاردهم و دیگری، مسئله مرزبندی شفاف با نظام سلطه دو موضوعی است که آقای پزشکیان از همین ابتدا می بایست به آن حساسیت ویژه ای داشته باشند.

2.آقای پزشکیان گرچه یکی از سه گزینه جبهه اصلاحات بود اما با توجه به سوابق سیاسی و اجرایی اش این موضوع را می‌توان جمع بندی کرد که ایشان یک عنصر سیاسی حزبی نیست؛ موضوعی که خود ایشان به صراحت بر آن اذعان کرده‌اند و می کنند؛ چهره های حزبی اصلاح طلب همچون آقایان عباس عبدی و ابطحی نیز به آن اشاره کرده اند. لذا کابینه ایشان  این ظرفیت را دارد که یک کابینه منحصر به جریان اصلاح طلبی تعریف نشود.

3.آنچه در مورد حلقه ها یا عناصر موثر بر آقای پزشکیان می‌توان گفت این است که چهره هایی از جریان اصلاح طلبی و اعتدالی به ایشان نزدیک هستند و طبیعتا در تعیین کابینه و سیاست های ایشان حداقل در یک سال اول دولت چهاردهم موثر خواهند بود. البته در مورد نسبت جبهه اصلاح طلبی و آقای پزشکیان، مسلم است که آقای پزشکیان گرچه در سیاست های اعلامی سعی کرده هیچ گونه وامداری به جبهه اصلاح طلبان را بازنمایی نکند،  بدیهی است که در صورت عدم حمایت یکپارچه جبهه اصلاح طلبی از آقای پزشکیان امکان رای آوری ایشان به سهولت میسر نبود. در این شرایط به نظر می‌رسد امکان برگشت بخش هایی از جریان اصلاح طلبی به ساختار حاکمیت کشور مهیا شده است که البته فرصت و تهدیدهای خود را دارد و می بایست مد نظر آقای پزشکیان قرار گیرد.

4.از جمله ظرفیت های آقای پزشکیان به خصوص با توجه به سبد رایی که داشته اند، مسئله ترمیم شکاف های قومیتی و مذهبی است. لذا به نظر می رسد آقای پزشکیان این ظرفیت را دارد که در یک دوره چند ساله مسئله ترمیم گسل های مذهبی و قومیتی را در دستور کار دولت خود قرار دهند. طبیعتا در صورت پیشبرد چنین رویکردی، در این مقطع زمانی می بایست با تحرکات پساانتخاباتی که شکاف های قومیتی و مذهبی را تحریک می کند برخورد شود.

5.با توجه به ویژگی های شخصیتی، سیاسی و سوابق عملکردی آقای قالیباف و آقای پزشکیان، این دو به عنوان روسای دو قوه می‌توانند عامل  هم افزایی های مجلس و دولت باشند. طبیعتا تمرکز این هم افزایی بر ویژگی های شخصی این دو فرد است. در عین حال از این واقعیت نمی توان چشم پوشید که در بدنه دولت و مجلس اصطکاک‌هایی قابل پیش‌بینی است اما بدیهی است که  در صورت هماهنگی روسای دو قوه اصطکاک های بین دو قوه می تواند مشابه مجلس یازدهم با دولت دوازدهم نباشد.

6.پیرو نکته قبلی با توجه به ترکیب مجلس دوازدهم و جبهه بندی های صورت گرفته در زمان انتخابات ریاست جمهوری، همچنین فعالیت برخی چهره های سیاسی اصلاح طلب و اعتدالی با مواضع رادیکال، مدیریت و کنترل چهره ها و جریان های تندرو برای کنترل فضای سیاسی کشور در پساانتخابات موضوعیت دارد. طبیعتا در این شرایط طیفی از جریان اصلاح طلبی و اصولگرایی از تشدید دو قطبی اصلاح طلبی و اصولگرایی استقبال می کنند.

7. یکی از مسائلی که رهبر انقلاب پس از انتخابات اسفندماه مجلس به آن اشاره کردند، غفلت تاریخی از مسئله«همدلی اجتماعی» است. مسئله ای که ابعادی از خود را در کاهش میزان مشارکت در انتخابات های اسفند ۱۴۰۲ و تیر ۱۴۰۳ نشان داد. حال با توجه به ظرفیت ایجاد شده پس از انتخابات ریاست جمهوری و برگزیده شدن آقای پزشکیان به‌عنوان شخصیتی که توانسته با توده مردم ارتباط برقرار کند، می بایست به مسئله افزایش سرمایه اجتماعی نظام جمهوری اسلامی در یک بازه زمانی معقول توجه کرد.

8. پیاده نکردن رئیس جمهور از قطار انقلاب؛ یکی از موضوعاتی که آقای پزشکیان در مناظرات انتخاباتی و در مواضع اعلامی بر آن تاکید داشتند این موضع بود که «به هیچ دسته یا جریان سیاسی تعلق ندارم و خود را وامدار هیچ گروهی نمی دانم.» فارغ از سیاست های اعمالی، این موضع گیری اعلامی آقای پزشکیان ظرفیت آن را دارد که ایشان را از ادبیات رایج اصولگرایی و اصلاح طلبی خارج و در چهارچوب ادبیات انقلابی و جریان انقلابی تعریف کند.

9 .به رسمیت شناختن ویژگی های دولت چهاردهم؛ با توجه به نکته قبلی یکی از مواردی که در مورد دولت آقای پزشکیان باید به آن توجه کرد اعطای تشخص منحصر به فرد به این دولت است. دولتی که نه اصولگرا باشد و البته می‌تواند اصلاح طلب هم نباشد؛ دولتی که طبیعتا به دلایل رویکردی و خاستگاه نمی تواند امتداد تمام وکمال دولت شهید رئیسی باشد. برای پیشبرد چنین استراتژی که دولت چهاردهم به دامن دو قطبی ها و کشمکش های بی فایده نغلتد، می‌بایست به دولت آقای پزشکیان تشخص منحصر به فرد خود را داد؛ رویکردی که آقای پزشکیان با توجه به خصوصیات سیاسی خود نیز ظرفیت آن را دارد و امیدواریم به کار گرفته شود.